چهاردهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| چهاردهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۵ |
| محل برگزاری | مجموعه سعدآباد، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم چهاردهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۵ در تهران برگزار شد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | رده pja ادبیات عربی | باسمه رضایی | کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | ||||
| حدیث | ۲ | فرهنگنامه قرآنی(۴ج) | گروه فرهنگ و ادب بنیاد پژوهش‌های اسلامی با نظارت جعفر یاحقی | بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی | ۱ | و | ||||||
| عقاید و کلام | ۳ | نامه‌ها و پیمان‌های سیاسی حضرت محمد (ص) و اسناد صدر اسلام | محمد حمیدالله | سید محمد حسینی | سروش | ۱ | و | |||||
| فقه و اصول | ۴ | منتهی المقال فی احوال الرجال | ابوعلی الحائری | مؤسسه آل البیت (ع) الاحیاء التراث | ۱ | و | ||||||
| ریاضی | ۵ | حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (ج اول) | سید محمد هاشمی | دانشگاه شهید بهشتی با همکاری مؤسسه نشر یلدا | ۱ | و | ||||||
| ۶ | فرهنگ سغدی (سغدی، فارسی، انگلیسی) | بدرالزمان قریب | فرهنگان | ۱ | و | |||||||
| علوم و فنون | ۷ | تحقیقی در آثار ریاضی ابوریحان بیرونی (تحریری نوین از بیرونی نامه) | ابوالقاسم قربانی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | ||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | فیزیولوژی پرندگان | پی.دی. استورکی | گروهی از متخصصان | واحد آموزش و پرورش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر | ۱ | و | |||||
| ۹ | Hydatid Disease of nervous system :بیماری کیست سیستم عصبی | نصرت‌الله عاملی، کاظم عباسیون | کتابسرا | ۱ | و | |||||||
| پزشکی و بهداشت | ۱۰ | تغذیه و بهداشت عمومی از دیدگاه اپیدمولوژی و سیاست‌های پیش‌گیری | سرژ هرسبرگ، هنری دوپن | سیدعلی کشاورز | دانشگاه تهران | ۱ | و | |||||
| ۱۱ | تحلیل و طراحی آنتن | استتزمن و تیل | همایون عریضی | دانشگاه علم و صنعت | ۱ | و | ||||||
| فنی و مهندسی | ۱۲ | ترمودینامیک (ویرایش چهارم) | جی.پی. هولمن | سید محمدرضا مدرس رضوی | دانشگاه فردوسی مشهد | ۱ | و | |||||
| تاریخ ادبیات و نقد ادبی | ۱۳ | تغذیه طیور | اس. لیزن، جی دی. سامرز | ابوالقاسم گلیان، محمدسالار معینی | واحد آموزش و پرورش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر | ۱ | و | |||||
| ادبیات و هنر | ۱۴ | هنرهای ایران | ر. دبلیو. فریه | پرویز مرزبان | پژوهش فرزان روز | ۱ | و | |||||
| نظم فارسی | ۱۵ | مبانی تربیت بدنی و ورزش | دبورا ا. وئست. چارزا بوچر | احمد آزاد | کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران | ۱ | و | |||||
| تاریخ | تاریخ اسلام و سیره معصومان | ۱۶ | شرح مثنوی معنوی مولوی (شش دفتر) | رینولد ا. نیکلسون | حسن لاهوتی | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | ۱ | و | ||||
| تاریخ تمدن اسلام | ۱۷ | حقیقت و زیبایی | بابک احمدی | مرکز | ۱ | و | ||||||
| مباحث اجتماعی و سیاسی | ۱۸ | رسالتان فی التصور و التصدیق للقطب الرازی و الصدر الشیرازی | مهدی شریعتی | اسماعیلیان | ۱ | و | ||||||
| منطق، فلسفه و عرفان | ۱۹ | روان‌شناسی رشد(۱) با نگرش به منابع اسلامی | گروه مؤلفان | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | ۱ | و | ||||||
| ۲۰ | قرآن کریم، با ترجمه و توضیحات و واژه‌نامه | بهاءالدین خرمشاهی | نیلوفر و انتشارات جامی | ۱ | و | |||||||
| ۲۱ | جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا از مدینه تا مرو | جلیل عرفان منش | آستان قدس رضوی | ۱ | و | |||||||
| ۲۲ | ارتش و سیاست | علی رضا ازغندی | نشر قومس | ۱ | و | |||||||
| فیزیک زیراتمی | هانس فراؤن فلدر، ارنست م. هنلی | مهدی بارزی، محمدتقی فلاحی | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک | حسین معماریان | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ||||||||||
| جراحی و ابزارهای آن | ابوالقاسم خلف بن عباس زهراوی | احمد آرام و مهدی محقق | مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران | |||||||||
| طراحی، برنامه‌ریزی و روش‌های استخراج معادن سطحی(۳ج) | مرتضی اصانلو | لادن | ||||||||||
| مهندسی پزشکی | تری بجیل | محمدرضا هاشمی گلپایگانی، مهیار زرتشتی | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| کامپایدها، نحوه کار کردن و ساختن | محسن شریفی | دانشگاه علم و صنعت | ||||||||||
| مکانیک برداری برای مهندسان دینامیک | فردینالد پی.بی. راسل جانستون | ابراهیم واحدیان | نشر علوم دانشگاهی | |||||||||
| سازه‌های فولادی | مجید صادق آذر | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ||||||||||
| مقاومت مصالح، فردیناند | پی.بی. راسل جانستون | محمدرضا افضلی و مجید ملکان | دانشگاه صنعتی شریف | |||||||||
| تکنولوژی خمیر و کاغذ(۲ج) | گری اسموک | سیداحمد میرشکاری | دانشگاه پیام نور | |||||||||
| توت برای ابریشم و ابریشم‌های بدون توت | کریم جوانشیر | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ||||||||||
| دریای جان | هلموت ساریتر | عباس زریاب خویی، مهرآفاق بایبوردی | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات | |||||||||
| قصه‌های کمال(۳ج) | محمد میرکیانی | پیام آزادی | ||||||||||
| شیشه و آواز | افسانه شعبان نژاد | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ||||||||||
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | |||||||
| حدیث | ۲ | ۱ | و | |||||||||
| عقاید و کلام | ۳ | ۱ | و | |||||||||
| فقه و اصول | ۴ | ۱ | و | |||||||||
| ریاضی | ۵ | ۱ | و | |||||||||
| ۶ | ۱ | و | ||||||||||
| علوم و فنون | ۷ | ۱ | و | |||||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | ۱ | و | |||||||||
| ۹ | ۱ | و | ||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
