بدون جعبه اطلاعات

فهرست خلفای راشدین: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Shahroudi صفحهٔ خلفای راشدین را به فهرست خلفای راشدین منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:93nowy meczet1.jpg|بندانگشتی|کاشی‌کاری نام ابوبکر، عمر، عثمان و علی بر گرداگرد یک [[گنبد]]]]
[[پرونده:93nowy meczet1.jpg|بندانگشتی|کاشی‌کاری نام ابوبکر، عمر، عثمان و علی بر گرداگرد یک [[گنبد]]]]
'''خلفای راشدین'''، عنوانی است که برای نخستین جانشینان (خلفا) [[پیامبر اسلام]] به کار برده می‌شود. راشد به معنای هدایت شده است و خلفای راشدین به ترتیب عبارتند از: [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و [[علی بن ابی‌طالب]]. اکثر نویسندگان فقط همین چهار نفر را به عنوان خلفای راشدین ذکر کرده‌اند و ظاهراً علت آن شکوفایی و [[دوران طلایی]] [[صدر اسلام]] در این دوره است.{{پنک|حشتمی|ناجی|۱۳۹۰|ص=۱۳}}
'''خلفای راشدین'''، یا با عبارت '''خلفای راشدون'''، چهار یا پنج خلیفه‌ای هستند که به ترتیب پس از درگذشت [[محمد]]، [[پیامبر]] [[اسلام]]، در دوشنبه [[۲۸ صفر سال ۱۱ قمری|۲۸ صفر ۱۱ ه‍.ق]] برابر با [[۱۰ ژوئن ۶۳۲ میلادی|۱۰ ژوئن ۶۳۲ م]] پدید آمد و تا سال [[۴۰ قمری هجری|۴۰ هجری]] به قدرت رسیده‌اند و به عنوان جانشین محمد، بر بلاد اسلامی حکومت کردند. این فرمانروایان از [[صحابه]] محمد و از طایفه [[قریش]] به ترتیب [[ابوبکر]] (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، [[عمر|عمر بن خطاب]] (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، [[عثمان|عثمان بن عفان]] (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و [[علی بن ابی‌طالب]] (حاکم ۶۵۶–۶۶۱) بودند.


== پانویس ==
[[سنی|اهل‌سنت]] که منزلت دینی ویژه‌ای برای حاکمان این حکومت قائلند حکومتشان را «خلافت راشدین» به معنای «خلافت هدایت شده» می‌نامند، اما [[امامیه|شیعیان امامیه]] مشروعیت این خلفا و دستگاه خلافت را قبول ندارند.


=== ارجاعات ===
== اصطلاح‌شناسی ==
{{اصلی|خلافت راشدین}}
اصطلاح «خلفای راشدین» متشکل از دو واژه [[خلیفه]] و راشد است که به جانشین‌های [[محمد|پیامبر اسلام]] پس از درگذشت او اطلاق می‌شود.<ref>{{پک|1=حشمتی|2=ناجی|3=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلفای راشدین}}</ref> واژه خلیفه از ریشه خ‌ل‌ف در [[عربی]] است که به معنای جانشین ساختن است. در اصطلاح مسلمانان خلیفه به کسی گفته می‌شود که پس از پیامبر اسلام، جانشین او شده باشند. کمی بعد، از واژه «خلیفه رسول‌الله» به عنوان لقب [[ابوبکر]] استفاده شد. بعد از او [[عمر]] به عنوان «خلیفه خلیفه رسول‌الله» ملقب شد. که برای رعایت اختصار خودش دستور داد او را «[[امیرالمؤمنین]]» خطاب کنند.<ref>{{پک|1=میرابوالقاسمی|2=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلافت}}</ref>
 
علت آنکه تنها به چهار خلیفه اول (به ترتیب [[ابوبکر]] (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، [[عمر بن خطاب]] (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، [[عثمان بن عفان]] (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و [[علی بن ابی‌طالب]] (حاکم ۶۵۶–۶۶۱))<ref>{{پک|Robinson|۲۰۱۱|ک= The New Cambridge History of Islam|زبان=en|ص= xxiii|ج=1}}</ref> — و به نقلی پنج خلیفه اول به انضمام [[حسن مجتبی]] — خلفای راشدین گفته می‌شد، حضور آنان در عصر طلایی صدر اسلام بوده است. باسورت معتقد است که به چهار خلیفه اول عنوان راشدین داده شده است تا آنان از خلفای بعدی از نسل [[بنی‌امیه]]، که به دنیادوستی شهره بودند، متمایز باشند.<ref>{{پک|1=حشمتی|2=ناجی|3=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلفای راشدین}}</ref>
 
== فهرست خلفا==
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |خوش‌نویسی
! rowspan="2" |نام
(تاریخ حیات)
! colspan="2" |دوران خلافت
! rowspan="2" |خویشاوندی با محمد
! rowspan="2" |والدین
! rowspan="2" |خاندان
! rowspan="2" |توضیحات
! rowspan="2" |منابع
|-
!آغاز
!پایان
|-
| [[پرونده:Rashidun Caliph Abu Bakr as-Șiddīq (Abdullah ibn Abi Quhafa) - أبو بكر الصديق عبد الله بن عثمان التيمي القرشي أول الخلفاء الراشدين.svg|120x120px]]
|[[ابوبکر|ابوبکر بن ابی‌قحافه]](573 - 634 م)
|۸ ژوئن ۶۳۲
|۲۲ اوت ۶۳۴
|
*پدر [[عایشه]] (همسر محمد)
|
*عثمان ابوقحافه
*سلمی بنت صخر
|بنی‌تیم
|
|
|-
|[[پرونده:Rashidun Caliphs Umar ibn Al-Khattāb - عُمر بن الخطّاب ثاني الخلفاء الراشدين.svg|120x120px]]
|[[عمر بن خطاب]](584 - 644 م)
|۲۳ اوت ۶۳۴
|۳ نوامبر ۶۴۴
|
*پدر [[حفصه]] (همسر محمد)
|
*[[خطاب بن نفیل]]
* حنتمه بنت هاشم
|[[بنو عدی|بنی‌عدی]]
|
|
|-
|[[پرونده:Rashidun Caliph Uthman ibn Affan - عثمان بن عفان ثالث الخلفاء الراشدين.svg|120x120px]]
|[[عثمان بن عفان]](579 - 656 م)
|۱۱ نوامبر ۶۴۴
|۲۰ ژوئن ۶۵۶
|
*شوهر دختران محمد ([[رقیه بنت محمد|رقیه]] و [[ام‌کلثوم بنت محمد|ام‌کلثوم]])
*نوهٔ ام‌حکیم بنت عبدالمطلب (عمهٔ محمد)
|
*عفان بن ابی‌عاص
*[[اروی بنت کریز]]
|[[امویان|بنی‌امیه]]
|
|
|-
|[[پرونده:Rashidun Caliph Ali ibn Abi Talib - علي بن أبي طالب.svg|120x120px]]
|[[علی بن ابی‌طالب]](601 - 661 م)
|۲۰ ژوئن ۶۵۶
|۲۹ ژانویه ۶۶۱
|
*پسرعموی محمد
*شوهر دختر محمد ([[فاطمه زهرا|فاطمه]])
*شوهر [[امامه بنت زینب]] (نوهٔ محمد)
*تمام نوادگان محمد از نسل علی هستند
|
*[[ابوطالب|ابی‌طالب بن عبدالمطلب]]
*[[فاطمه بنت اسد]]
|[[بنی‌هاشم]]
|
*نخستین مردی که به اسلام ایمان آورد.
|
|-
|[[پرونده:الحسن ابن علي.svg|105x105px]]
|[[حسن مجتبی|حسن بن علی]](624 - 670 م)
|۶۶۱
|۷ ماه بعد
|
*نوهٔ محمد
*فرزند [[علی بن ابی‌طالب|علی]]
|
*علی بن ابی‌طالب (چهارمین خلیفهٔ راشدین و نخستین امام شیعه)
*[[فاطمه زهرا]] (دختر [[محمد]] و همسر نخستش [[خدیجه]])
|[[بنی‌هاشم]]
|
*دومین جانشین محمد (شیعه)
*همچنین پنجمین خلیفهٔ راشدین
*کناره‌گیری برای [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]]
|
|}
==پانویس==
 
===ارجاعات===
{{منابع}}
{{منابع}}


=== منابع ===
===منابع===
{{آغاز منابع}}
{{آغاز منابع}}
* {{یادکرد کتاب| عنوان = دانشنامه جهان اسلام | نام1 = فریده | نام خانوادگی1 = حشتمی | نام2 = محمدرضا | نام خانوادگی2 = ناجی | تاریخ = 1390 | جلد = 16 | شابک = 978-600-447017-9 | صفحات = 13-16}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=دانشنامه جهان اسلام|نام1=فریده|نام خانوادگی1=حشتمی|نام2=محمدرضا|نام خانوادگی2=ناجی|تاریخ=1390|جلد=16|شابک=978-600-447017-9|صفحات=13-16}}
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۰۱

کاشی‌کاری نام ابوبکر، عمر، عثمان و علی بر گرداگرد یک گنبد

خلفای راشدین، یا با عبارت خلفای راشدون، چهار یا پنج خلیفه‌ای هستند که به ترتیب پس از درگذشت محمد، پیامبر اسلام، در دوشنبه ۲۸ صفر ۱۱ ه‍.ق برابر با ۱۰ ژوئن ۶۳۲ م پدید آمد و تا سال ۴۰ هجری به قدرت رسیده‌اند و به عنوان جانشین محمد، بر بلاد اسلامی حکومت کردند. این فرمانروایان از صحابه محمد و از طایفه قریش به ترتیب ابوبکر (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، عمر بن خطاب (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، عثمان بن عفان (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و علی بن ابی‌طالب (حاکم ۶۵۶–۶۶۱) بودند.

اهل‌سنت که منزلت دینی ویژه‌ای برای حاکمان این حکومت قائلند حکومتشان را «خلافت راشدین» به معنای «خلافت هدایت شده» می‌نامند، اما شیعیان امامیه مشروعیت این خلفا و دستگاه خلافت را قبول ندارند.

اصطلاح‌شناسی

اصطلاح «خلفای راشدین» متشکل از دو واژه خلیفه و راشد است که به جانشین‌های پیامبر اسلام پس از درگذشت او اطلاق می‌شود.[۱] واژه خلیفه از ریشه خ‌ل‌ف در عربی است که به معنای جانشین ساختن است. در اصطلاح مسلمانان خلیفه به کسی گفته می‌شود که پس از پیامبر اسلام، جانشین او شده باشند. کمی بعد، از واژه «خلیفه رسول‌الله» به عنوان لقب ابوبکر استفاده شد. بعد از او عمر به عنوان «خلیفه خلیفه رسول‌الله» ملقب شد. که برای رعایت اختصار خودش دستور داد او را «امیرالمؤمنین» خطاب کنند.[۲]

علت آنکه تنها به چهار خلیفه اول (به ترتیب ابوبکر (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، عمر بن خطاب (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، عثمان بن عفان (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و علی بن ابی‌طالب (حاکم ۶۵۶–۶۶۱))[۳] — و به نقلی پنج خلیفه اول به انضمام حسن مجتبی — خلفای راشدین گفته می‌شد، حضور آنان در عصر طلایی صدر اسلام بوده است. باسورت معتقد است که به چهار خلیفه اول عنوان راشدین داده شده است تا آنان از خلفای بعدی از نسل بنی‌امیه، که به دنیادوستی شهره بودند، متمایز باشند.[۴]

فهرست خلفا

خوش‌نویسی نام

(تاریخ حیات)

دوران خلافت خویشاوندی با محمد والدین خاندان توضیحات منابع
آغاز پایان
ابوبکر بن ابی‌قحافه(573 - 634 م) ۸ ژوئن ۶۳۲ ۲۲ اوت ۶۳۴
  • عثمان ابوقحافه
  • سلمی بنت صخر
بنی‌تیم
عمر بن خطاب(584 - 644 م) ۲۳ اوت ۶۳۴ ۳ نوامبر ۶۴۴ بنی‌عدی
عثمان بن عفان(579 - 656 م) ۱۱ نوامبر ۶۴۴ ۲۰ ژوئن ۶۵۶
  • شوهر دختران محمد (رقیه و ام‌کلثوم)
  • نوهٔ ام‌حکیم بنت عبدالمطلب (عمهٔ محمد)
بنی‌امیه
علی بن ابی‌طالب(601 - 661 م) ۲۰ ژوئن ۶۵۶ ۲۹ ژانویه ۶۶۱
  • پسرعموی محمد
  • شوهر دختر محمد (فاطمه)
  • شوهر امامه بنت زینب (نوهٔ محمد)
  • تمام نوادگان محمد از نسل علی هستند
بنی‌هاشم
  • نخستین مردی که به اسلام ایمان آورد.
حسن بن علی(624 - 670 م) ۶۶۱ ۷ ماه بعد
  • نوهٔ محمد
  • فرزند علی
بنی‌هاشم
  • دومین جانشین محمد (شیعه)
  • همچنین پنجمین خلیفهٔ راشدین
  • کناره‌گیری برای معاویه

پانویس

ارجاعات

منابع

  • حشتمی، فریده؛ ناجی، محمدرضا (۱۳۹۰). دانشنامه جهان اسلام. ج. ۱۶. صص. ۱۳–۱۶. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۴۴۷۰۱۷-۹.