فرزندان علی بن ابیطالب
منابع در تعداد فرزندان علی بن ابیطالب دچار اختلاف هستند. در ارشاد شیخ مفید و اعلام الوری، تعداد فرزندان علی، ۲۷ نفر، در کشف الغمه اربلی ۲۸ نفر، در تذکرة الخواص ۳۴ نفر، در طبقات ابن سعد ۳۴ نفر، در ینابیع المودة ۳۵ نفر و در تهذیب الکمال ۳۶ نفر گزارش شدهاند.[۱]
علی ۹ زن و چندین کنیز داشت و دارای ۱۴ پسر و ۱۹ دختر بود که از میان آنان حسن، حسین، عباس، و محمد حنفیه مشهورترند.[۲] طبق منابع شیعی تعداد کل فرزندان علی ۲۷ یا ۲۸ بود.[۳][۴] مادر محمد حنفیه، کنیزی آزادشده به نام خوله دختر جعفر حنفیه بود.[۵] از میان فرزندان علی، ۵ نفر صاحب نسل شدند.[۶]
فاطمهٔ زهرا، دختر محمد و خدیجه، همسر علی بن ابیطالب، مادر حسن و حسین، و یکی از پنج عضو آل عباست.[۷] نسل علی از فاطمهٔ زهرا بهعنوان شریف یا سید شناخته میشوند. آنها بهعنوان تنها نسل بازمانده از محمد، مورد احترام شیعه و سنیاند.[۸] علی تا زمانی که فاطمه زنده بود همسر دیگری نداشت، اما پس از او با زنان متعددی ازدواج کرد. بهجز ۴ فرزندی که از فاطمه داشت، بقیه فرزندانش از همسران دیگر او بودند.[۹]
حسن بزرگترین پسر علی و فاطمهٔ زهرا و دومین امام شیعه است که طبق روایات در ۶۲۵ میلادی در مدینه به دنیا آمد. بعد از درگذشت علی، برای مدت کوتاهی در کوفه بر بخشی از سرزمینهای مسلمانان خلافت کرد و سپس طبق عهدنامهٔ صلح با معاویه از قدرت کناره گرفت. او در ۶۷۰ میلادی در مدینه مسموم شد و درگذشت.[۱۰] حسین دومین پسر علی و فاطمه زهرا و سومین امام شیعه است که طبق بیشتر روایات در ۶۲۶ میلادی در مدینه به دنیا آمد. وی در سال ۶۸۰ میلادی علیه یزید قیام کرد و در نبرد کربلا به همراه یارانش کشته شد. در این نبرد علاوه بر حسین، شش تن دیگر از فرزندان علی نیز کشته شدند که چهار نفر آنها پسران فاطمهٔ کلابیه معروف به امالبنین بودند. همچنین سه پسر حسن و دو فرزند حسین در نبرد کشته شدند.[۱۱]
خاندان علی رهبری مسلمانان را منحصر به اهل البیت میدانستند و در دورانهای مختلف قیامهای متعددی ضد حاکمان وقت انجام دادند. از مهمترین این قیامها میتوان نبرد کربلا، قیام مختار ثقفی از طرف محمد حنفیه، قیام زید بن علی و قیام یحیی بن زید ضد امویان را نام برد. بعدها خاندان علی ضد عباسیان نیز قیام کردند که از مهمترین آنان میتوان به قیام صاحب فخ و قیام محمد ابن عبدالله نفس زکیه اشاره کرد. در حالی که هیچیک از این قیامها موفق نبود، سرانجام ادریسیان، فاطمیان، و علویان طبرستان توانستند اولین حکومتها از خاندان علی را تشکیل دهند.[۱۲]
فرزندان فاطمه
فاطمه دختر محمد پیامبر اسلام است. او با علی ازدواج کرد و صاحب ۵ فرزند شد به نامهای زیر:
فرزندان لیلی
لیلی دختر مسعود هم زن علی بود و علی از او صاحب دو فرزند شد که هر دو در کربلا کشته شدند.
فرزندان امالبنین
امالبنین که از لحاظ شهرت دومین زن علی است، صاحب چهار فرزند پسر شد که همگی در کربلا کشته شدند.
فرزند خوله
خوله دختر جعفر بن قیس کنیزی بود که در جنگ یرموک اسیر شد و به مدینه آمد. با علی ازدواج کرد و صاحب پسری بنام محمد حنفیه شد.
فرزند پسر کنیز
از کنیز همسر علی تنها یک پسر است به نام محمد اصغر که در کربلا کشته شد.
فرزندان اسما
اسما دختر عمیس همسر علی بود که علی از او صاحب دو فرزند شد.
فرزندان صهبا
علی از او صاحب دو فرزند دوقلو شد.
فرزند امامه
امامه دختر ابوالعاص نوه دختری محمد است:
فرزندان ام سعید
ام سعید دختر عروه بن مسعود است. او با علی ازدواج کرد و صاحب دو دختر بنام امالحسین و رمله کبری شد.
فرزند محیاء
از محیاء دختر امرالقیس تنها یک دختر بنام ام یعلی بود که در خردسالی درگذشت.
دختران علی از کنیزان او
سیزده دختر هستند، به نامهای: ام هانی - میمونه - زینب صغری - رمله صغری - ام کلثوم صغری - فاطمه - امامه - خدیجه کبری - خدیجه صغری - ام کرام - ام اسلمه - جمانه - نفیسه - صفیه
نام مادر | ردیف | نام فرزند | تاریخ ولادت | تاریخ درگذشت | محل تدفین | توضیحات | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|
فاطمه زهرا | ۱ | حسن[۱۳] | مدینه | ||||
۲ | حسین[۱۴] | کربلا | |||||
۳ | زینب[۱۵] | دمشق | |||||
۴ | ام کلثوم[۱۶] | دمشق | |||||
۵ | محسن[۱۷] | مدینه | سقط شده در ماجرای هجوم به خانه علی[۱۸] | ||||
فاطمه بنت حزام
(ام البنین) |
۶ | عباس[۱۹] | ۶۱ ه.ق[۲۰] | کربلا | |||
۷ | عثمان[۲۱] | ||||||
۸ | عبدالله[۲۲] | ||||||
۹ | جعفر[۲۳] | ||||||
لیلی بنت مسعود دارمیه | ۱۰ | ابوبکر[۲۴] | ۶۱ ه.ق[۲۵] | کربلا | |||
۱۱ | عبیدالله[۲۶] | ||||||
زرقاء (ام ولد) | ۱۲ | محمداصغر[۲۷] | ۶۱ ه.ق[۲۸] | کربلا | |||
اسماء بنت عمیس | ۱۳ | یحیی[۲۹] | |||||
۱۴ | عون[۳۰] | ||||||
امامه | ۱۵ | محمداوسط[۳۱] | 14 ه.ق | 65 ه.ق | آران و بیدگل | مشهور به هلال بن علی و عبدالرحمان ، که در آران و بیدگل مدفون است. | |
صهبا تغلبیه (ام حبیب) | ۱۶ | عمر[۳۲] | یک عمر دیگر برای علی گزارش شده است که در کربلا کشته شده است.[۳۳] |
دختران علی
رقیه، ام حسن، ام هانی، فاطمه، زینب صغری، میمونه، نفیسه، خدیجه، امامه، رمله کبری، جمانه، ام سلمه، رقیه صغری، ام کلثوم صغری، رمله صغری، ام کرام، ام جعفر، و به گزارش برخی سکینه [۳۴]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۷۹-۲۸۰.
- ↑ Poonawala, “ʿAlī b. Abī Ṭāleb”, Iranica.
- ↑ Gleave, “ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۷۹.
- ↑ Gleave, “ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- ↑ Veccia Vaglieri, “ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- ↑ Donzel, “Fatima”, Islamic desk reference, 98.
- ↑ Nasr, “ʿAlī”, Britannica.
- ↑ زریاب و زرینکوب، «علی»، دایرة المعارف فارسی.
- ↑ Madelung, “Ḥasan b. ʿAli b. Abi Ṭāleb”, Iranica.
- ↑ Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli”, Iranica.
- ↑ Daftary, “ʿAlids”, EI3.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۲.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۲.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۲۸۲.