عدی بن حاتم

ابوطریف عدی بن حاتم، یکی از سران قبایل طائی و از طرفداران علی بن ابی‌طالب بود. او در فتوحات اعراب و نبردهای جمل و صفین حضور فعال داشت۔

نام و تبار

منابع نام او را عدی بن حاتم بن عبدالله و کنیه‌اش را ابوطریف گزارش کرده‌اند۔

وی پسر شاعر معروف عرب، حاتم طایی است که پس از مرگ پدرش، ریاست قبیلهٔ طائی را به ارث برد.

سرگذشت

عدی قبل از مسلمان شدن، همانند پدرش، مسیحی بود. در سال ۹ هجری (۶۳۰ میلادی) که ریاست عدی بر قبیله‌اش در معرض تهدید قرار داشت، اسلام آورد. او مالیات قبیله طائی و اسد را برای محمد جمع‌آوری می‌کرد. وی پس از درگذشت محمد، همچنان به او وفادار ماند و در ماجرای جنگ‌های رده، از مرتد شدن اهالی قبیله خود، جلوگیری کرد۔ وی بعدها در فتوحات مسلمانان در ایران نیز مشارکت داشت و در فتح اراک، شرکت کرد۔ پس از آن بود که عثمان به وی روستای روحه در نهر عیسی (نزدیک بغداد) را بخشید. با این حال، خط مشی وی از عثمان جدا شد. به گزارش دانشنامه اسلام، از تاریخ طبری این طور استنتاج می‌گردد که وی با قاتلین عثمان مرتبط بود.

گزارش شده است که او به همراه خالد به عراق رفت و در فتوحات آنجا به عنوان فرماندهٔ بخش خود شرکت نمود. در جنگ مذار — یکی از بزرگترین جنگ‌های صدر اسلام بین مسلمانان و ایرانیان — قباد سردار ایرانی را کشت.

عدی در سال ۳۶ ه۔ق مصادف با ۶۵۶ میلادی، در جنگ جمل و در جبهه علی بن ابی‌طالب جنگید. او در پی جنگ جمل، یک چشمش را از دست داد۔ وی در چهار هفتهٔ متارکه جنگ در جنگ صفین به همراه چندی دیگر به عنوان نماینده علی به نزد معاویه فرستاده شد. او در جنگ صفین، به عنوان پرچمدار مشارکت داشت و در این نبرد، سه پسرش کشته شدند۔ پس از آن، عدی در کوفه به زندگی خود ادامه داد و گرایش‌های علوی خود را ترک نکرده و از کسانی از قبیله‌اش که مورد آزار و اذیت زیاد بن ابیه فرماندار عراق قرار می‌گرفتند، مراقبت نمود.

درگذشت

وی در سال ۶۷ ه۔ق مصادف با ۶۸۶-۶۸۷ میلادی، درگذشت.

منابع

• Schaade, A. (1986). "ΆDI B. ḤĀTIM". Encyclopaedia of Islam (به انگلیسی) (2rd ed.). Leiden: E. J. Brill. p. 195.