هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
اهداء برایکتاب‌های برگزیده به زبان فارسی
پشتیبان مالیمعاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تاریخ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۰
محل برگزاریمجموعه سعدآباد، تهران
کشورایران
نام پیشینجایزه سلطنتی کتاب سال
پاداش(ها)سکه بهار آزادی
لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری
نخستین دوره۱۳۶۳
مجموع جوایز۱۹ اثر
کل دریافت‌کنندگان۲۳ نفر (نویسنده)
۱۲ نفر (مترجم)
۹ نفر (مصحح)
۱۵ مؤسسه (انتشارات)
وبگاه

مراسم هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۰ در تهران برگزار شد.

جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]

شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]

کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]

آثار برگزیده

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار برگزیده در ششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۱]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
علوم و معارف اسلامی علوم قرآنی ۱ شرح حکمت متعالیه اسفار اربعه (بخش یکم از جلد ششم) عبدالله جوادی آملی الزهراء ۱۳۶۶ه‍.ش ۱ و
حدیث ۲ درآمدی بر منطق جدید ضیا موحد سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ۱ و
عقاید و کلام ۳ ساخت، پدیدآیی و تحول شخصیت مای لی محمود منصور مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱ و
فقه و اصول ۴ نهج‌البلاغه سید جعفر شهیدی سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ۱ و
ریاضی ۵ منیة المرید فی ادب المفید و المستفید زین الدین بن علی العاملی المعروف بالشهید الثانی مکتب الاعلام الاسلامی ۱ و
۶ انس التائبین تصنیف احمد جام نامقی مشهور به ژنده پیل علی فاضل طوس ۱ و
علوم و فنون ۷ حقوق اساسی و نهادهای سیاسی (جلد اول) ابوالفضل قاضی مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱ و
زمین‌شناسی ۸ درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان یحیی مدرسی مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ۱ و
۹ زبان‌شناسی عملی، بررسی گویش قاین رضا زمردیان معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی ۱ و
پزشکی و بهداشت ۱۰ جزء و کل ورنر هایزنبرگ حسین معصومی همدانی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
۱۱ طرح فیزیک هاروارد هولتون، رادزفورد، واتسون احمد خواجه نصیر طوسی، هوشنگ شریف‌زاده فاطمی ۱ و
فنی و مهندسی ۱۲ مفتاح الطلب و منهاج الطلاب (کلید دانش پزشکی و برنامهٔ دانشجویان آن) ابوالفرج علی بن الحسین بن هندو‍ مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ۱ و
تاریخ ادبیات و نقد ادبی ۱۳ تب روماتیسمی و بیماری‌های دریچه‌ای قلب محمد دانش‌پژوه مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
ادبیات و هنر ۱۴ متالوژی مس حکمت رضوی زاده، رامز وقار دانشگاه علم و صنعت ایران ۱ و
نظم فارسی ۱۵ آشنایی با میکروویو (جلد اول، اصول عناصر پایه و لامپ‌ها) بهرام رزمپوش سروش ۱ و
تاریخ تاریخ اسلام و سیره معصومان ۱۶ موتورهای درون‌سوز (موتورهای احتراق - داخلی) سید مصطفی میرسلیم مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
تاریخ تمدن اسلام ۱۷ بتن‌شناسی (خواص بتن) پروفسور نوبل هرمز فامیلی جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران ۱ و
مباحث اجتماعی و سیاسی ۱۸ شعله و احتراق بارنارد، ج.ن. برادلی محمد خشنودی مرکز نشر دانشگاهی ۱ و
منطق، فلسفه و عرفان ۱۹ آیینه جام (شرح مشکلات دیوان حافظ) عباس زریاب خویی علمی ۱ و
۲۰ فرائدالسلوک عبدالوهاب نورانی وصال، غلامرضا افراسیابی پاژنگ ۱ و
۲۱ سرود سپیده حمید سبزواری مؤسسه کیهان ۱ و
۲۲ الاغانی (برگزیده) جلد اول ابوالفرج اصفهانی محمد مشایخ فریدنی شرکت انتشارات علمی و فرهنگی ۱ و
مجموعه اشعار مصطفی رحماندوست
سوت فرمانروا فریبا کلهر محراب قلم
گلک چه زیباست شکوه قاسم‌نیا نهاد هنر و ادبیات
سفر به شهر سلیمان ف. عموزاده خلیلی و نقاشی‌های محمد علی بنی اسدی کتاب‌های شکوفه وابسته به انتشارات امیر کبیر
نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران (جلد دوم، جمشید) آرتور کریستن سن ژاله آموزگار، احمد تفضلی چشمه
تاریخ موسسات تمدنی جدید ایران (جلد سوم) حسین محبوبی لردکانی مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
الجامع لرواة و اصحاب الامام الرضا علیه السلام محمد مهدی نجف الموتمر العالمی للامام الرضا علیه السلام
زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی لیوئیس کوزر محسن ثلاثی علمی
خلیج فارس و مسائل آن همایون الهی شرکت آموزشی فرهنگی و انتشاراتی اندیشه
مباحثی از اقتصاد خرد پیشرفته محمد طبیبیان پیشبرد
مدیریت تولید سید مهدی الوانی، نصرالله میرشفیعی معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی
حسابداری صنعتی و کاربرد آن در مدیریت حسن سجادی نژاد پیشبرد
اصول و مبانی مدیریت عبداالله جاسبی واحد انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی
اصول مقدمات فرایندهای شیمیایی ریچارد م. فلدر، رونالدو، روسو عبدالعلی فقیه اردوبادی، محمدباقر پورسید، داریوش باستانی مرکز نشر دانشگاهی
کلیاتی دربارهٔ پیشگیری و درمان با واکسن و سرم حسین میرشمسی مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
مغز به مثابه یک سیستم استیون رز احمد محیط، ابراهیم رف رف قطره
باروری و نازایی در حیوانات اهلی علیرضا محمودزاده، سعید فرزانه مسعود هاشمی
اصول عملیات حرارتی فولادها مهدی طاهری مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
مقدمه‌ای بر تئوری آن تنها محمد سلیمانی گروه صنایع الکترونیک و مخابرات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
اجرای ساختمان‌های بتن آرمه مهدی قالیبافیان؛ کامیار، سلطانی عربشاهی دهخدا
مهندسی خاک و آب گلن شوآب، ک. فریورت غلامحسین حق‌نیا دانشگاه فردوسی
بنه (نظام‌های زراعتی سنتی در ایران) جواد صفی‌نژاد امیر کبیر
اصول و دیدگاه‌های تغذیهٔ معدنی در ایران امنوئل اپستین غلامحسین حق‌نیا، سید عبدالحسین ریاضی همدانی مرکز نشر دانشگاهی
گون‌های ایران - گون‌های چندساله علی اصغر معصومی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع
تاریخ سینمای هنری الویش گرگور، انوپاتالاس هوشنگ طاهری مؤسسه فرهنگی ماهور
رساله در موسیقی علی بن محمد المعمار مرکز نشر دانشگاهی
تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی جیمز موریس راضیه رضازاده جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران
از رنگ گل تا رنج خار قدمعلی سرامی شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
جغرافیا و شهرشناسی یدالله فرید دانشگاه تبریز
تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی (جلد سوم، قسمت اول) ج. آ بویل حسن انوشه امیر کبیر

آثار شایسته تقدیر

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار شایسته تقدیر در ششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۲]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
علوم و معارف اسلامی علوم قرآنی ۱ ۱۳۶۶ه‍.ش ۱ و
حدیث ۲ ۱ و
عقاید و کلام ۳ ۱ و
فقه و اصول ۴ ۱ و
ریاضی ۵ ۱ و
۶ ۱ و
علوم و فنون ۷ ۱ و
زمین‌شناسی ۸ ۱ و
۹ ۱ و

پانویس

ارجاعات

منابع

  • جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
  • فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).