بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

از اسلامیکال
نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۴۹ توسط Shahroudi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بیست و سومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
اهداء برایکتاب‌های برگزیده به زبان فارسی
پشتیبان مالیمعاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تاریخ۱۷ بهمن ۱۳۸۴
محل برگزاریتالار وحدت، تهران
کشورایران
نام پیشینجایزه سلطنتی کتاب سال
پاداش(ها)سکه بهار آزادی
لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری
نخستین دوره۱۳۶۳
مجموع جوایز۱۶ اثر
کل دریافت‌کنندگان۱۹ نفر (نویسنده)
۱۲ نفر (مترجم)
۳ نفر (مصحح)
۱۴ مؤسسه (انتشارات)
وبگاه

مراسم بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در ۱۷ بهمن ۱۳۸۴ در تالار وحدت تهران برگزار شد. در این دوره از جشنواره، ۹۶ اثر در شاخه کلیات، ۴۶۲ اثر در شاخه فلسفه و روان‌شناسی، ۱۱۰۷ اثر در شاخه دین، ۷۶۷ اثر در شاخه علوم اجتماعی، ۱۰۰ اثر در شاخه زبان، ۱۲۰ اثر در شاخه علوم خالص، ۸۵۲ اثر در شاخه علوم کاربردی، ۲۹۸ اثر در شاخه هنر، ۱۶۱۸ اثر در شاخه ادبیات، ۵۶۸ اثر در شاخه تاریخ و جغرافیا و ۱۷۷۹ اثر در شاخه کودک و نوجوان شرکت کردند. از مجموع شرکت‌کنندگان، ۱۶ اثر اعم از ۱۹ نویسنده، ۱۲ مترجم، ۳ مصحح و ۱۴ موسسه انتشاراتی، برنده جایزه کتاب سال شدند.[۱] در این دوره همچنین از ۳۸ اثر تقدیر به عمل آمد.[۲]

جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۳] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۴] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۵] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۶] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۷] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۸] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۹]

شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۱۰] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۱۱]

کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۲]

آثار برگزیده

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار برگزیده در بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۳]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
فلسفه و روان‌شناسی فلسفه اسلامی ۱ دفتر عقل و آیت عشق غلامحسین ابراهیمی دینانی ن/م ن/م تهران طرح نو ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ? ?
فلسفه غرب ۲ ایساغوجی (تألیف فرفوریوس) و مقولات (تصنیف ارسطو) فرفور یوس محمد خوانساری ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۲۶ ?
ارسطو
دین علوم قرآن ۳ تسنیم (تفسیر قرآن کریم) عبدالله جوادی آملی ن/م علی اسلامی قم مرکز نشر اسراء ۱۳۸۳ه‍.ش ۷ ? ?
۴ بررسی تاریخی قصص قرآن محمد بیومی مهران محمد راستگو ن/م تهران علمی و فرهنگی ۱۳۸۳ه‍.ش ۴ ? ?
مسعود انصاری
زبان ۵ راهنمای زبان‌های ایرانی رودیگر اشمیت (ویراستار) آرمان بختیاری ن/م تهران ققنوس ۱۳۸۳ه‍.ش ۲ ۸۵۳ ?
عسکر بهرامی
حسن رضایی
نگین صالحی‌نیا
۶ نحو هندی و نحو عربی (همانندی در تعریفات، اصطلاحات و طرح قواعد) فتح‌الله مجتبائی ن/م ن/م تهران نشر کارنامه ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۸۸ ?
علوم خالص ۷ منطق ریاضی محمد اردشیر ن/م ن/م تهران هرمس ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۶۲ ?
علوم عملی پزشکی ۸ فیزیولوژی برن و لوی رابرت برن محمدرضا بیگدلی ن/م تهران تیمورزاده، طبیب ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۹۰۴ ?
و دیگران احمد رستمی
دامپزشکی ۹ زیست فراهمی مواد مغذی در حیوانات، اسیدهای آمینه، مواد معدنی و ویتامین‌ها کلارنس بی آرمان محمود شیوازاد ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۵۶۸ ?
دیوید اچ بیکر علیرضا صیداوی
اوستین جی. لوییس
ادبیات متون قدیم ۱۰ کشف المحجوب علی بن عثمان هجویری ن/م محمود عابدی تهران سروش ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۱۵۶ ?
تاریخ و جغرافیا ۱۱ مفرج الکروب فی اخبار بنی ایوب، تاریخ ایوبیان جمال الدین واصل پرویز اتابکی جمال‌الدین الشیال تهران علمی و فرهنگی ۱۳۸۳ه‍.ش ۵ ? ?
کودک و نوجوان داستان تألیفی ۱۲ قدم یازدهم سوسن طاقدیس ن/م ن/م تهران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۳۶ ?
۱۳ پارسیان و من: کاخ اژدها آرمان آرین ن/م ن/م تهران موج ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۴۴ ?
۱۴ پارسیان و من: راز کوه پرنده آرمان آرین ن/م ن/م تهران موج ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۸۸ ?
۱۵ راز گمشده خاور عبدالمجید نجفی ن/م ن/م تهران سوره مهر ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۱۲ ?
۱۶ ماجراهای حسابی (سرگذشت پیدایش اعداد) امید وهابی املش ن/م ن/م تهران نشر کتاب مرجع، کتاب طاووس ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۰۴ ?
تصویرگر: فرهاد پورمحمدخان

آثار شایسته تقدیر

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار شایسته تقدیر در بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۴]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
فلسفه و روان‌شناسی فلسفه غرب ۱ متافیزیک چیست؟ مارتین هایدگر سیاوش جمادی ن/م تهران ققنوس ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۲۱ ?
دین حدیث ۲ موسوعه زیارات المعصومین مؤسسه امام هادی(ع) ن/م ن/م قم پیام امام هادی(ع) ۱۳۸۳ه‍.ش ۶ ? ?
۳ حجه الوداع رواها اهل البیت (ع) ویلیها میزات الحج الجاهلی،‌ حجج النبی(ص)، عمران النبی(ص)، من مکیات المعصومین(ع) العریض حسین واثقی ن/م ن/م قم مرکز فقه ائمه اطهار ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۶۰۰ ?
فقه و اصول ۴ حکم الارجل فی الوضوء گوزل الامدی ن/م ن/م قم دلیل ما ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۷۰۸ ?
کلام ۵ الولایه الالهیه محمد مؤمن ن/م ن/م قم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ? ?
علوم خالص فیزیک ۶ مکانیک کوانتومی کلود کوهن-تانوجی محمدفرهاد رحیمی ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۸۳ه‍.ش ۴ ? ?
برنارد دیو
فرانک لالوئه
زیست‌شناسی ۷ زیست‌شناسی پیتر اج ریون هیئت مترجمان ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۸۳ه‍.ش ۲ ?
جورج بی جانسون
۸ درختان و درختچه‌های ایران ولی‌الله مظفریان ن/م ن/م تهران فرهنگ معاصر ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۹۹۱ ?
زمین‌شناسی ۹ آتشفشان‌ها و رخساره‌های آتشفشانی علی درویش‌زاده ن/م ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۵۸۷ ?
علوم کاربردی علوم پزشکی ۱۰ بیماری هاری سوسن سلیمانی ن/م ن/م تهران انستیتو پاستور ایران ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۶۰ ?
۱۱ کتاب جامع بهداشت عمومی حسین خاتمی ن/م ن/م تهران ارجمند ۱۳۸۳ه‍.ش ۳ ۱۷۴۴ ?
۱۲ میکروب‌شناسی پزشکی جاوتز زتو. ف. بروکس محسن ارجمند ن/م تهران نسل فردا ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ?
ژانت س. هوتل عبدالحسین ستوده‌نیا
استفان آ. مورس پرویز مالک نژاد
۱۳ بیماری‌های گوش (دام‌های کوچک) لویی ان. گوتهلف و همکاران محمدعلی راد ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۸۲ه‍.ش ۱ ۳۲۲ ?
مواد و معدن ۱۴ تغییر شکل و مکانیک شکست مواد و آلیاژهای مهندسی ریچارد دبیلو علی‌اکبر اکرامی ن/م تهران دانشگاه صنعتی شریف، مؤسسه انتشارات علمی ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۷۸۸ ?
هرتزبرگ
مهندسی مکانیک ۱۵ کنترل و دینامیک سیستم ارونین اومز مصطفی غیور و ن/م اصفهان دانش پژوهان برین، انتشارات ارکان ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۹۶۸ ?
حشمت‌الله محمدخانلو
مهندسی عمران ۱۶ ترنم آب در گذر زمان: مروری بر سازه‌های اّبی ایران زمین از گذشته‌های دور تا به امروز بیژن فرهنگی نوشاد سهیلی ن/م تهران وزارت نیرو-کمیته ملی سدهای بزرگ ایران ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۳۲۲ ?
باقر ذهبیون
کشاورزی ۱۷ مایکوتوکسین‌ها در کشاورزی و مواد غذایی کوشال کی سیداحمد علومی ن/م ن/م ن/م ۱۳۸۳ه‍.ش ۲ ? ?
سینها
دیپاک بهاتناگر
۱۸ فیزیک خاک امین علیزاده ن/م ن/م مشهد دانشگاه امام رضا (ع) ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۴۴ ?
هنر معماری ۱۹ نگاهی به مبانی معماری از فرم تا مکان پی یرفون مایس سیمون آیوازیان ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۸۶ ?
موسیقی ۲۰ سنت و تحولی در موسیقی ایرانی ژان دورینگ سوادبه فضائلی ن/م تهران توس ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۳۱۶ ?
ادبیات شعر معاصر ۲۱ نوشداری طرح ژنریک سید حسن حسینی ن/م ن/م تهران سوره مهر ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۷۱ ?
۲۲ چین کلاغ مرتضی امیری اسفندقه ن/م ن/م تهران لوح زرین ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۲۰۰ ?
۲۳ عصرانه در باغ رصدخانه مفتون امینی ن/م ن/م تهران نگاه ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۱۲۷ ?
تاریخ و جغرافیا باستان‌شناسی ۲۴ گنجینه سکه‌های نیشابور مکشوفه در شهر ری عبدالله قوچانی ن/م ن/م تهران سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده زبان و گویش ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۴۵۰ ?
کودک و نوجوان دین نوجوان ۲۵ همراه با قرآن سید حمید‌علم‌الهدی ن/م ن/م تهران هویزه ۱۳۸۳ه‍.ش ۵ ? ?
شعر کودک ۲۶ بازی با انگشت‌ها مصطفی رحماندوست ن/م ن/م تهران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۴۸ ?
شعر نوجوان ۲۷ از این طرف لطفاً فقط هیس ناصر کشاورزی ن/م ن/م تهران شرکت به نشر، کتاب‌های پروانه ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۴۰ ?
داستان ترجمه کودک ۲۸ قصه‌های خرس کوچولو و خرس بزرگ مارتین وادل رضی هیرمندی ن/م تهران افق، کتابهای فندق ۱۳۸۳ه‍.ش ۴ ? ?
داستان ترجمه نوجوان ۲۹ مجموعه رمان‌های روون پسری از رین، روون و کولی‌ها، روون و نگهبان کریستال، روون و زباک‌ها امیلی رودا نسرین وکیلی ن/م تهران افق ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۸۰۴ ?
علوم انسانی و هنر نوجوان ۳۰ دریچه‌هایی رو به بهشت هادی سیف ن/م ن/م تهران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۸۳ه‍.ش ۱ ۶۴ ?

پانویس

ارجاعات

منابع

  • جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر دوم (دوره بیست و یکم تا سی و ششم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
  • فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).