کاظم رشتی
سید کاظم بن قاسم حسینی رشتی ملقب به نجیب الاشراف (۱۲۱۲- ۱۲۵۹ ق)(۱۸۴۳–۱۷۹۳م) دومین رهبر شیخیه بعداز احمد احسائی بود. وی نزد شیخیه ملقب به «سید نبیل» یا «سید امجد» است. کاظم رشتی برای پیروان نهضت بابیه که زمینه‌ساز پیدایش مذهب بهائیت شد، اهمیت زیادی دارد. نقل شده است که وی بتبع استادش احسایی به تبلیغ ظهور قریب‌الوقوع امام زمان ادامه می‌داد که به حرکت شاگرد او سید علی محمدباب انجامید که برخی از شیخیه به او گرویدند و بسیاری از شیعیان و شیخیها ادعای شیرازی را دروغ دانستند. پس از او محمدکریم‌خان کرمانی رئیس فرقه شیخیه شد.
شاگردان
طاهره برادرزاده شهید ثالث بود که استعداد فراوانی داشت.[۱] او به درجات عالی تحصیلی نزد پدر و مادرش[۲] و همچنین دیگر اعضای خانواده رسید.[۳] او ادبیات و شعر فارسی را نزد مادر خود و فقه، اصول، حدیث و تفسیر را نزد پدر، برادر (عبدالوهاب) و عمویش شهید ثالث فراگرفت.[۴][۵] او همچنین عروس عموی خود محمدتقی برغانی بود؛ به عبارت دیگر، او به همسری پسرعموی خود درآمده بود.
در مقطعی از زمان، او تصمیم گرفت با مراجع شیعه نامه‌نگاری کند و از آنان اجازه اجتهاد بگیرد. از نوشته‌های خود او چنین برمی‌آید که مجتهدان شیعه در پاسخ، در عین حال که طاهره را دارای شرایط اجتهاد می‌دیدند، اعطای اجازه به یک زن را خلاف عرف دانستند.[۶]
پس از مدتی طاهره به شیخیه گرایش پیدا کرد.[۷] پس از ازدواج، او مشتاقانه دروس احمد احسایی را—که عموی کوچکترش، ملامحمدعلی بَرَغانی، نیز به او گرایش داشت[۸]—دنبال می‌کرد.[۹] طاهره اندکی پس از ازدواج و به همراه همسرش برای سیزده سال به نجف رفت و تحصیلات در زمینه فقه، کلام و دیگر علوم دینی را دنبال کرد.[۶] او موفق شد مدتی نیز در کربلا در محضر سیدکاظم رشتی تحصیل کند و پس از چندی به ایران بازگشت.[۱۰][۸] کفر خوانده شدن شیخیه توسط پدرشوهر طاهره و دشمنی شوهرش با آنان بر سر مسایل خانوادگی، باعث شد طاهره و همسرش از یکدیگر جدا شوند و طاهره به خانه پدری بازگردد. فرزندان وی نزد پدر خود باقی ماندند.[۱]
در این میان طاهره تصمیم گرفت با خواهر و شوهرخواهرش دوباره به کربلا برود.[۱۰] بنابراین سفر دوم طاهره به کربلا در حدود سال ۱۸۴۳ انجام شد.[۵] ولی سیدکاظم رشتی پیش از رسیدن طاهره به کربلا درگذشته بود.[۱]
پانویس
ارجاعات
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Jestise Phyllis، ۸۳۵.
- ↑ Najmabadi، ۱۵–۱۶.
- ↑ Guity Nashat، ۱۵.
- ↑ Moojan Momen، ۳۲۸.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Susan Stiles Maneck، Táhirih.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ McEoin، ۲۱۴.
- ↑ McEoin، ۲۱۵.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «برغانی»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ Khodaverdi Tajabadi، ۱۲۶۷.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Abbas Amanat، ۲۹۸.
منابع
- مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی