چهاردهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| چهاردهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۵ |
| محل برگزاری | مجموعه سعدآباد، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم چهاردهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۵ در تهران برگزار شد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| کلیات | علوم کتاب‌داری | ۱ | رده PJA ادبیات عربی | باسمه رضایی | ننن | ننن | تهران | کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| دائرةالمعارف‌ها و فرهنگ‌ها | ۲ | فرهنگنامه قرآنی | جعفر یاحقی | ننن | ننن | مشهد | بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی | ۱۳۷۴ه.ش | ۴ | ؟ | ؟ | |
| دین | کلیات | ۳ | نامه‌ها و پیمان‌های سیاسی حضرت محمد (ص) و اسناد صدر اسلام | محمد حمیدالله | محمد حسینی | ننن | تهران | سروش | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| حدیث و رجال | ۴ | منتهی المقال فی احوال الرجال | ابوعلی حائری | ننن | مؤسسه آل البیت (ع) الاحیاء التراث | قم | مؤسسه آل البیت (ع) الاحیاء التراث | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| علوم اجتماعی | حقوق | ۵ | حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران | محمد هاشمی | ننن | ننن | تهران | دانشگاه شهید بهشتی با همکاری مؤسسه نشر یلدا | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| زبان | زبان‌های باستانی | ۶ | فرهنگ سغدی (سغدی، فارسی، انگلیسی) | بدرالزمان قریب | ننن | ننن | تهران | فرهنگان | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| علوم خالص | ریاضیات | ۷ | تحقیقی در آثار ریاضی ابوریحان بیرونی (تحریری نوین از بیرونی نامه) | ابوالقاسم قربانی | ننن | ننن | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| زیست‌شناسی | ۸ | فیزیولوژی پرندگان | پی.دی. استورکی | گروهی از متخصصان | ننن | تهران | واحد آموزش و پرورش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| علوم عملی | علوم پزشکی | ۹ | Hydatid Disease of nervous system: بیماری کیست سیستم عصبی | نصرت‌الله عاملی | ننن | ننن | تهران | کتابسرا | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| کاظم عباسیون | ||||||||||||
| ۱۰ | تغذیه و بهداشت عمومی از دیدگاه اپیدمولوژی و سیاست‌های پیش‌گیری | سرژ هرسبرگ | سیدعلی کشاورز | ننن | تهران | دانشگاه تهران | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | ||
| هنری دوپن | ||||||||||||
| برق | ۱۱ | تحلیل و طراحی آنتن | استتزمن و تیل | همایون عریضی | ننن | تهران | دانشگاه علم و صنعت | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| مکانیک | ۱۲ | ترمودینامیک (ویرایش چهارم) | جی.پی. هولمن | محمدرضا مدرس رضوی | ننن | مشهد | دانشگاه فردوسی مشهد | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| کشاورزی | ۱۳ | تغذیه طیور | اس. لیزن | ابوالقاسم گلیان | ننن | تهران | واحد آموزش و پرورش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| جی دی. سامرز | محمدسالار معینی | |||||||||||
| هنر | کلیات هنر | ۱۴ | هنرهای ایران | ر. دبلیو. فریه | پرویز مرزبان | ننن | تهران | پژوهش فرزان روز | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| ورزش | ۱۵ | مبانی تربیت بدنی و ورزش | دبورا ا. وئست. چارزا بوچر | احمد آزاد | ننن | تهران | کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| ادبیات | تاریخ و نقد ادبی | ۱۶ | شرح مثنوی معنوی مولوی (شش دفتر) | رینولد ا. نیکلسون | حسن لاهوتی | ننن | تهران | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| فلسفه و روان‌شناسی | فلسفه غرب و شرق | ۱ | حقیقت و زیبایی | بابک احمدی | ننن | ننن | تهران | مرکز | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| منطق | ۲ | رسالتان فی التصور و التصدیق للقطب الرازی و الصدر الشیرازی | قطب‌الدین رازی | ننن | مهدی شریعتی | قم | اسماعیلیان | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| صدرالدین شیرازی | ||||||||||||
| روان‌شناسی | ۳ | روان‌شناسی رشد(۱) با نگرش به منابع اسلامی | گروه مؤلفان | ننن | ننن | تهران | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| دین | علوم قرآنی و تفسیر | ۴ | قرآن کریم، با ترجمه و توضیحات و واژه‌نامه | بهاءالدین خرمشاهی | ننن | ننن | تهران | نیلوفر و انتشارات جامی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| حدیث و رجال | ۵ | جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا از مدینه تا مرو | جلیل عرفان‌منش | ننن | ننن | مشهد | آستان قدس رضوی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| علوم اجتماعی | علوم سیاسی | ۶ | ارتش و سیاست | علیرضا ازغندی | ننن | ننن | تهران | نشر قومس | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| علوم خالص | فیزیک | ۷ | فیزیک زیراتمی | هانس فراؤن فلدر | مهدی بارزی | ننن | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| ارنست م. هنلی | محمدتقی فلاحی | |||||||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک | حسین معماریان | ننن | ننن | تهران | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| علوم عملی | پزشکی | ۹ | جراحی و ابزارهای آن | ابوالقاسم خلف بن عباس زهراوی | احمد آرام | ننن | تهران | مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| مهدی محقق | ||||||||||||
| مواد و معدن | ۱۰ | طراحی، برنامه‌ریزی و روش‌های استخراج معادن سطحی | مرتضی اصانلو | ننن | ننن | تهران | لادن | ۱۳۷۴ه.ش | ۳ | ؟ | ؟ | |
| برق | ۱۱ | مهندسی پزشکی | تری بجیل | محمدرضا هاشمی گلپایگانی | ننن | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| مهیار زرتشتی | ||||||||||||
| کامپیوتر | ۱۲ | کامپایدها، نحوه کار کردن و ساختن | محسن شریفی | ننن | ننن | تهران | دانشگاه علم و صنعت | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| مکانیک | ۱۳ | مکانیک برداری برای مهندسان دینامیک | فردینالد پی.بی. راسل جانستون | ابراهیم واحدیان | ننن | تهران | نشر علوم دانشگاهی | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| عمران | ۱۴ | سازه‌های فولادی | مجید صادق آذر | ننن | ننن | تهران | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| ۱۵ | مقاومت مصالح، فردیناند | پی.بی. راسل جانستون | محمدرضا افضلی | ننن | تهران | دانشگاه صنعتی شریف | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | ||
| مجید ملکان | ||||||||||||
| مهندسی شیمی | ۱۶ | تکنولوژی خمیر و کاغذ | گری اسموک | احمد میرشکاری | ننن | تهران | دانشگاه پیام نور | ۱۳۷۴ه.ش | ۲ | ؟ | ؟ | |
| کشاورزی و دامپروری | ۱۷ | توت برای ابریشم و ابریشم‌های بدون توت | کریم جوانشیر | ننن | ننن | تهران | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | |
| ادبیات | تاریخ و نقد ادبی | ۱۸ | دریای جان | هلموت ساریتر | عباس زریاب خویی | ننن | تهران | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ |
| مهرآفاق بایبوردی | ||||||||||||
| ادبیات کودکان و نوجوانان | ۱۹ | قصه‌های کمال | محمد میرکیانی | ننن | ننن | تهران | پیام آزادی | ۱۳۷۴ه.ش | ۳ | ؟ | ؟ | |
| ۲۰ | شیشه و آواز | افسانه شعبان نژاد | ننن | ننن | تهران | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ۱۳۷۴ه.ش | ؟ | ؟ | ؟ | ||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۲۷۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۲۸۷.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
