بیست و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| بیست و چهارمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۸۵ |
| محل برگزاری | مجموعه سعدآباد، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم بیست و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۸۵ در تهران برگزار شد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | اصطلاحنامه پزشکی فارسی | فاطمه رهادوست، مریم کارزانی و میرمهدی ابراهیم پور | سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | ||||
| حدیث | ۲ | دانشنامه زیبایی‌شناسی | منوچهر صانعی دره بیدی، امیرعلی نجومیان، شیده احمدزاده، بابک محقق، مسعود قاسمیان و فرهاد ساسانی | فرهنگستان هنر | ۱ | و | ||||||
| عقاید و کلام | ۳ | فهرست نسخه‌های خطی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی (ج۲) | احمد منزوی | مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی | ۱ | و | ||||||
| فقه و اصول | ۴ | درخشش ابن رشد در حکمت مشاء | غلامحسین ابراهیمی دینانی | طرح نو | ۱ | و | ||||||
| ریاضی | ۵ | هوسرل در متن آثارش | عبدالکریم رشیدیان | نی | ۱ | و | ||||||
| ۶ | اعتراضات و پاسخ‌ها | رنه دکارت | علی موسائی افضلی | علمی و فرهنگی | ۱ | و | ||||||
| علوم و فنون | ۷ | دایرةالمعارف قرآن کریم | مرکز فرهنگ و معارف قرآن | بوستان کتاب قم | ۱ | و | ||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | جواهر الکلام | شیخ محمدحسن نجفی | مؤسسه نشر اسلامی | ۱ | و | ||||||
| ۹ | معرفت‌شناسی اجتماعی: طرح و نقد مکتب ادینبورا | سعید زیبا کلام | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | ۱ | و | |||||||
| پزشکی و بهداشت | ۱۰ | مبانی تفکرات اقتصادی و توسعه ژاپن، تداوم و تغییر | محمد نقی‌زاده | شرکت سهامی انتشار | ۱ | و | ||||||
| ۱۱ | دانشنامه حقوق خصوصی | مسعود انصاری و محمدعلی طاهری | محراب فکر | ۱ | و | |||||||
| فنی و مهندسی | ۱۲ | فلسفه حسابرسی | یحیی حساس یگانه | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی | ۱ | و | ||||||
| تاریخ ادبیات و نقد ادبی | ۱۳ | روایت آذرفرنبغ فرخزادان (رساله ای در فقه زرتشتی منسوب به سده سوم هجری | حسن رضایی باغ بیدی | مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی | ۱ | و | ||||||
| ادبیات و هنر | ۱۴ | مرجع کامل مبانی، وسایل و روش‌های آماده‌سازی کانال دندان | آرش شهروان، حسام رحیمی، محمدجعفر اقبال، امین رضا موحدیان، سعید مرادی | مؤلفان | ۱ | و | ||||||
| نظم فارسی | ۱۵ | تاریخ مصور پزشکی جهان | ولی‌الله محرابی | ولی‌الله محرابی | دایرةالمعارف تاریخ پزشکی | ۱ | و | |||||
| تاریخ | تاریخ اسلام و سیره معصومان | ۱۶ | معرفی برخی گونه‌های مهم مرتعی مناسب برای توسعه و اصلاح مراتع ایران | جواد مقیمی | آرون | ۱ | و | |||||
| تاریخ تمدن اسلام | ۱۷ | صدا و بیان برای بازیگر | داوود دانشور | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | ۱ | و | ||||||
| مباحث اجتماعی و سیاسی | ۱۸ | طراحان چگونه می‌اندیشند: ابهام زدایی از فرایند طراحی | برایان لاوسن | حمید ندیمی | دانشگاه شهید بهشتی، مرکز چاپ و انتشارات | ۱ | و | |||||
| منطق، فلسفه و عرفان | ۱۹ | جواهر الاسرار و زواهر الانوار | کمال الدین خوارزمی | محمدجواد شریعت | اساطیر | ۱ | و | |||||
| ۲۰ | اندکی سایه | احمد بیگدلی | خجسته | ۱ | و | |||||||
| ۲۱ | یونانیان و بربرها: روی دیگر تاریخ | امیرمهدی بدیع | قاسم صنعوی، مرتضی ثاقب فر و عبدالمحمد روحبخشان | توس، مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها | ۱ | و | ||||||
| ۲۲ | تماشای آفتاب مجموعه حکایت حضور | محمدتقی اختیاری | مدرسه | ۱ | و | |||||||
| پاییز در قطار | محمدکاظم مزینانی | سوره مهر | ||||||||||
| مرادو | محمدعلی آزادیخواه | زال | ||||||||||
| مجموعه علم چیست؟ (۱۰جلدی) | سوزان بوزاک | شرکت انتشارات فنی ایران | ||||||||||
| مبانی الاحکام فی اصول شرائع الاسلام | آیت الله شیخ مرتضی حائری یزدی | جامعه مدرسین حوزه علمیه قم | ||||||||||
| تذکره الفقهاء | حسن مطهر | مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث | ||||||||||
| امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی | مایکل کوک | احمد نمایی | بنیاد پژوهش‌های اسلامی | |||||||||
| حکمت و هنر در عرفان ابن عربی (عشق، زیبایی و حیرت) | نصرالله حکمت | فرهنگستان هنر | ||||||||||
| دگرگونی ساختاری حوزه عمومی (کاوشی در باب جامعه بورژوایی) | یورگن هابرماس | جمال محمدی | افکار | |||||||||
| فهم علم اجتماعی | راجر تریگ | شهناز مسمی پرست | نی | |||||||||
| مقدمه ای بر ذات بنیادی | دیوید گریفیت | نوپردازان | ||||||||||
| زمین ساخت جهانی | فیلیپ کری و فردریک واین | جمشید حسن‌زاده و سروش مدبری | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | |||||||||
| سوسیوبیولوژی (زیست‌شناسی اجتماعی) | ادوارد ویلسون | عبدالحسین وهاب زاده | جهاد دانشگاهی مشهد | |||||||||
| کاربرد سرامیک‌ها در مهندسی پزشکی | فتح‌الله مضطرزاده و ژامک نورمحمدی | دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مرکز نشر | ||||||||||
| روش‌های استخراج معادن سطحی | مرتضی اصانلو | دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مرکز نشر | ||||||||||
| اصول طراحی شبکه‌های کامپیوتری: طراحی و پیاده‌سازی شبکه‌های محلی، بین شهری، بی‌سیم و پردیس | احسان ملکیان | نص | ||||||||||
| طراحی اجزاء ماشین | جوزف شیگلی | غلامرضا زارع پور | نص | |||||||||
| اصول ترمودینامیک | ریچارد ا. زونتاگ، کلاوس بورگناگ، گوردن ج. وین وایلن | محمدعلی رمضانی و محسن حسنوند | نوپردازان | |||||||||
| مهندسی شیمی | کولسون، ریچاردسون | محسن عدالت و سودابه دلیل | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| استراتژی رقابتی (تکنیک‌های تحلیل صنعت و رقبا) | مایکل ای پورتر | جهانگیر مجیدی و عباس مهرپویا | رسا | |||||||||
| اکولوژی گیاهان خاکروی | محمدرضا مقدم | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ||||||||||
| زهکشی جدید (برنامه‌ریزی، طراحی و مدیریت سیستم‌های زهکشی) | بلامبرت اسمدیما، ویلم ولوتمن، دیویدرای کرافت | امین علیزاده | دانشگاه امام رضا (ع) | |||||||||
| تاریخ‌شناسی معماری ایران: طرح رویکردی جدید با توجه به کاستی‌های تاریخ‌نگاری معماری ایران | نسرین گیلجانی مقدم | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ||||||||||
| ارمغان مور (جستای در شاهنامه) | شاهرخ مسکوب | نشر نی | ||||||||||
| با کاروان نیزه ترکیب بند عاشورایی | علیرضا قزوه | سوره مهر | ||||||||||
| غزل غزل‌های سورنا | منوچهر آتشی | نگاه | ||||||||||
| چراغانی بی‌دلیل | حمیدرضا شکارسری | هزاره ققنوس: مؤسسه مطالعات اجتماعی ماه نوشت | ||||||||||
| مدیریت ریسک خشکسالی (شناخت و راهکارها) | جواد بداق جمالی، مهدی آسیایی فریمانی، سینا صمدی نقاب و سهیلا جوانمرد | سخن گستر | ||||||||||
| مژده ای در کوهستان؛ انسانها پای ترازو بایستید؛ از شما به سوی شما برای شما | سعید روح‌افزا | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ||||||||||
| کفشای پولکی | شکوه قاسم‌نیا و عطیه سهرابی | کتاب‌های ارغوانی | ||||||||||
| آی زنگوله، آی زنگوله | افسانه شعبان نژاد | شرکت به نشر، کتاب‌های پروانه | ||||||||||
| زمین ما دل ما | سروده اسدالله شعبانی | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ||||||||||
| آقا رنگی و گربه ناقلا (یا این جوری بود که اون جوری شد | فرهاد حسن‌زاده | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ||||||||||
| به سوی زندگی، به سوی… | ماری سابین روژه | نیلوفر باقرزاده اکبری | علمی و فرهنگی | |||||||||
| زیر درخت زالزالک: سال‌ها قطحی ایرلند | ماریت کانلن ملک کنا | محبوبه نجف خانی | امیرکبیر، کتاب‌های شکوفه | |||||||||
| آموزش رایانه: اولین سری کتاب‌های رایانه | هما ملک | راهبردهای سنجش اندیشه | ||||||||||
| از حمورابی تا امپراتوری وحشت: نگاهی به تاریخ سیاسی عراق تا سقوط صدام | سیروس غفاریان | مدرسه | ||||||||||
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | |||||||
| حدیث | ۲ | ۱ | و | |||||||||
| عقاید و کلام | ۳ | ۱ | و | |||||||||
| فقه و اصول | ۴ | ۱ | و | |||||||||
| ریاضی | ۵ | ۱ | و | |||||||||
| ۶ | ۱ | و | ||||||||||
| علوم و فنون | ۷ | ۱ | و | |||||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | ۱ | و | |||||||||
| ۹ | ۱ | و | ||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
