عید غدیر

عید غدیر
برپایی توسط	شیعیان
اهمیت	گرامیداشت انتساب علی بن ابی‌طالب به عنوان جانشین محمد بن عبدالله
جشن‌ها	برپایی جشن هدیه دادن
مراسم	روزه‌گرفتن، زیارت حرم علی بن ابی‌طالب
تاریخ	۱۸ ذی الحجه
مرتبط به	جانشینی محمد

عید غدیر روز هجدهم ماه ذی‌الحجه از ماه‌های قمری است که در میان شیعیان به روز انتخاب علی بن ابی‌طالب به جانشینی محمد پیامبر اسلام مشهور شده است و شیعیان آن را جشن می‌گیرند. عید غدیر بزرگ‌ترین عید شیعیان به‌شمار می‌آید که آنان اعمال، آداب و رسوم خاصی در این روز انجام می‌دهند.

پیشینه تاریخی

رخداد غدیر به عقیده شیعیان و در برخی از منابع معتبر اهل سنت؛ چنین گزارش شده است که پیامبر اسلام، در بازگشت از حجة الوداع به همه مسلمانانی که در مراسم حج همراه او شرکت داشتند؛ فرمان داد تا در غدیر خم جمع شوند. او پس از خواندن نماز جماعت با مسلمانان به ایراد خطبه‌ای در آنجا پرداخت که در طی این خطبه و با گفتن عبارت معروف «مَن کُنتُ مَولاهُ فَهذا علیٌ مَولاه» پسر عمو و داماد خود را به جانشینی پس از خویش منصوب کرد. بنابه نقل منابع شیعی، محمد از جمعیت حاضر در غدیر که از ۱۲۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ نفر گزارش شده‌اند؛ برای خلافت علی بن ابی‌طالب بیعت گرفت.

به گزارش امینی محقق شیعی، بزرگداشت این رویداد و عید قرار گرفتن روز غدیر با عمل پیامبر اسلام از همان روز آغاز شده است. بنابه گفته او، محمد پس از سخنرانی‌اش به همه مسلمانان حاضر که در میانشان ابوبکر، عمر و بزرگان قریش و انصار بودند؛ امر کرد که به علی تبریک بگویند. این امر به زنان پیامبر نیز بوده است که آنان هم بر علی وارد شده و جانشینی‌اش را به او تبریک می‌گویند. پس از پیامبر، در سخنان امامان شیعه به عید بودن روز غدیر تصریح و به تکریم آن تأکید شده است. همچنین آنان در این زمینه پیروانشان را به رعایت آداب و انجام اعمال مخصوصی سفارش کرده‌اند.

اعمال روز غدیر

امینی پژوهشگر و محقق شیعی مذهب، در کتابش به نقل از تعدادی از امامان، اعمالی را برای این روز نام می‌برد که برای برخی از آنها ثواب و پاداش‌هایی نیز ذکر شده است. به جای آوردن حمد و شکرگزاری در نزد خداوند، نیکی و وسعت بر خانواده و برادران دینی، هدیه دادن به یکدیگر، تبسم و شادی کردن در این روز؛ از مواردی است که علی بن ابی‌طالب در یکی از خطبه‌هایش که مصادف با روز غدیر بوده، بیان کرده است. روزه گرفتن، عبادت کردن و فرستادن صلوات بر پیامبر و خاندانش از دیگر اعمالی است که در روز غدیر به انجامشان سفارش شده است.

پانویس

منابع

• واثقی، حسین (۱۳۹۶). «حجّةالوداع». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.
• امینی، عبدالحسین (۱۳۷۴). عيد الغدير في الاسلام والتتويج والقربات يوم الغدير. به کوشش الشيخ فارس تبريزيان. تهران: نشر مشعر.