دهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| دهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۱ |
| محل برگزاری | مجموعه سعدآباد، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم دهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۱ در تهران برگزار شد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | فهرست موضوعی نسخه‌های خطی عربی کتاب‌خانه‌های جمهوری اسلامی ایران و تاریخ علوم و تراجم دانشمندان اسلامی | محمد باقر حجتی | سروش | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | ||||
| حدیث | ۲ | تاریخ مجلات کودکان و نوجوانان | منصور حسین‌زاده | مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها | ۱ | و | ||||||
| عقاید و کلام | ۳ | بحث در مابعدالطبیعة | ژان وال | یحیی مهدوی و همکاران | خوارزمی | ۱ | و | |||||
| فقه و اصول | ۴ | شناخت‌شناسی در قرآن | عبداالله جوادی آملی | مرکز مدیریت حوزه علمیه قم | ۱ | و | ||||||
| ریاضی | ۵ | نهایة الحکمة | محمد حسین طباطبایی | مهدی تدین | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | |||||
| ۶ | روان‌شناسی مرضی تحولی از کودکی تا نوجوانی | پریرخ دادستان | ژرف | ۱ | و | |||||||
| علوم و فنون | ۷ | التمهید فی علوم القرآن | محمد هادی معرفت | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱ | و | ||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | الصحیح فی علوم القرآن | جعفر مرتضی العاملی | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱ | و | ||||||
| ۹ | قاموس الرجال | محمد تقی تستری | جامعة المدرسین بقم المشرفة، مؤسسه النشر الاسلامی | ۱ | و | |||||||
| پزشکی و بهداشت | ۱۰ | آمار توصیفی | جرارد کالت | حسن صادقی | دانشگاه فردوسی | ۱ | و | |||||
| ۱۱ | اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل | عبدالعلی قوام | سمت | ۱ | و | |||||||
| فنی و مهندسی | ۱۲ | اصول حسابداری | مصطفی علی مدد، نظام‌الدین ملک آرایی | مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی | ۱ | و | ||||||
| تاریخ ادبیات و نقد ادبی | ۱۳ | تاریخ مختصر زبان‌شناسی | آر.اچ. روبینز | علی محمد حق‌شناس | مرکز | ۱ | و | |||||
| ادبیات و هنر | ۱۴ | زبان‌شناسی مقابله‌ای و تجزیه و تحلیل خطاها | محمد فلاحی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | ||||||
| نظم فارسی | ۱۵ | حساب دیفرانسیل و انتگرال و هندسه تحلیلی | جورج توماس، راس فینی | مهدی بهزاد، سیامک کاظمی، علی کافی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | |||||
| تاریخ | تاریخ اسلام و سیره معصومان | ۱۶ | فیزیک برای رشته‌های فنی | فردریک بیوکی | محمد ابراهیم ابوکاظمی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | ||||
| تاریخ تمدن اسلام | ۱۷ | مبانی شیمی تجزیه | اسکرگ، وست | هوشنگ خلیلی، عبدالرضا سلاجقه، ابوالقاسم نجفی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | |||||
| مباحث اجتماعی و سیاسی | ۱۸ | تاریخ زمین لرزه‌های ایران | ن.ن. آمبرن نر، چ.پ. ملویل | عبدالحسین رده | آگاه | ۱ | و | |||||
| منطق، فلسفه و عرفان | ۱۹ | کتاب الصیدنةَ فی الطلب | ابوریحان بیرونی | عباس زریاب | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | |||||
| ۲۰ | ژئوتکنیک | ا. رابرتس | محمد دانش | وزارت معادن و فلزات، شرکت ملی فولاد ایران، مرکز انتشارات صنعت فولاد | ۱ | و | ||||||
| ۲۱ | اصلاح نباتات زراعی | بهمن یزدی صمدی، سیروس عبدمیشانی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | |||||||
| ۲۲ | تئوری بنیادی موسیقی | پرویز منصوری | چاووش | ۱ | و | |||||||
| ساختار و تاویل متن | بابک احمدی | مرکز | ||||||||||
| نفحات الانس فی حضرات القدس | نورالدین عبدالرحمن جامی | محمود عابدی | اطلاعات | |||||||||
| روش‌های پژوهش در تاریخ | شارل ساماران با همکاری گروه مؤلفان | ابوالقاسم بیگناه، غلامرضا ذات علیان، مهدی علایی، اقدس یغمایی | معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی | |||||||||
| کارتوگرافی | جعفر مقیمی، مجید همراه | مرکز جغرافیایی کارتوگراف گیتاشناسی | ||||||||||
| ژئومرفولژی | روژه کک | فرج‌الله محمودی | مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران | |||||||||
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | |||||||
| حدیث | ۲ | ۱ | و | |||||||||
| عقاید و کلام | ۳ | ۱ | و | |||||||||
| فقه و اصول | ۴ | ۱ | و | |||||||||
| ریاضی | ۵ | ۱ | و | |||||||||
| ۶ | ۱ | و | ||||||||||
| علوم و فنون | ۷ | ۱ | و | |||||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | ۱ | و | |||||||||
| ۹ | ۱ | و | ||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
