ابوعلی مسکویه: تفاوت میان نسخه‌ها
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== نام و نسب == | == نام و نسب == | ||
ابوعلی مسکویه یا به نقلی ابوعلی مشکویه، با نام کامل احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه در منابع از او یاد شده است. جد او یعقوب، خازن [[ری]] بود. | ابوعلی مسکویه یا به نقلی ابوعلی مشکویه، با نام کامل احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه در منابع از او یاد شده است. جد او یعقوب، خازن [[ری]] بود.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | ||
== سرگذشت == | == سرگذشت == | ||
ابوعلی مسکویه از نزدیکان [[ابومحمد مهلبی]]، وزیر [[معزالدوله دیلمی]]، و خازن کتب او بود و پس از او نزد [[ابن‌العمید]] و پسرش [[ابوالفتح ذوالکفایتین]]، وزیر [[رکن‌الدوله بویهی]]، از خواص به شمار می‌رفت. پس از کشته‌شدن ابوالفتح، او به خدمت [[عضدالدوله دیلمی|عضدالدوله]] درآمد و و سمت منادمت و خازنی او را یافت. در خصوص [[دین]] و [[مذهب]] او گفته شده است که وی در ابتدا [[مجوسی]] بود و سپس [[مسلمان]] شد. | ابوعلی مسکویه از نزدیکان [[ابومحمد مهلبی]]، وزیر [[معزالدوله دیلمی]]، و خازن کتب او بود و پس از او نزد [[ابن‌العمید]] و پسرش [[ابوالفتح ذوالکفایتین]]، وزیر [[رکن‌الدوله بویهی]]، از خواص به شمار می‌رفت. پس از کشته‌شدن ابوالفتح، او به خدمت [[عضدالدوله دیلمی|عضدالدوله]] درآمد و و سمت منادمت و خازنی او را یافت. در خصوص [[دین]] و [[مذهب]] او گفته شده است که وی در ابتدا [[مجوسی]] بود و سپس [[مسلمان]] شد.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | ||
قفطی گزارش کرده‌است که ابوعلی تا سال ۴۲۰ ه.ق حیات داشت و [[حاجی خلیفه]] و نیز [[یحیی بن منده]]، به نقل از [[یاقوت حموی|یاقوت]]، درگذشت او را در سال ۴۲۱ ه.ق نوشته‌اند. برخی گفته‌اند که قبر ابوعلی در [[اصفهان]] و در محله خواجو است. | قفطی گزارش کرده‌است که ابوعلی تا سال ۴۲۰ ه.ق حیات داشت و [[حاجی خلیفه]] و نیز [[یحیی بن منده]]، به نقل از [[یاقوت حموی|یاقوت]]، درگذشت او را در سال ۴۲۱ ه.ق نوشته‌اند. برخی گفته‌اند که قبر ابوعلی در [[اصفهان]] و در محله خواجو است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | ||
از جمله آثار منسوب کتاب ''تجارب الامم و تعاقب الهمم'' است که در موضوع تاریخ است و حوادث تا پیش از سال ۳۷۲ ه.ق را گزارش کرده‌است. گفته شده است که این کتاب، از نفیس‌ترین کتب تاریخی است. دیگر کتاب او ''تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق'' است که در علم اخلاق می‌باشد. این اثر توسط خواجه نصیرالدین طوسی ترجمه و تلخیص شده است و نام ''اخلاق ناصری'' گرفته است. دیگر کتاب او، ''جاویدان خرد'' است که بر اسلوب جاویدان خرد هوشنگ تألیف شده است. کتاب ''آداب العرب و الفرس''، ''ترتیب السعادة'' یا ''ترتیب العادات''، ''کتاب السیاسة''، ''ندیم الفرید'' یا ''انس الفرید''، ''الفوز الاکبر''، ''الفوز الاصغر''، ''کتاب الجامع''، ''مختار الاشعار''، ''مجموعهٔ الخواطر''، ''المستوفی'' و ''کتاب السیر'' از جمله دیگر آثار اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | از جمله آثار منسوب کتاب ''تجارب الامم و تعاقب الهمم'' است که در موضوع تاریخ است و حوادث تا پیش از سال ۳۷۲ ه.ق را گزارش کرده‌است. گفته شده است که این کتاب، از نفیس‌ترین کتب تاریخی است. دیگر کتاب او ''تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق'' است که در علم اخلاق می‌باشد. این اثر توسط خواجه نصیرالدین طوسی ترجمه و تلخیص شده است و نام ''اخلاق ناصری'' گرفته است. دیگر کتاب او، ''جاویدان خرد'' است که بر اسلوب جاویدان خرد هوشنگ تألیف شده است. کتاب ''آداب العرب و الفرس''، ''ترتیب السعادة'' یا ''ترتیب العادات''، ''کتاب السیاسة''، ''ندیم الفرید'' یا ''انس الفرید''، ''الفوز الاکبر''، ''الفوز الاصغر''، ''کتاب الجامع''، ''مختار الاشعار''، ''مجموعهٔ الخواطر''، ''المستوفی'' و ''کتاب السیر'' از جمله دیگر آثار اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | ||
== جایگاه علمی == | == جایگاه علمی == | ||
ابن ابی اصیبعه او را به فضل در علم و حکمت و طب ستوده است. او را یکی از شاگردان و هم‌درسان [[ابن‌سینا|ابوعلی سینا]] گزارش کرده‌اند. | ابن ابی اصیبعه او را به فضل در علم و حکمت و طب ستوده است. او را یکی از شاگردان و هم‌درسان [[ابن‌سینا|ابوعلی سینا]] گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوعلی مسکویه}}</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۳۴
ابوعلی مسکویه یا به نقلی ابوعلی مشکویه، با نام کامل احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه از نویسندگان مسلمان سده پنجم ه.ق است.
نام و نسب
ابوعلی مسکویه یا به نقلی ابوعلی مشکویه، با نام کامل احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه در منابع از او یاد شده است. جد او یعقوب، خازن ری بود.[۱]
سرگذشت
ابوعلی مسکویه از نزدیکان ابومحمد مهلبی، وزیر معزالدوله دیلمی، و خازن کتب او بود و پس از او نزد ابن‌العمید و پسرش ابوالفتح ذوالکفایتین، وزیر رکن‌الدوله بویهی، از خواص به شمار می‌رفت. پس از کشته‌شدن ابوالفتح، او به خدمت عضدالدوله درآمد و و سمت منادمت و خازنی او را یافت. در خصوص دین و مذهب او گفته شده است که وی در ابتدا مجوسی بود و سپس مسلمان شد.[۲]
قفطی گزارش کرده‌است که ابوعلی تا سال ۴۲۰ ه.ق حیات داشت و حاجی خلیفه و نیز یحیی بن منده، به نقل از یاقوت، درگذشت او را در سال ۴۲۱ ه.ق نوشته‌اند. برخی گفته‌اند که قبر ابوعلی در اصفهان و در محله خواجو است.[۳]
از جمله آثار منسوب کتاب تجارب الامم و تعاقب الهمم است که در موضوع تاریخ است و حوادث تا پیش از سال ۳۷۲ ه.ق را گزارش کرده‌است. گفته شده است که این کتاب، از نفیس‌ترین کتب تاریخی است. دیگر کتاب او تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق است که در علم اخلاق می‌باشد. این اثر توسط خواجه نصیرالدین طوسی ترجمه و تلخیص شده است و نام اخلاق ناصری گرفته است. دیگر کتاب او، جاویدان خرد است که بر اسلوب جاویدان خرد هوشنگ تألیف شده است. کتاب آداب العرب و الفرس، ترتیب السعادة یا ترتیب العادات، کتاب السیاسة، ندیم الفرید یا انس الفرید، الفوز الاکبر، الفوز الاصغر، کتاب الجامع، مختار الاشعار، مجموعهٔ الخواطر، المستوفی و کتاب السیر از جمله دیگر آثار اوست.[۴]
جایگاه علمی
ابن ابی اصیبعه او را به فضل در علم و حکمت و طب ستوده است. او را یکی از شاگردان و هم‌درسان ابوعلی سینا گزارش کرده‌اند.[۵]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابوعلی مسکویه». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
- اسلامشناسان
- اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)
- اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)
- اهالی ری
- ایرانیان قرون وسطی
- تاریخنگاران اهل ایران
- تاریخنگاران سده ۱۰ (میلادی)
- تاریخنگاران سده ۱۱ (میلادی)
- تاریخنگاران مسلمان
- درگذشتگان ۱۰۳۰ (میلادی)
- روحانیان شیعه اهل ایران
- روحانیان شیعه دوازدهامامی
- زادگان ۹۳۲ (میلادی)
- شیعیان
- عالمان شیعه
- فقیهان اهل ایران
- فیلسوفان اسلامی
- فیلسوفان اهل ایران
- فیلسوفان فارسیزبان قرون وسطی
- فیلسوفان فارسیزبان
- فیلسوفان مسلمان
- کیمیاگران قرون وسطی اسلام
- نامهای ایرانی با پسوند ویه
- نویسندگان عربی سده ۱۰ (میلادی)
- نویسندگان عربی سده ۱۱ (میلادی)