احنف بن قیس
احنف بن قیس که به نام ضحاک بن قیس و صخر بن قیس نیز گزارش شده است، رئیس قبیله بنیتمیم بود. او از طرفداران علی بن ابیطالب بود و در زمان خلافت علی، حاکم بر قبیله خود در بصره بود.
نام و نسب
نام کامل او را احنف بن قیس بن معاویة بن حصین بن عبادة بن نزال تمیمی بصری گزارش شده است. از او با نام ضحاک و به قولی صخر نیز یاد شده است. گفته شده که او را صخر گویند چون در پایش کجی بود و کسی که انگشتان پایش به سوی جلو مایل باشد او را احنف گویند. کنیه او ابوبحر بود. از نام او در موارد بردباری و حلم، در زبان عربی به عنوان ضربالمثل استفاده میشود و گویند «احلم من احنف».[۱]
سرگذشت
احنف بن قیس، هرچند در زمان حیات محمد زنده بود، اما هیچگاه او را ندید. بر اساس گزارشها، وی در پذیرش اسلام قبیله خود، تمیم، مؤثر بود. او به همراه قبیلهاش مسلمان شد. بعدتر وی ریاست قبیله بنیتمیم را عهدهدار بود. وی در جنگ صفین، علی بن ابیطالب را همراهی کرد ولی در جنگ جمل، طرف هیچکس را نگرفت و بیطرف بود. او در دوران خلافت علی، ولایت بنیتمیم را در بصره به عهده داشت. با این وجود، او با مخالفان علی همچون معاویه، مراوده داشت و خود را طرفدار علی میدانست. احنف تا زمان خلافت مصعب بن زبیر، زنده بود و با وی رفاقت داشت. گفته شده که احنف در سال ۶۹ ه.ق در کوفه درگذشت.[۲]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «احنف بن قیس». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.