پانزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پانزدهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
اهداء برایکتاب‌های برگزیده به زبان فارسی
پشتیبان مالیمعاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تاریخ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۶
محل برگزاریمجموعه سعدآباد، تهران
کشورایران
نام پیشینجایزه سلطنتی کتاب سال
پاداش(ها)سکه بهار آزادی
لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری
نخستین دوره۱۳۶۳
مجموع جوایز۱۹ اثر
کل دریافت‌کنندگان۲۳ نفر (نویسنده)
۱۲ نفر (مترجم)
۹ نفر (مصحح)
۱۵ مؤسسه (انتشارات)
وبگاه

مراسم پانزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۶ در تهران برگزار شد.

جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]

شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]

کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]

آثار برگزیده

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار برگزیده در ششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۱]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
علوم و معارف اسلامی علوم قرآنی ۱ زندگینامه علمی دانشوران زیرنظر: احمد بیرشک شرکت انتشارات علمی و فرهنگی ۱۳۶۶ه‍.ش ۱ و
حدیث ۲ منادولوژی (مقدمه شرح از بوتر و دیگران) نویسنده: گوتفرید ویلهلم‌فون لایبنیتس

مترجم: عیسی مهدوی

خوارزمی ۱ و
عقاید و کلام ۳ تفسیر نور نویسنده: محسن قرائتی در راه حق ۱ و
فقه و اصول ۴ سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار نویسنده: عباس قمی بنیاد پژوهشهای اسلامی ۱ و
ریاضی ۵ الحاشیة علی الهیات الشرح الجدید للتجرید نویسنده: احمد بن محمد مقدس اردبیلی دفتر کنگره مقدس اردبیلی ۱ و
۶ اقتصادسنجی: تک‌معادلات با فروض کلاسیک: جزء ۱ نویسنده: مسعود درخشان سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) ۱ و
علوم و فنون ۷ دینامیک کلاسیک: ذرات و سیستم‌ها نویسندگان: استیون تورنتون، جری ماریون

مترجمان: جلال‌الدین پاشایی‌راد، بهرام معلمی

مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
زمین‌شناسی ۸ مکانیک سیالات نویسنده: محمدصادق معیری دانشگاه شیراز، مرکز نشر ۱ و
۹ ایمونولوژی سلولی و مولکولی نویسندگان: جردن پوبر، ابول کی. عباس، اندوراچ. لیچمن

مترجمان: حسن برادران، عبدالرحیم رضایی، رضا فریدحسینی

جهاد دانشگاهی (دانشگاه مشهد) ۱ و
پزشکی و بهداشت ۱۰ بیماریهای پوست و ضمائم نویسنده: مرتضی مقدادی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، انتشارات جلوه ۱ و
۱۱ فرسایش آبی و کنترل آن نویسنده: حسینقلی رفاهی دانشگاه تهران ۱ و
فنی و مهندسی ۱۲ تاریخ نقد جدید نویسنده: رنه ولک

مترجم: سعید ارباب شیرانی

نیلوفر ۱ و
تاریخ ادبیات و نقد ادبی ۱۳ مجموعه آثار آنتوان چخوف: نمایشنامه‌ها نویسنده: آنتون پاولوویچ چخوف

مترجم: سروژ استپانیان

توس ۱ و
ادبیات و هنر ۱۴ اطلس تاریخ اسلام نویسنده: حسین مؤنس

مترجم: آذرتاش آذرنوش

سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ۱ و
نظم فارسی ۱۵ دین و دولت در ایران عهد مغول نویسنده: شیرین بیانی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
تاریخ تاریخ اسلام و سیره معصومان ۱۶ تاریخ و عقاید اسماعیلیه نویسنده: فرهاد دفتری

مترجم: فریدون بدره‌ای

نشر و پژوهش فرزان روز ۱ و
تاریخ تمدن اسلام ۱۷ جغرافیا ترکیبی نو نویسنده: پیتر هاگت

مترجم: شاپور گودرزی‌نژاد

سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) ۱ و
مباحث اجتماعی و سیاسی ۱۸ ۱ و
منطق، فلسفه و عرفان ۱۹ ۱ و
۲۰ ۱ و
۲۱ ۱ و
۲۲ ۱ و

آثار شایسته تقدیر

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار شایسته تقدیر در ششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۲]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
علوم و معارف اسلامی علوم قرآنی ۱ علامه مجلسی حسن طارمی طرح نو ۱۳۶۶ه‍.ش ۱ و
حدیث ۲ تاریخ فقه و فقها ابوالقاسم گرجی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ۱ و
عقاید و کلام ۳ رؤیت ماه در آسمان نصرالله پورجوادی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
فقه و اصول ۴ حقوق مدنی اشخاص مهجورین سید حسین صفایی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ۱ و
ریاضی ۵ جامعه‌شناسی قبایل عرب خوزستان کاظم پورکاظم آمه ۱ و
۶ المعجم المجمعی عبدالحسین محمدعلی بقال دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱ و
علوم و فنون ۷ شیوه نامه ضبط اعلام انگلیسی ماندانا صدیق بهزادی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
زمین‌شناسی ۸ شیمی فیزیک رابرت آی. آلبرتی شهناز خالقی، اصغر زینی اصفهانی و علی ارباب جلفایی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
۹ ترمودینامیک مولکولی جان اچ. ناکس مسعود حسن پور دانشگاه بابلسر ۱ و
مبانی چشم پزشکی محمدعلی جوادی تیمورزاده، آوا
ویروس‌شناسی دامپزشکی احمد شیمی جهاد دانشگاهی
بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان جیمز اچ. استیل اسماعیل ذوقی جهاد سازندگی
خدمات فنی در معادن حسن مدنی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
متالورژی ماندل ژاندرین مجتبی ناصریان ریابی مرکز پژوهش‌های متالورژی
نیروگاه‌های حرارتی محمد محمدالوکیل کاظم سرابچی مرکز نشر دانشگاهی
دینامیک ایروینگ اچ. شیمنر مجید ملکان مرکز نشر دانشگاهی
مهندسی فاضلاب شرکت مهندسی متکاف وادی احمد ابریشم چی، عباس افشاریان مرکز نشر دانشگاهی
سیستم‌های کنترل تولید جامع دیوید بدروث و جیمز بیلی محمد مدرس یزدی و محمد باقر آریانژاد مرکز نشر دانشگاهی
مقدمه ای بر نماتدشناسی گیاهی ویکتور هری دراپکین بهروز جعفرپور دانشگاه فردوسی مشهد
آسیب دیدگی‌های ورزشی ویویان گرسیوگونو کامیار داهی ققنوس
فردوسی محمدامین ریاحی طرح نو
آذرستان محمدعلی علومی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
به جای دیگری مصطفی خرامان قدیانی
پرواز بر فراز دیو و دنا محمود اکبرزاده قدیانی
قصه‌های سرزمین نور(۸ج) محمدرضا سرشار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پیام آزادی
زندگی دایناسورها اسماعیل کهرم سروش
دنیای صفر و یک ها(کامپیوتر برای نوجوانان) محسن صدیقی مشکنانی مدرسه
دنیای اتم نیل ادلی محمدرضا بهاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پیام آزادی

پانویس

ارجاعات

منابع

  • جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
  • فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).