فهرست خلفای راشدین: تفاوت میان نسخه‌ها
(←منابع) |
(+ 6 رده (هات‌کت)، ابرابزار) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
(۵۷۳–۶۳۴ م) | (۵۷۳–۶۳۴ م) | ||
|۸ ژوئن ۶۳۲ | |۸ ژوئن ۶۳۲ | ||
|۲۲ اوت ۶۳۴ | |۲۲ اوت ۶۳۴ | ||
| | | | ||
*عثمان ابوقحافه | * عثمان ابوقحافه | ||
*سلمی بنت صخر | * سلمی بنت صخر | ||
|بنی‌تیم | |بنی‌تیم | ||
| | | | ||
*پدر [[عایشه]] (همسر محمد) | * پدر [[عایشه]] (همسر محمد) | ||
|[[پرونده:Abubakr'sreign.png|120x120px]] | |[[پرونده:Abubakr'sreign.png|120x120px]] | ||
| | | | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
|[[بنو عدی|بنی‌عدی]] | |[[بنو عدی|بنی‌عدی]] | ||
| | | | ||
*پدر [[حفصه]] (همسر محمد) | * پدر [[حفصه]] (همسر محمد) | ||
|[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Umar's empire at its peak 644.png|120x120px]] | |[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Umar's empire at its peak 644.png|120x120px]] | ||
| | | | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
|۱۱ نوامبر ۶۴۴ | |۱۱ نوامبر ۶۴۴ | ||
| ۲۰ ژوئن ۶۵۶ | | ۲۰ ژوئن ۶۵۶ | ||
| | | | ||
*عفان بن ابی‌عاص | * عفان بن ابی‌عاص | ||
*[[اروی بنت کریز]] | * [[اروی بنت کریز]] | ||
|[[امویان|بنی‌امیه]] | |[[امویان|بنی‌امیه]] | ||
| | | | ||
*شوهر دختران محمد ([[رقیه بنت محمد|رقیه]] و [[ام‌کلثوم بنت محمد|ام‌کلثوم]]) | * شوهر دختران محمد ([[رقیه بنت محمد|رقیه]] و [[ام‌کلثوم بنت محمد|ام‌کلثوم]]) | ||
*نوهٔ ام‌حکیم بنت عبدالمطلب (عمهٔ محمد) | * نوهٔ ام‌حکیم بنت عبدالمطلب (عمهٔ محمد) | ||
|[[پرونده:Mohammad adil-Rashidun-empire-at-its-peak-close.png|120x120px]] | |[[پرونده:Mohammad adil-Rashidun-empire-at-its-peak-close.png|120x120px]] | ||
| | | | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
|۲۹ ژانویه ۶۶۱ | |۲۹ ژانویه ۶۶۱ | ||
| | | | ||
*[[ابوطالب|ابی‌طالب بن عبدالمطلب]] | * [[ابوطالب|ابی‌طالب بن عبدالمطلب]] | ||
* [[فاطمه بنت اسد]] | * [[فاطمه بنت اسد]] | ||
|[[بنی‌هاشم]] | |[[بنی‌هاشم]] | ||
| | | | ||
*نخستین مردی که به اسلام ایمان آورد. | * نخستین مردی که به اسلام ایمان آورد. | ||
* پسرعموی محمد | |||
*پسرعموی محمد | * شوهر دختر محمد ([[فاطمه زهرا|فاطمه]]) | ||
*شوهر دختر محمد ([[فاطمه زهرا|فاطمه]]) | * شوهر [[امامه بنت زینب]] (نوهٔ محمد) | ||
*شوهر [[امامه بنت زینب]] (نوهٔ محمد) | * تمام نوادگان محمد از نسل علی هستند | ||
*تمام نوادگان محمد از نسل علی هستند | |||
|[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Ali's empire 661.png|120x120px]] | |[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Ali's empire 661.png|120x120px]] | ||
| | | | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۲: | ||
|۷ ماه بعد | |۷ ماه بعد | ||
| | | | ||
*علی بن ابی‌طالب | * علی بن ابی‌طالب | ||
*[[فاطمه زهرا]] | * [[فاطمه زهرا]] | ||
|[[بنی‌هاشم]] | |[[بنی‌هاشم]] | ||
| | | | ||
* دومین جانشین محمد (شیعه) | * دومین جانشین محمد (شیعه) | ||
*همچنین پنجمین خلیفهٔ راشدین | * همچنین پنجمین خلیفهٔ راشدین | ||
*کناره‌گیری برای [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] | * کناره‌گیری برای [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] | ||
* نوهٔ محمد | |||
*نوهٔ محمد | * فرزند [[علی بن ابی‌طالب|علی]] | ||
*فرزند [[علی بن ابی‌طالب|علی]] | |||
|[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Ali's empire 661.png|120x120px]] | |[[پرونده:Mohammad adil rais-Caliph Ali's empire 661.png|120x120px]] | ||
| | | | ||
|} | |} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
===ارجاعات=== | === ارجاعات === | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
===منابع=== | === منابع === | ||
{{آغاز منابع}} | {{آغاز منابع}} | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=حشمتی|نام=فریده|مدخل=خلفای راشدین|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام|سال=۱۳۷۵|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد|پیوند مدخل=https://rch.ac.ir/article/Details?id=8725#:~:text=معرف&text=خلفای%20راشدین،%20عنوانی%20برای%20نخستین، ، %20ذیل%20%C2 «Ø±Ø´Ø¯%C2»).|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=ناجی}} | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=حشمتی|نام=فریده|مدخل=خلفای راشدین|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام|سال=۱۳۷۵|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد|پیوند مدخل=https://rch.ac.ir/article/Details?id=8725#:~:text=معرف&text=خلفای%20راشدین،%20عنوانی%20برای%20نخستین، ، %20ذیل%20%C2 «Ø±Ø´Ø¯%C2»).|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=ناجی}} | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۲۸: | ||
[[رده:حکومت خلفای راشدین]] | [[رده:حکومت خلفای راشدین]] | ||
[[رده:صحابه]] | [[رده:صحابه]] | ||
[[رده:فهرست مسلمانان]] | |||
[[رده:فهرست‌های شاهان]] | |||
[[رده:فهرست‌های مربوط به آسیا]] | |||
[[رده:فهرست‌های مربوط به تاریخ اسلام]] | |||
[[رده:فهرست‌های مرتبط با اسلام]] | |||
[[رده:فهرست‌های مرتبط با سنی]] | |||
[[رده:مقاله‌های مربوط به چندین نفر]] | [[رده:مقاله‌های مربوط به چندین نفر]] | ||
نسخهٔ ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۴۸
خلفای راشدین، یا با عبارت خلفای راشدون، چهار یا پنج خلیفه‌ای هستند که به ترتیب پس از درگذشت محمد، پیامبر اسلام، در دوشنبه ۲۸ صفر ۱۱ ه. ق برابر با ۱۰ ژوئن ۶۳۲ م پدید آمد و تا سال ۴۰ هجری به قدرت رسیده‌اند و به عنوان جانشین محمد، بر بلاد اسلامی حکومت کردند. این فرمانروایان از صحابه محمد و از طایفه قریش به ترتیب ابوبکر (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، عمر بن خطاب (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، عثمان بن عفان (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و علی بن ابی‌طالب (حاکم ۶۵۶–۶۶۱) بودند.
اهل‌سنت که منزلت دینی ویژه‌ای برای حاکمان این حکومت قائلند حکومتشان را «خلافت راشدین» به معنای «خلافت هدایت شده» می‌نامند، اما شیعیان امامیه مشروعیت این خلفا و دستگاه خلافت را قبول ندارند.
اصطلاح‌شناسی
اصطلاح «خلفای راشدین» متشکل از دو واژه خلیفه و راشد است که به جانشین‌های پیامبر اسلام پس از درگذشت او اطلاق می‌شود.[۱] واژه خلیفه از ریشه خ‌ل‌ف در عربی است که به معنای جانشین ساختن است. در اصطلاح مسلمانان خلیفه به کسی گفته می‌شود که پس از پیامبر اسلام، جانشین او شده باشند. کمی بعد، از واژه «خلیفه رسول‌الله» به عنوان لقب ابوبکر استفاده شد. بعد از او عمر به عنوان «خلیفه خلیفه رسول‌الله» ملقب شد. که برای رعایت اختصار خودش دستور داد او را «امیرالمؤمنین» خطاب کنند.[۲]
علت آنکه تنها به چهار خلیفه اول (به ترتیب ابوبکر (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، عمر بن خطاب (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، عثمان بن عفان (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و علی بن ابی‌طالب (حاکم ۶۵۶–۶۶۱))[۳] — و به نقلی پنج خلیفه اول به انضمام حسن مجتبی — خلفای راشدین گفته می‌شد، حضور آنان در عصر طلایی صدر اسلام بوده است. باسورت معتقد است که به چهار خلیفه اول عنوان راشدین داده شده است تا آنان از خلفای بعدی از نسل بنی‌امیه، که به دنیادوستی شهره بودند، متمایز باشند.[۴]
فهرست خلفا
| خوش‌نویسی | نام (تاریخ حیات) |
دوران خلافت | والدین | خاندان | توضیحات | نقشه خلافت | منابع | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| آغاز | پایان | |||||||
_-_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A8%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AF%D9%8A%D9%82_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%8A%D9%85%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%B4%D9%8A_%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D9%8A%D9%86.svg)
|
ابوبکر بن ابی‌قحافه (۵۷۳–۶۳۴ م) |
۸ ژوئن ۶۳۲ | ۲۲ اوت ۶۳۴ |
|
بنی‌تیم |
|
|
|
|
عمر بن خطاب (۵۸۴–۶۴۴ م) |
۲۳ اوت ۶۳۴ | ۳ نوامبر ۶۴۴ |
|
بنی‌عدی |
|
|
|
|
عثمان بن عفان (۵۷۹–۶۵۶ م) |
۱۱ نوامبر ۶۴۴ | ۲۰ ژوئن ۶۵۶ |
|
بنی‌امیه | 
|
||
|
علی بن ابی‌طالب (۶۰۱–۶۶۱ م) |
۲۰ ژوئن ۶۵۶ | ۲۹ ژانویه ۶۶۱ | بنی‌هاشم |
|
|
||
|
حسن بن علی (۶۲۴–۶۷۰ م) |
۶۶۱ | ۷ ماه بعد |
|
بنی‌هاشم |
|
||
پانویس
ارجاعات
منابع
- حشمتی، فریده؛ ناجی، محمدرضا (۱۳۷۵). ، %20ذیل%20%C2 «Ø±Ø´Ø¯%C2»). «خلفای راشدین» مقدار
|پیوند مدخل=را بررسی کنید (کمک). دانشنامه جهان اسلام. به کوشش حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد. تهران: بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. - میرابوالقاسمی، رقیه (۱۳۷۵). «خلافت». دانشنامه جهان اسلام. به کوشش حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد. تهران: بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- Robinson, Chase F (2011). The New Cambridge History of Islam (به انگلیسی). Cambridge University Press.
| دوران خلفای راشدین |  | |
|---|---|---|
| دوران خلافت اموی | ||
| اوایل دوران خلافت عباسیان | ||
| اواخر دوران خلافت عباسیان | ||
| دوران سلطنت مملوک | سوریه | |
| اوایل دوران امپراتوری عثمانی ۱۵۳۲-۱۸۶۴ | ||
| اواخر دوران امپراتوری عثمانی ۱۸۶۴-۱۹۱۸ | ||