هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
اهداء برایکتاب‌های برگزیده به زبان فارسی
پشتیبان مالیمعاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تاریخ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۰
محل برگزاریتهران
کشورایران
نام پیشینجایزه سلطنتی کتاب سال
پاداش(ها)سکه بهار آزادی
لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری
نخستین دوره۱۳۶۳
مجموع جوایز۳۱ اثر
کل دریافت‌کنندگان۲۳ نفر (نویسنده)
۱۱ نفر (مترجم)
۷ نفر (مصحح)
۲۲ مؤسسه (انتشارات)
وبگاه

مراسم هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۰ در تهران برگزار شد. در این دوره از جشنواره، ۶۹ اثر در شاخه کلیات، ۱۰۳ اثر در شاخه فلسفه، ۲۶۲ اثر در شاخه دین، ۲۶۳ اثر در شاخه علوم اجتماعی، ۵۵ اثر در شاخه زبان، ۱۳۹ اثر در شاخه علوم خالص، ۱۶ اثر در شاخه علوم عملی، ۱۲۲ اثر در شاخه هنر، ۵۹۰ اثر در شاخه ادبیات و ۱۶۷ اثر در شاخه تاریخ و جغرافیا شرکت کردند. از مجموع شرکت‌کنندگان، ۳۱ اثر اعم از ۲۳ نویسنده، ۱۱ مترجم، ۷ مصحح و ۲۲ موسسه انتشاراتی، برنده جایزه کتاب سال شدند.[۱] در این دوره همچنین از ۲۶ اثر تقدیر به عمل آمد.[۲]

جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۳] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۴] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۵] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۶] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۷] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۸] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۹]

شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۱۰] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۱۱]

کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۲]

آثار برگزیده

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار برگزیده در هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۳]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
کلیات ۱ المعجم الاحصاپی لالفاظ القرآن الکریم (فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم) محمود روحانی ن/م ن/م مشهد موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی ۱۳۶۶ه‍.ش ۳ ? ?
فلسفه فلسفه شرق و غرب ۲ فلسفه کانت اشتفان کورنر عزت‌الله فولادوند ن/م تهران خوارزمی ۱۳۶۷ه‍.ش ۱ ۴۳۲ ?
فلسفه اسلامی ۳ شرح حکمت متعالیه اسفار اربعه (بخش یکم از جلد ششم) عبدالله جوادی آملی ن/م ن/م تهران الزهراء ۱۳۶۸ه‍.ش ۲ ۴۹۸ ?
منطق ۴ درآمدی بر منطق جدید ضیا موحد ن/م ن/م تهران سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۸۴ ?
روان‌شناسی ۵ ساخت، پدیدآیی و تحول شخصیت مای لی محمود منصور ن/م تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۶۷ ?
دین حدیث ۶ نهج‌البلاغه سید رضی جعفر شهیدی ن/م تهران سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۹۶ ?
اخلاق ۷ منیة المرید فی ادب المفید و المستفید زین‌الدین بن علی عاملی ن/م رضا مختاری قم مکتب الاعلام الاسلامی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ? ?
عرفان ۸ انس التائبین احمد جام نامقی ن/م علی فاضل تهران طوس ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۷۰۴ ?
علوم اجتماعی حقوق ۹ حقوق اساسی و نهادهای سیاسی (جلد اول) ابوالفضل قاضی ن/م ن/م تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۷۹۰ ?
زبان زبان‌شناسی ۱۰ درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان یحیی مدرسی ن/م ن/م تهران مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۰۲ ?
بررسی لهجه‌ای ۱۱ زبان‌شناسی عملی، بررسی گویش قاین رضا زمردیان ن/م ن/م تهران معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۱۲ ?
علوم خاص کلیات ۱۲ جزء و کل ورنر هایزنبرگ حسین معصومی همدانی ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۴۸ ?
فیزیک ۱۳ طرح فیزیک هاروارد هولتون احمد خواجه نصیر طوسی ن/م تهران فاطمی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۱۵۱ ?
رادزفورد هوشنگ شریف‌زاده
واتسون
علوم عملی پزشکی ۱۴ مفتاح الطلب و منهاج الطلاب (کلید دانش پزشکی و برنامهٔ دانشجویان آن) ابوالفرج علی بن حسین بن هندو‍ ن/م مهدی محقق تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۹۵ ?
محمدتقی دانش‌پژوه
۱۵ تب روماتیسمی و بیماری‌های دریچه‌ای قلب محمد دانش‌پژوه ن/م ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۳۲ ?
مواد و معدن ۱۶ متالوژی مس حکمت رضوی‌زاده ن/م ن/م تهران دانشگاه علم و صنعت ایران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۹۲ ?
رامز وقار
برق و کامپیوتر ۱۷ آشنایی با میکروویو (جلد اول، اصول عناصر پایه و لامپ‌ها) بهرام رزمپوش ن/م ن/م تهران سروش ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۸۴ ?
مکانیک ۱۸ موتورهای درون‌سوز (موتورهای احتراق - داخلی) مصطفی میرسلیم ن/م ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۴۷ ?
عمران ۱۹ بتن‌شناسی (خواص بتن) پروفسور نوبل هرمز فامیلی ن/م تهران جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ? ?
۲۰ شعله و احتراق بارنارد، ج.ن. برادلی محمد خشنودی ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۴۲ ?
ادبیات تاریخ و نقد ادبی ۲۱ آیینه جام (شرح مشکلات دیوان حافظ) عباس زریاب خویی ن/م ن/م تهران علمی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۲۱ ?
متون قدیم ۲۲ فرائدالسلوک اسحاق بن ابراهیم سجاسی ن/م عبدالوهاب نورانی وصال تهران پاژنگ ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ? ?
غلامرضا افراسیابی
شعر معاصر ۲۴ سرود سپیده حمید سبزواری ن/م ن/م تهران مؤسسه کیهان ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۰۹ ?
ادبیات عربی ۲۵ الاغانی (برگزیده) جلد اول ابوالفرج اصفهانی محمد مشایخ فریدنی محمد مشایخ فریدنی تهران شرکت انتشارات علمی و فرهنگی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۸۹۲ ?
ادبیات کودک و نوجوان ۲۶ مجموعه اشعار مصطفی رحماندوست مصطفی رحماندوست ن/م ن/م تهران ? ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ? ?
۲۷ سوت فرمانروا نویسنده: فریبا کلهر ن/م ن/م تهران محراب قلم ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۴ ?
نقاشی: مهین جواهریان
۲۸ گلک چه زیباست نویسنده: شکوه قاسم‌نیا ن/م ن/م تهران نهاد هنر و ادبیات ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۱۶ ?
نقاشی: کریم نصر
۲۹ سفر به شهر سلیمان نویسنده: ف. عموزاده خلیلی ن/م ن/م تهران کتاب‌های شکوفه (انتشارات امیرکبیر) ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۲ ?
نقاشی‌: محمدعلی بنی‌اسدی
تاریخ کلیات تاریخ ۳۰ نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران (جلد دوم، جمشید) آرتور کریستن سن ژاله آموزگار ن/م تهران چشمه ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۸۱ ?
احمد تفضلی
تاریخ ایران ۳۱ تاریخ موسسات تمدنی جدید ایران (جلد سوم) حسین محبوبی اردکانی ن/م ن/م تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۱۲ ?

آثار شایسته تقدیر

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار شایسته تقدیر در هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۴]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
دین ۱ الجامع لرواة و اصحاب الامام الرضا علیه‌السلام محمد مهدی نجف ن/م ن/م تهران الموتمر العالمی للامام الرضا علیه السلام ۱۳۶۸ه‍.ش ۲ ? ?
علوم اجتماعی ۲ زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی لیوئیس کوزر محسن ثلاثی ن/م تهران علمی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۲۷ ?
۳ خلیج فارس و مسائل آن همایون الهی ن/م ن/م تهران شرکت آموزشی، فرهنگی و انتشاراتی اندیشه، نشر قومس ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۵۰ ?
۴ مباحثی از اقتصاد خرد پیشرفته محمد طبیبیان ن/م ن/م تهران پیشبرد ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۸۹ ?
۵ مدیریت تولید مهدی الوانی ن/م ن/م مشهد معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۸۹ ?
نصرالله میرشفیعی
۶ حسابداری صنعتی و کاربرد آن در مدیریت حسن سجادی‌نژاد ن/م ن/م تهران پیشبرد ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۷۵ ?
۷ اصول و مبانی مدیریت عبداالله جاسبی ن/م ن/م تهران واحد انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۰۴ ?
علوم خاص ۸ اصول مقدمات فرایندهای شیمیایی ریچارد م. فلدر عبدالعلی فقیه اردوبادی ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۸۶۵ ?
رونالدو محمدباقر پورسید
روسو داریوش باستانی
علوم عملی ۹ کلیاتی دربارهٔ پیشگیری و درمان با واکسن و سرم حسین میرشمسی ن/م ن/م تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۸۵ ?
۱۰ مغز به مثابه یک سیستم استیون رز احمد محیط ن/م تهران قطره ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۴۱ ?
ابراهیم رف رف
۱۱ باروری و نازایی در حیوانات اهلی علیرضا محمودزاده ن/م ن/م تهران مسعود هاشمی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۷۹ ?
سعید فرزانه
۱۲ اصول عملیات حرارتی فولادها مهدی طاهری ن/م ن/م تهران مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۱۶ ?
۱۳ مقدمه‌ای بر تئوری آن تنها محمد سلیمانی ن/م ن/م تهران گروه صنایع الکترونیک و مخابرات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۲۸۸ ?
۱۴ اجرای ساختمان‌های بتن آرمه مهدی قالیبافیان ن/م ن/م تهران دهخدا ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۵۱ ?
کامیار سلطانی عربشاهی
۱۵ مهندسی خاک و آب گلن شوآب غلامحسین حق‌نیا ن/م مشهد دانشگاه فردوسی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۴۵ ?
ک. فریورت امین علیزاده
۱۶ بنه (نظام‌های زراعتی سنتی در ایران) جواد صفی‌نژاد ن/م ن/م تهران امیرکبیر ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۵۸۴ ?
۱۸ اصول و دیدگاه‌های تغذیهٔ معدنی گیاهان امانوئل اپستین غلامحسین حق‌نیا ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۱۰ ?
عبدالحسین ریاضی همدانی
۱۹ گون‌های ایران - گون‌های چندساله علی‌اصغر معصومی ن/م ن/م تهران مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۳۸۶ ?
هنر ۲۰ تاریخ سینمای هنری الویش گرگور هوشنگ طاهری ن/م تهران مؤسسه فرهنگی ماهور ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۷۸ ?
انوپاتالاس
۲۱ رساله در موسیقی علی بن محمدالمعمار ن/م ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۱۷۶ ?
۲۲ تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی جیمز موریس راضیه رضازاده ن/م تهران جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۴۴۹ ?
ادبیات ۲۳ از رنگ گل تا رنج خار قدمعلی سرامی ن/م ن/م تهران شرکت انتشارات علمی و فرهنگی ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۱۰۸۷ ?
تاریخ و جغرافیا ۲۴ جغرافیا و شهرشناسی یدالله فرید ن/م ن/م تبریز دانشگاه تبریز ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۶۲۰ ?
۲۶ تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی (جلد سوم، قسمت اول) ج. آ بویل حسن انوشه ن/م تهران امیرکبیر ۱۳۶۸ه‍.ش ۱ ۸۴۸ ?

پانویس

ارجاعات

منابع

  • جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
  • فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).