بدون پیوند
بدون رده
بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر
غیراستاندارد
نیازمند به ویراستاری
مقابله‌نشده با دانشنامه‌ها

خدیجه صغری بنت علی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{اشتباه نشود|خدیجه کبری بنت علی|خدیجه بنت سجاد}}'''خدیجه صغری دختر علی'''، ({{Lang-ar|خدیجة الصغری بنت الإمام علی}})، یکی از دختران [[علی بن ابی‌طالب]] است که در [[نبرد کربلا|واقعه کربلا]] حضور داشته‌است. مادر وی را ام ولد دانستند و شوهرش [[عبدالله بن عقیل|عبدالله الاوسط بن عقیل]] است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=موسوعة کربلاء|نشانی=https://books.rafed.net/view.php?type=c_fbook&b_id=3226|وبگاه=books.rafed.net|بازبینی=2020-07-08|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|صفحه=529}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=موسوعة کربلاء - لبیب بیضون - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/86928/1/529|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2020-07-08|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک - ابن الجوزی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/40060/5/69|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2020-07-08|کد زبان=fa}}</ref> وی به همراه مادرش که به ام خدیجه مشهور بود، در واقعه کربلا حضور داشت. از وی نسلی باقی نمانده‌است. برخی منابع، مقبره منسوب به خدیجه بنت علی واقع در کوفه را، منسوب به خدیجه صغری می‌دانند که پس از اسارت در نبرد کربلا، در کوفه از دنیا رفت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=همراهان حضرت امام حسین (علیه السّلام) از مدینه به سوی سرزمین بلا دشت نینوا|نشانی=https://zaerapp.ir/news/mojtaba/همراهان-حضرت-امام-حسینعلیه-السّلام-از/|وبگاه=مجله خبری زائر|تاریخ=2019-08-08|بازبینی=2020-07-08|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://sarallah.valiasr-aj.com/include/VIEW.php?bankname=LIBLIST&RADIF=0000016655|وبگاه=sarallah.valiasr-aj.com|بازبینی=2020-07-08|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|عنوان=تاریخ الخروج من المکه}}</ref>
{{اشتباه نشود|خدیجه کبری بنت علی|خدیجه بنت سجاد}}'''خدیجه صغری دختر علی'''، ({{Lang-ar|خدیجة الصغری بنت الإمام علی}})، یکی از دختران [[علی بن ابی‌طالب]] است که در [[نبرد کربلا|واقعه کربلا]] حضور داشته‌است. مادر وی را ام ولد دانستند و شوهرش [[عبدالله بن عقیل|عبدالله الاوسط بن عقیل]] است.
 
== نام و تبار ==
منابع نام یکی از دختران [[علی بن ابی‌طالب]] را خدیجه صغری گزارش کرده‌اند۔<ref>{{پک|1=بیضون|2=۱۴۲۷|ک=موسوعة کربلاء|ص=۵۲۹|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|1=ذهنی تهرانی|2=۱۳۸۹|ک=مقتل مدینه تا مدینه|ص=۸۰}}</ref> نام کامل پدر او، علی بن ابی‌طالب بن [[عبدالمطلب]] بن [[هاشم بن عبدمناف]] بن [[قصی بن کلاب]] بن مرة بن کعب بن لوی بن غالب بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان گزارش شده‌است.<ref>{{پک|مرتضی عاملی|۱۳۸۸|ک=الصحیح من سیرة الامام علی|ج=۱|ص=۴۷}}</ref> علی، چهارمین [[خلیفه راشدین]] و اولین امام شیعیان است۔<ref>{{پک|Poonawala|2011|ف=ʿAlī b. Abī Ṭāleb|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> ابوطالب، پدر علی نیز یکی از سران بنی‌هاشم بود که ریاست این طایفه را پس از پدرش عبدالمطلب، عهده‌دار شد. او علاوه بر این منصب، عهده‌دار سقایت حاجیان نیز بود.<ref>{{پک|گلشنی|۱۳۸۸|ک=دانشنامه بزرگ اسلامی|ف=ابوطالب}}</ref> [[بنی‌هاشم]] از دیرباز میراث‌دار امور عام‌المنفعه در منطقه مکه بودند و جایگاه ویژه‌ای را در نظر عامه مکیان داشتند. در میان امور عام‌المنفعه بنی‌هاشم، مسئله حفر [[چاه زمزم]] توسط هاشم — پدربزرگ ابوطالب — تا سال‌ها به عنوان نماد شرافت و نیکوکاری این خاندان محسوب می‌شد. بنی‌هاشم دارای شأن و جایگاه ویژه‌ای در بین قبایل عرب بودند و همین امر سبب شد تا بر اساس [[فقه|فقه اسلامی]]، بنی‌هاشم از تصرف در [[صدقه|صدقات]] منع بشوند.<ref>{{پک|مهروش|۱۳۸۸|ک=دانشنامه بزرگ اسلامی|ف=بنی‌هاشم}}</ref> فرزندان از نسل ابوطالب را [[آل ابی‌طالب]]، طالبین، بنت ابی‌طالب و بنی‌هاشم طالبی گویند.<ref>{{پک|رفیعی|۱۳۸۸|ک=دانشنامه بزرگ اسلامی|ف=آل ابی‌طالب}}</ref> مادر خدیجه بنت علی را ام ولد دانسته‌اند۔<ref>{{پک|1=بیضون|2=۱۴۲۷|ک=موسوعة کربلاء|ص=۵۲۹|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|1=ذهنی تهرانی|2=۱۳۸۹|ک=مقتل مدینه تا مدینه|ص=۸۰}}</ref>
{{شجره‌نامه علی بن ابی‌طالب}}{{همسران و فرزندان علی بن ابی‌طالب}}
 
== سرگذشت ==
منابع شیعی، وی را از حاضران در ماجرای کربلا دانسته‌اند که حسین بن علی را از مدینه همراهی می‌کرد۔<ref>{{پک|1=ذهنی تهرانی|2=۱۳۸۹|ک=مقتل مدینه تا مدینه|ص=۸۰}}</ref><ref>{{پک|1=مجلسی کوپایی|2=۱۳۹۷|ک=امام حسين، وارث انبياء|ص=۶۷۲}}</ref> در ''[[موسوعه کربلا]]''، همسر او عبدالله اوسط بن عقیل گزارش شده‌است۔<ref>{{پک|1=بیضون|2=۱۴۲۷|ک=موسوعة کربلاء|ص=۵۲۹|ج=۱}}</ref> اما محلاتی در ریاحین الشریعه همسر خدیجه صغری بنت علی را عبدالرحمن بن عقیل می‌داند که در نبرد کربلا کشته شد و پس از آن، خدیجه به عقد ابوالسائل بن عبدالله بن عامر بن کریز درآمد۔<ref>{{پک|1=محلاتی|2=۱۳۷۰|ک=ریاحین الشریعه|ص=۱۹۷|ج=۴}}</ref> از وی فرزندی به جا نمانده است۔<ref>{{پک|1=ذهنی تهرانی|2=۱۳۸۹|ک=مقتل مدینه تا مدینه|ص=۸۰}}</ref>  


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}{{علی بن ابی‌طالب-افقی}}
 
=== ارجاعات ===
{{پانویس}}
 
=== منابع ===
 
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=بیضون|نام=لبیب|عنوان=موسوعة کربلاء|سال=۱۴۲۷|مکان=بیروت|ناشر=موسسة الاعلمی للمطبوعات|پیوند نویسنده=لبیب بیضون|پیوند=https://books.rafed.net/view.php?type=c_fbook&b_id=3226}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=ذهنی تهرانی|نام=محمدجواد|عنوان=مقتل مدینه تا مدینه|سال=۱۳۸۹|مکان=تهران|ناشر=پیام حق|پیوند نویسنده=محمدجواد ذهنی تهرانی|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/15712}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مجلسی کوپایی|نام=غلامحسین|عنوان=امام حسين عليه السلام وارث انبياء (شرح زيارت وارث)|سال=۱۳۹۷|مکان=قم|ناشر=مولف|پیوند=https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=14102&Itemid=&lang=fa}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محلاتی|نام=ذبیح‌الله|عنوان=ریاحین الشریعه در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه|سال=۱۳۷۰|مکان=تهران|ناشر=دارالکتب الاسلامیه|پیوند نویسنده=ذبیح‌الله محلاتی|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/11584}}
{{علی بن ابی‌طالب-افقی}}


{{اسلام-خرد}}
{{اسلام-خرد}}

نسخهٔ ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۵

خدیجه صغری دختر علی، (عربی: خدیجة الصغری بنت الإمام علی)، یکی از دختران علی بن ابی‌طالب است که در واقعه کربلا حضور داشته‌است. مادر وی را ام ولد دانستند و شوهرش عبدالله الاوسط بن عقیل است.

نام و تبار

منابع نام یکی از دختران علی بن ابی‌طالب را خدیجه صغری گزارش کرده‌اند۔[۱][۲] نام کامل پدر او، علی بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لوی بن غالب بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان گزارش شده‌است.[۳] علی، چهارمین خلیفه راشدین و اولین امام شیعیان است۔[۴] ابوطالب، پدر علی نیز یکی از سران بنی‌هاشم بود که ریاست این طایفه را پس از پدرش عبدالمطلب، عهده‌دار شد. او علاوه بر این منصب، عهده‌دار سقایت حاجیان نیز بود.[۵] بنی‌هاشم از دیرباز میراث‌دار امور عام‌المنفعه در منطقه مکه بودند و جایگاه ویژه‌ای را در نظر عامه مکیان داشتند. در میان امور عام‌المنفعه بنی‌هاشم، مسئله حفر چاه زمزم توسط هاشم — پدربزرگ ابوطالب — تا سال‌ها به عنوان نماد شرافت و نیکوکاری این خاندان محسوب می‌شد. بنی‌هاشم دارای شأن و جایگاه ویژه‌ای در بین قبایل عرب بودند و همین امر سبب شد تا بر اساس فقه اسلامی، بنی‌هاشم از تصرف در صدقات منع بشوند.[۶] فرزندان از نسل ابوطالب را آل ابی‌طالب، طالبین، بنت ابی‌طالب و بنی‌هاشم طالبی گویند.[۷] مادر خدیجه بنت علی را ام ولد دانسته‌اند۔[۸][۹]

سرگذشت

منابع شیعی، وی را از حاضران در ماجرای کربلا دانسته‌اند که حسین بن علی را از مدینه همراهی می‌کرد۔[۱۰][۱۱] در موسوعه کربلا، همسر او عبدالله اوسط بن عقیل گزارش شده‌است۔[۱۲] اما محلاتی در ریاحین الشریعه همسر خدیجه صغری بنت علی را عبدالرحمن بن عقیل می‌داند که در نبرد کربلا کشته شد و پس از آن، خدیجه به عقد ابوالسائل بن عبدالله بن عامر بن کریز درآمد۔[۱۳] از وی فرزندی به جا نمانده است۔[۱۴]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • بیضون، لبیب (۱۴۲۷). موسوعة کربلاء. بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات.
  • ذهنی تهرانی، محمدجواد (۱۳۸۹). مقتل مدینه تا مدینه. تهران: پیام حق.
  • مجلسی کوپایی، غلامحسین (۱۳۹۷). امام حسين عليه السلام وارث انبياء (شرح زيارت وارث). قم: مولف.
  • محلاتی، ذبیح‌الله (۱۳۷۰). ریاحین الشریعه در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.