دهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| دهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۲۰ بهمن ۱۳۷۱ |
| محل برگزاری | تالار وحدت، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم دهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در ۲۰ بهمن ۱۳۷۱ در تالار وحدت واقع در تهران برگزار شد. در این دوره از جشنواره، ۱۷۷ اثر در شاخه کلیات، ۱۴۶ اثر در شاخه فلسفه، ۵۰۷ اثر در شاخه دین، ۲۹۴ اثر در شاخه علوم اجتماعی، ۸۹ اثر در شاخه زبان، ۱۶۸ اثر در شاخه علوم خالص، ۴۳۶ اثر در شاخه علوم عملی، ۱۵۴ اثر در شاخه هنر، ۷۹۴ اثر در شاخه ادبیات و ۱۸۵ اثر در شاخه تاریخ و جغرافیا شرکت کردند. از مجموع شرکت‌کنندگان، ۱۹ اثر اعم از ۲۳ نویسنده، ۱۲ مترجم، ۹ مصحح و ۱۵ موسسه انتشاراتی، برنده جایزه کتاب سال شدند.[۱]
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۲] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۳] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۴] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۵] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۶] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۷] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۸]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۹] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۱۰]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۱]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| کلیات | نسخ خطی | ۱ | فهرست موضوعی نسخه‌های خطی عربی کتاب‌خانه‌های جمهوری اسلامی ایران و تاریخ علوم و تراجم دانشمندان اسلامی | محمدباقر حجتی | ن/م | ن/م | تهران | سروش | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| تاریخ مطبوعات | ۲ | تاریخ مجلات کودکان و نوجوانان (ج ۱) | منصور حسین‌زاده | ن/م | ن/م | تهران | مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| فلسفه | فلسفه غرب و شرق | ۳ | بحث در مابعدالطبیعة | ژان وال | یحیی مهدوی و همکاران | ن/م | تهران | خوارزمی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ۹۹۶ | ? |
| فلسفه اسلامی | ۴ | شناخت‌شناسی در قرآن | عبداالله جوادی آملی | ن/م | ن/م | تهران | مرکز مدیریت حوزه علمیه قم | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۵۱۰ | ? | |
| ۵ | نهایة الحکمة | محمدحسین طباطبایی | مهدی تدین | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۴۲۵ | ? | ||
| روان‌شناسی | ۶ | روان‌شناسی مرضی تحولی از کودکی تا نوجوانی | پریرخ دادستان | ن/م | ن/م | تهران | ژرف | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۴۸۱ | ? | |
| دین | علوم قرآنی | ۷ | التمهید فی علوم القرآن | محمدهادی معرفت | ن/م | ن/م | قم | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| سیره معصومین | ۸ | الصحیح فی سیرة النبی الاعظم (ص) | جعفر مرتضی العاملی | ن/م | ن/م | قم | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| حدیث | ۹ | قاموس الرجال | محمدتقی تستری | ن/م | ن/م | تهران | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| علوم اجتماعی | آمار | ۱۰ | آمار توصیفی | جرارد کالت | حسن صادقی | ن/م | مشهد | دانشگاه فردوسی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ۵۳۱ | ? |
| علوم سیاسی | ۱۱ | اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل | عبدالعلی قوام | ن/م | ن/م | تهران | سمت | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۲۴۶ | ? | |
| بازرگانی و حسابداری | ۱۲ | اصول حسابداری | مصطفی علی‌مدد | ن/م | ن/م | تهران | مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی | ۱۳۷۰ه.ش | ۲ | ? | ? | |
| نظام‌الدین ملک آرایی | ||||||||||||
| زبان | زبان‌شناسی عمومی | ۱۳ | تاریخ مختصر زبان‌شناسی | آر.اچ. روبینز | علی‌محمد حق‌شناس | ن/م | تهران | مرکز | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۵۹۳ | ? |
| ۱۴ | زبان‌شناسی مقابله‌ای و تجزیه و تحلیل خطاها | محمد فلاحی | ن/م | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۲۲۳ | ? | ||
| علوم خاص | ریاضی | ۱۵ | حساب دیفرانسیل و انتگرال و هندسه تحلیلی | جورج توماس | مهدی بهزاد | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| راس فینی | سیامک کاظمی | |||||||||||
| علی کافی | ||||||||||||
| فیزیک | ۱۶ | فیزیک برای رشته‌های فنی | فردریک بیوکی | محمدابراهیم ابوکاظمی | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۷۹۹ | ? | |
| شیمی | ۱۷ | مبانی شیمی تجزیه | اسکرگ | هوشنگ خلیلی | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| وست | عبدالرضا سلاجقه | |||||||||||
| ابوالقاسم نجفی | ||||||||||||
| زمین‌شناسی | ۱۸ | تاریخ زمین لرزه‌های ایران | ن.ن. آمبرن نر | عبدالحسین رده | ن/م | تهران | آگاه | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۶۷۳ | ? | |
| چ.پ. ملویل | ||||||||||||
| علوم عملی | علوم پزشکی و بهداشت | ۱۹ | کتاب الصیدنةَ فی الطلب | ابوریحان بیرونی | ن/م | عباس زریاب | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| عمران | ۲۰ | ژئوتکنیک | ا. رابرتس | محمد دانش | ن/م | تهران | وزارت معادن و فلزات، شرکت ملی فولاد ایران، مرکز انتشارات صنعت فولاد | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۴۷۵ | ? | |
| کشاورزی | ۲۱ | اصلاح نباتات زراعی | بهمن یزدی صمدی | ن/م | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| سیروس عبدمیشانی | ||||||||||||
| هنر | موسیقی | ۲۲ | تئوری بنیادی موسیقی | پرویز منصوری | ن/م | ن/م | تهران | چاووش، چشم چراغ | ۱۳۷۰ه.ش | ۱ | ۳۱۴ | ? |
| ادبیات | تاریخ و نقد ادبی | ۲۳ | ساختار و تاویل متن | بابک احمدی | ن/م | ن/م | تهران | مرکز | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| متون قدیم | ۲۴ | نفحات الانس من حضرات القدس | نورالدین عبدالرحمن جامی | ن/م | محمود عابدی | تهران | اطلاعات | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| تاریخ و جغرافیا | تاریخ | ۲۵ | روش‌های پژوهش در تاریخ | شارل ساماران با همکاری گروه مؤلفان | ابوالقاسم بیگناه | ن/م | مشهد | معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? |
| غلامرضا ذات علیان | ||||||||||||
| مهدی علایی | ||||||||||||
| اقدس یغمایی | ||||||||||||
| جغرافیا | ۲۶ | کارتوگرافی | جعفر مقیمی | ن/م | ن/م | تهران | مرکز جغرافیایی کارتوگراف گیتاشناسی | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | |
| مجید همراه | ||||||||||||
| ۲۷ | ژئومرفولژی | روژه کک | فرج‌الله محمودی | ن/م | تهران | مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران | ۱۳۷۰ه.ش | ? | ? | ? | ||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۸۱-۱۸۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۸۴-۱۸۵.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
