نجس
نجس، که به صورت نجاست و ناپاکی نیز از آن یاد میشود، یک حکم شرعی در ادیان ابراهیمی و از جمله اسلام است.
در لغت
نجس در لغت به معنای ناپاکی است و در مقابل آن از کلمه طهارت به معنای پاکی استفاده میشود.[۱]
تکوینی یا تشریعی بودن نجاست
در دیدگاه پژوهشگران دینی، اختلاف وجود دارد که منظور از احکام طهارت و نجاست در شریعتهای الهی، نجاست لغوی به معنای ناپاکی ذاتی و واقعیت در تکوین (عالَم واقع) است و یا آنکه منظور از طهارت و نجاست، احکامی اعتباری و بیارتباط با هویت واقعی آن اشیاء میباشد. در اینباره برخی از محققان دینی بر این باورند که دیدگاه اول صحیح است و نجاستها، به خودی خود پلید بوده و باید از آنها اجتناب کرد و در حالت دوم، محققان بر این باورند که نجاست یک شیء نجس، نشانه پلیدی ذاتی آن شیء نیست و این تنها حکمی از جانب شارع است.[۲]
در اسلام
حکم نجاست در مقابل حکم طهارت، یکی از احکام مهم در دین اسلام است. این حکم که نوعی حکم شخصی است؛ در تمام جوانب زندگی فردی مسلمانان تاثیرگذار است و شامل مباحث عبادی، خوراکی و زندگی فردی میشود.[۳]
طهارت خون، ادرار، مدفوع و منی پیامبر و امامان
در میان منابع اسلامی در خصوص اینکه آیا خون، ادرار، مدفوع و منی پیامبر اسلام پاک است یا نجس، گفتگوهای کلامی صورت گرفته است. شیعیانی که امامان خود را ملحق به پیامبر میدانند نیز در این بحث کلامی شرکت داشتهاند و امامان خود را همچون پیامبر اسلام، پاک میدانند. در این میان اما اختلافهایی وجود دارد.
بر اساس روایتی در کتاب اوصل کافی، یکی از منابع معتبر شیعه امامیه، امامان شیعه نشانههای دهگانهای دارند که جنب نشدن، یکی از آنهاست. هرچند محمد سند، از مجتهدان شیعه دوازدهامامی بر این باور است که منظور از جنب نشدن در این روایت، جنابت در حالت خواب (احتلام) است. در این روایت همچنین نخوابیدن از دیگر ویژگیهای امام عنوان شده است.[۴]
پانویس
ارجاعات
منابع
- ن.ص (۱۳۷۳). «بحثی اجتهادی در طهارت و نجاست». نقد و نظر (۱): ۱۲۲-۱۶۵.
- سند، محمد (۱۳۹۴). مباحث حول النبوات. به کوشش حارث عذاری. تهران: دارالکوخ.