مصطفی ملکیان: تفاوت میان نسخه‌ها

مصطفی ملکیان
مصطفی ملکیان
نام در زمان تولد	مصطفی ملکیان
متولد	۱۲ خرداد ۱۳۳۵ (۶۸ ساله); شهرضا، ایران
محل زندگی	تهران
ملیت	ایرانی
والدین	عبدالرحیم ملکیان
	تأثیرگرفته از علی شریعتی و عبدالکریم سروش;

بصریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۵۵

مصطفی ملکیان (۱۳۳۵ در شهرضا) از نویسندگان، فیلسوفان و ویراستاران متون اخلاقی و دینی مسلمان است.

سرگذشت

مصطفی ملکیان، در سال ۱۳۳۵ در شهرضا در استان اصفهان ایران به دنیا آمد.^[۱] خانواده او، یکی از خانواده‌های مذهبی بود. پدرش از روحانیون سرشناس شهرضا محسوب می‌شد.^[۲] نام پدرش به گفته خود او، عبدالرحیم ملکیان بود. عموی وی نیز از روحانیون سیاسی به‌شمار می‌رفت که مدتی امام جمعه شهرضا بود. ملکیان در مصاحبه‌ای، شجره‌نامه خود را به یکی از سادات بحرینی به نام حاج ملک منتسب می‌کند که به جهت فشار به شیعیان بحرین، از آنجا به مشهد آمد اما در میانه راه در شهرضا سکونت گزید.^[۳]

او در سال ۱۳۵۲ خورشیدی، تحصیلات خود را در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه تبریز آغاز کرد. علاقه‌مندی او به رشته فلسفه، سبب شد تا رشته مکانیک را رها کرده و به رشته فلسفه وارد شود. او همزمان در دانشگاه و حوزه عملیه تحصیل می‌کرد. او در سال ۱۳۶۵ در رشته فلسفه، مدرک لیسانس دریافت کرد و از ادامه تحصیل انصراف داد. او به قم عزیمت کرد تا دروس حوزه عملیه را جدی‌تر پیگیری کند. او تحصیلات عالیه خود را در حوزه علمیه در مؤسسه امام خمینی گذراند. او مجدد به تهران بازگشت و در کلاس درس کسانی چون جوادی آملی، انصاری شیرازی و بهاءالدینی شرکت کرد.^[۴] وی در این دوران، به ارتباط داشتن با حلقه مجله کیان — به نویسندگی عبدالکریم سروش — شناخته شد و همین امر سبب شد تا ارتباطش با مصباح یزدی — مدیر مؤسسه امام خمینی — دچار تزلزل شود. هرچند خود او، هرگونه ارتباط به این حلقه را رد می‌کند.^[۵]

او در ابتدا، مدتی در مؤسسه امام خمینی به تدریس پرداخت. کمی بعد در دانشگاه تهران و دفتر تبلیغات اسلامی قم نیز تدریس را شروع کرد.^[۶] پیش از این نیز در برخی از موسسات علمی تازه تأسیس قم، تدریس داشت و به تألیف کتاب می‌پرداخت.^[۷] او از سال ۱۳۷۱ به عنوان مشاور ارشد مجله نقد و نظر فعالیت می‌کرد. از دهه ۸۰ به بعد، وی از حضور در دانشگاه‌ها و مراکز رسمی علمی، به سوی موسسات خصوصی گرایید.^[۸]

آثار و سبک

سبک وی در بیان مباحث فلسفی، تحلیل در محتواهای وجودگرایانه گزارش شده است. پی‌گیری مباحث معنوی در حوزه اخلاق و دین، از وجوه تمایز او از دیگر نویسندگان همچون او برشمرده شده است. جمله معروف او که «من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هیچ امر انتزاعی از این قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.» در فهم نوع نگرش او به موضوعات فلسفی و اخلاقی، مورد توجه قرار گرفته است.^[۹] نوع نگرش و دیدگاه‌های او سبب شده است تا برخی رسانه‌ها همچون روزنامه اعتماد، وی را به عنوان «اثرگذارترین و بحث‌برانگیزترین چهره فکری در ایران» معرفی کنند. او به عقلانیت در کنار معنویت باور دارد و سالهاست که از این دیدگاه دفاع می‌کند. او که پیش‌تر بین دیدگاه بنیادگرایانه و سنت‌گرایانه در تردید به سر می‌برد، اما بعدها به دیدگاه تجدیدنظرطلبانه دینی گرایید.^[۱۰] به گزارش خود ملکیان، علی شیروانی هرندی از مدرسان حوزه علمیه قم، به نقل از مصباح یزدی گفته بود که عقاید ملکیان، از عقاید سروش خطرناک‌تر است. بعدها غرویان نیز چنین نقل قولی از مصباح یزدی کرد اما مصباح یزدی چنین ادعایی را تکذیب نمود. سر آخر اختلاف‌ها منجر به فاصله مصباح یزدی با ملکیان و قطع همکاری‌ها شد.^[۱۱]

آثار متعددی از او منتشر شده است. عمده آثار او را انتشارات نگاه معاصر منتشر می‌کند. آثار او در حوزه تألیف، ترجمه و ویراستاری است. برخی از سخنرانی‌های او نیز به صورت کتاب منتشر شده است. از جمله آثار مشهور او، کتاب چهار جلدی تاریخ فلسفه است که همچنان در حال تکمیل توسط خود اوست.^[۱۲] از دیگر کتاب‌های او می‌توان به سنت و سکولاریسم، عقلانیت و نوگرایی، معنای زندگی، اخلاق باور، تقدیر ما تدبیر ما و آرای اخلاقی و سیاسی مک اینتایر اشاره کرد. کتاب‌های نظریه اخلاقی کانت اثر بروس اونی، اخلاق زیست‌محیطی اثر لویی پویمان و شبکه باور اثر ویلاردون ارمن کواین از ترجمه‌های اوست.^[۱۳]

پانویس

ارجاعات

↑ «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.
↑ «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.
↑ خجسته رحیمی و حیدری، «شرح یک زندگی فکری»، اندیشه پویا.
↑ «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.
↑ «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.
↑ «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.
↑ «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.
↑ «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.
↑ «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.
↑ «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.
↑ خجسته رحیمی و حیدری، «شرح یک زندگی فکری»، اندیشه پویا.
↑ «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.
↑ «فهرستی از آثار مصطفی ملکیان»، فرهنگ امروز.

منابع

ایسنا (۱۳۹۹). «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان». isna.ir.
خجسته رحیمی، رضا؛ حیدری، جواد (۱۳۹۸). «شرح یک زندگی فکری: گفت‌وگو با مصطفی ملکیان». اندیشه پویا (۵۹).
فرهنگ امروز (۱۳۹۳). «فهرستی از آثار مصطفی ملکیان». farhangemrooz.com.
همشهری آنلاین (۱۳۸۷). «زندگینامه: مصطفی ملکیان». hamshahrionline.ir.

[1] «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.

[2] «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.

[3] خجسته رحیمی و حیدری، «شرح یک زندگی فکری»، اندیشه پویا.

[4] «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.

[5] «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.

[6] «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.

[7] «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.

[8] «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.

[9] «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.

[10] «نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان»، ایسنا.

[11] خجسته رحیمی و حیدری، «شرح یک زندگی فکری»، اندیشه پویا.

[12] «زندگینامه مصطفی ملکیان»، همشهری آنلاین.

[13] «فهرستی از آثار مصطفی ملکیان»، فرهنگ امروز.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{جعبه اطلاعات فیلسوف|سرشناسی|عنوان=مصطفی ملکیان|تصویر=Religion and Modernity 2 Seminar (08).jpg|نام کامل=مصطفی ملکیان|نسب=|حیطه=|دوره=|مکتب=|تبار=|ملیت=ایرانی|تابعیت=ایرانی|تاریخ تولد=۱۲ خرداد ۱۳۳۵ ({{سن|۱۳۳۵|۳|۱۲|از تاریخ=خورشیدی|واژه سال=ساله}})|شهر تولد=[[شهرضا]]|کشور تولد=ایران|تاریخ مرگ=|شهر مرگ=|کشور مرگ=|مدفن=|محل زندگی=تهران|والدین=عبدالرحیم ملکیان|نام همسر=|شریک زندگی=|فرزندان=|دین=اسلام|مذهب=شیعه دوازده‌امامی|مدرک تحصیلی=|رشته تحصیلی=|محل کار=|استاد راهنما=|شاگردان=|ادامه دهنده کارهای=|تأثیرات=|بنیانگذار=|مقاله‌های مهم=|کتاب‌های چاپ شده=|تأثیرگرفته از=|تأثیرگذار بر=|جوایز نوبل=|جوایز پولیتزر=|جایزه اریل=|جوایز=|وبگاه رسمی=|امضا=}}'''مصطفی ملکیان''' از نویسندگان، فیلسوفان و ویراستاران متون اخلاقی و دینی مسلمان است۔
+{{جعبه اطلاعات فیلسوف|سرشناسی|عنوان=مصطفی ملکیان|تصویر=Religion and Modernity 2 Seminar (08).jpg|نام کامل=مصطفی ملکیان|نسب=|حیطه=|دوره=|مکتب=|تبار=|ملیت=ایرانی|تابعیت=ایرانی|تاریخ تولد=۱۲ خرداد ۱۳۳۵ ({{سن|۱۳۳۵|۳|۱۲|از تاریخ=خورشیدی|واژه سال=ساله}})|شهر تولد=شهرضا|کشور تولد=ایران|محل زندگی=تهران|والدین=عبدالرحیم ملکیان|دین=اسلام|مذهب=شیعه دوازده‌امامی|تأثیرگرفته از=علی شریعتی و عبدالکریم سروش}}'''مصطفی ملکیان''' (۱۳۳۵ در شهرضا) از نویسندگان، فیلسوفان و ویراستاران متون اخلاقی و دینی [[مسلمان]] است.
 == سرگذشت ==
-مصطفی ملکیان، در سال ۱۳۳۵ در شهرضا در استان اصفهان ایران به دنیا آمد۔<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> خانواده او، یکی از خانواده‌های مذهبی بود۔ پدرش از روحانیون سرشناس شهرضا محسوب می‌شد۔<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
+مصطفی ملکیان، در سال ۱۳۳۵ در شهرضا در استان [[اصفهان]] [[ایران]] به دنیا آمد.<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> خانواده او، یکی از خانواده‌های مذهبی بود. پدرش از روحانیون سرشناس شهرضا محسوب می‌شد.<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref> نام پدرش به گفته خود او، عبدالرحیم ملکیان بود. عموی وی نیز از روحانیون سیاسی به‌شمار می‌رفت که مدتی امام جمعه شهرضا بود. ملکیان در مصاحبه‌ای، شجره‌نامه خود را به یکی از سادات بحرینی به نام حاج ملک منتسب می‌کند که به جهت فشار به شیعیان بحرین، از آنجا به [[مشهد]] آمد اما در میانه راه در شهرضا سکونت گزید.<ref>{{پک|1=خجسته رحیمی|2=حیدری|3=۱۳۹۸|ف=شرح یک زندگی فکری|ک=اندیشه پویا}}</ref>
-او در سال ۱۳۵۲ خورشیدی، تحصیلات خود را در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه تبریز آغاز کرد۔ علاقه‌مندی او به رشته فلسفه، سبب شد تا رشته مکانیک را رها کرده و به رشته فلسفه وارد شود۔ او همزمان در دانشگاه و حوزه عملیه تحصیل می‌کرد۔ او در سال ۱۳۶۵ در رشته فلسفه، مدرک لیسانس دریافت کرد و از ادامه تحصیل انصراف داد۔ او به قم عزیمت کرد تا دروس حوزه عملیه را جدی‌تر پیگیری کند۔ او تحصیلات عالیه خود را در حوزه علمیه در موسسه امام خمینی گذراند۔ او مجدد به تهران بازگشت و در کلاس درس کسانی چون جوادی آملی، انصاری شیرازی و بهاءالدینی شرکت کرد۔<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> وی در این دوران، به ارتباط داشتن با حلقه مجله کیان — به نویسندگی عبدالکریم سروش — شناخته شد و همین امر سبب شد تا ارتباطش با مصباح یزدی — مدیر موسسه امام خمینی — دچار تزلزل شود۔ هرچند خود او، هرگونه ارتباط به این حلقه را رد می‌کند۔<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
+او در سال ۱۳۵۲ خورشیدی، تحصیلات خود را در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه تبریز آغاز کرد. علاقه‌مندی او به رشته فلسفه، سبب شد تا رشته مکانیک را رها کرده و به رشته فلسفه وارد شود. او همزمان در دانشگاه و حوزه عملیه تحصیل می‌کرد. او در سال ۱۳۶۵ در رشته [[فلسفه]]، مدرک لیسانس دریافت کرد و از ادامه تحصیل انصراف داد. او به قم عزیمت کرد تا دروس [[حوزه عملیه]] را جدی‌تر پیگیری کند. او تحصیلات عالیه خود را در حوزه علمیه در [[مؤسسه امام خمینی]] گذراند. او مجدد به تهران بازگشت و در کلاس درس کسانی چون [[جوادی آملی]]، [[انصاری شیرازی]] و [[بهاءالدینی]] شرکت کرد.<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> وی در این دوران، به ارتباط داشتن با حلقه ''[[مجله کیان]]'' — به نویسندگی [[عبدالکریم سروش]] — شناخته شد و همین امر سبب شد تا ارتباطش با [[مصباح یزدی]] — مدیر مؤسسه امام خمینی — دچار تزلزل شود. هرچند خود او، هرگونه ارتباط به این حلقه را رد می‌کند.<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
-او در ابتدا، مدتی در موسسه امام خمینی به تدریس پرداخت۔ کمی بعد در دانشگاه تهران و دفتر تبلیغات اسلامی قم نیز تدریس را شروع کرد۔<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> پیش از این نیز در برخی از موسسات علمی تازه تاسیس قم، تدریس داشت و به تالیف کتاب می‌پرداخت۔<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref> او از سال ۱۳۷۱ به عنوان مشاور ارشد مجله نقد و نظر فعالیت می‌کرد۔ از دهه ۸۰ به بعد، وی از حضور در دانشگاه‌ها و مراکز رسمی علمی، به سوی موسسات خصوصی گرایید۔<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
+او در ابتدا، مدتی در مؤسسه امام خمینی به تدریس پرداخت. کمی بعد در [[دانشگاه تهران]] و [[دفتر تبلیغات اسلامی]] قم نیز تدریس را شروع کرد.<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> پیش از این نیز در برخی از موسسات علمی تازه تأسیس [[قم]]، تدریس داشت و به تألیف کتاب می‌پرداخت.<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref> او از سال ۱۳۷۱ به عنوان مشاور ارشد ''[[مجله نقد و نظر]]'' فعالیت می‌کرد. از دهه ۸۰ به بعد، وی از حضور در دانشگاه‌ها و مراکز رسمی علمی، به سوی موسسات خصوصی گرایید.<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
 == آثار و سبک ==
-سبک وی در بیان مباحث فلسفی، تحلیل در محتواهای وجودگرایانه گزارش شده‌است۔ پی‌گیری مباحث معنوی در حوزه اخلاق و دین، از وجوه تمایز او از دیگر نویسندگان همچون او برشمرده شده‌است۔ جمله معروف او که «من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هیچ امر انتزاعی از این قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.» در فهم نوع نگرش او به موضوعات فلسفی و اخلاقی، مورد توجه قرار گرفته‌است۔<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> نوع نگرش و دیدگاه‌های او سبب شده‌است تا برخی رسانه‌ها همچون روزنامه اعتماد، وی را به عنوان «اثرگذارترین و بحث‌برانگیزترین چهره فکری در ایران» معرفی کنند۔ او به عقلانیت در کنار معنویت باور دارد و سالهاست که از این دیدگاه دفاع می‌کند۔ او که پیش‌تر بین دیدگاه بنیادگرایانه و سنت‌گرایانه در تردید به سر می‌برد، اما بعدها به دیدگاه تجدیدنظرطلبانه دینی گرایید۔<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref>
+{{اصلی|کتاب‌شناسی مصطفی ملکیان}}
+سبک وی در بیان مباحث فلسفی، تحلیل در محتواهای وجودگرایانه گزارش شده است. پی‌گیری مباحث معنوی در حوزه اخلاق و دین، از وجوه تمایز او از دیگر نویسندگان همچون او برشمرده شده است. جمله معروف او که «من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هیچ امر انتزاعی از این قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.» در فهم نوع نگرش او به موضوعات فلسفی و اخلاقی، مورد توجه قرار گرفته است.<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> نوع نگرش و دیدگاه‌های او سبب شده است تا برخی رسانه‌ها همچون روزنامه اعتماد، وی را به عنوان «اثرگذارترین و بحث‌برانگیزترین چهره فکری در ایران» معرفی کنند. او به عقلانیت در کنار معنویت باور دارد و سالهاست که از این دیدگاه دفاع می‌کند. او که پیش‌تر بین دیدگاه بنیادگرایانه و سنت‌گرایانه در تردید به سر می‌برد، اما بعدها به دیدگاه تجدیدنظرطلبانه دینی گرایید.<ref>{{پک/بن|1=ایسنا۱|ک=ایسنا|ف=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان}}</ref> به گزارش خود ملکیان، [[علی شیروانی هرندی]] از مدرسان حوزه علمیه قم، به نقل از مصباح یزدی گفته بود که عقاید ملکیان، از عقاید سروش خطرناک‌تر است. بعدها [[غرویان]] نیز چنین نقل قولی از مصباح یزدی کرد اما مصباح یزدی چنین ادعایی را تکذیب نمود. سر آخر اختلاف‌ها منجر به فاصله مصباح یزدی با ملکیان و قطع همکاری‌ها شد.<ref>{{پک|1=خجسته رحیمی|2=حیدری|3=۱۳۹۸|ف=شرح یک زندگی فکری|ک=اندیشه پویا}}</ref>
-آثار متعددی از او منتشر شده‌است۔ عمده آثار او را انتشارات نگاه معاصر منتشر می‌کند۔ آثار او در حوزه تألیف، ترجمه و ویراستاری است۔ برخی از سخنرانی‌های او نیز به صورت کتاب منتشر شده‌است۔ از جمله آثار مشهور او، کتاب چهار جلدی تاریخ فلسفه است که همچنان در حال تکمیل توسط خود اوست۔<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref>
+آثار متعددی از او منتشر شده است. عمده آثار او را انتشارات نگاه معاصر منتشر می‌کند. آثار او در حوزه تألیف، ترجمه و ویراستاری است. برخی از سخنرانی‌های او نیز به صورت کتاب منتشر شده است. از جمله آثار مشهور او، کتاب چهار جلدی ''[[تاریخ فلسفه (ملکیان)|تاریخ فلسفه]]'' است که همچنان در حال تکمیل توسط خود اوست.<ref>{{پک/بن|1=همشهری۱|ک=همشهری آنلاین|ف=زندگینامه مصطفی ملکیان}}</ref> از دیگر کتاب‌های او می‌توان به ''سنت و سکولاریسم''، ''عقلانیت و نوگرایی''، ''معنای زندگی''، ''اخلاق باور''، ''تقدیر ما تدبیر ما'' و ''آرای اخلاقی و سیاسی مک اینتایر'' اشاره کرد. کتاب‌های ''نظریه اخلاقی کانت'' اثر بروس اونی، ''اخلاق زیست‌محیطی'' اثر لویی پویمان و ''شبکه باور'' اثر ویلاردون ارمن کواین از ترجمه‌های اوست.<ref>{{پک/بن|1=فرهنگ|ک=فرهنگ امروز|ف=فهرستی از آثار مصطفی ملکیان}}</ref>
 == پانویس ==
 === ارجاعات ===
 {{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
 === منابع ===
+* {{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان|نشانی=https://www.isna.ir/news/99031206957/نگاهی-به-۴۰-سال-فعالیت-فکری-مصطفی-ملکیان|تاریخ=۱۳۹۹|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|ایسنا۱}}|نویسنده=ایسنا|کد زبان=|وبگاه=isna.ir}}
-* {{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به ۴۰ سال فعالیت فکری مصطفی ملکیان|نشانی=https://www.isna.ir/news/99031206957/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DB%B4%DB%B0-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86|تاریخ=۱۳۹۹|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|ایسنا۱}}|نویسنده=ایسنا|کد زبان=|وبگاه=isna.ir}}
+* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=خجسته رحیمی|نام۱=رضا|تاریخ=۱۳۹۸|عنوان=شرح یک زندگی فکری: گفت‌وگو با مصطفی ملکیان|ژورنال=اندیشه پویا|دوره=|شماره=۵۹|صفحات=|نام۲=جواد|نام خانوادگی۲=حیدری}}
-* {{یادکرد وب|عنوان=زندگینامه: مصطفی ملکیان|نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/news/73506/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B5|تاریخ=۱۳۸۷|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|همشهری۱}}|نویسنده=همشهری آنلاین|کد زبان=|وبگاه=hamshahrionline.ir}}
+* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=فهرستی از آثار مصطفی ملکیان|ناشر=|نشانی=https://www.farhangemrooz.com/news/10077/فهرستی-از-آثار-مصطفی-ملکیان|تاریخ=۱۳۹۳|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|فرهنگ}}|نویسنده=فرهنگ امروز|کد زبان=|وبگاه=farhangemrooz.com}}
+* {{یادکرد وب|عنوان=زندگینامه: مصطفی ملکیان|نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/news/73506/زندگینامه-مصطفی-ملکیان-۱۳۳۵|تاریخ=۱۳۸۷|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|همشهری۱}}|نویسنده=همشهری آنلاین|کد زبان=|وبگاه=hamshahrionline.ir}}
 {{فلسفه اسلامی}}
+{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=بلخ|نیازمند رده=بلخ|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
 {{ترتیب‌پیش‌فرض:ملکیان، مصطفی}}