آیه ۲ سوره توحید
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | توحید | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴ | ||||
| شماره آیه | ۲ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۲۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲ سوره توحید دومین آیه از صد و دوازدهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در آیه مذکور به صفت «صمد» از صفات خداوند اشاره شده که برای این واژه معانی مختلفی بیان شده است. به گزارش مکارم مفسر شیعی، برخی گفته‌اند: «صمد» کسی است که هر وقت چیزی را اراده کند؛ می‌گوید موجود باش، آن چیز فورا موجود می‌شود. بنابه نقل بعضی «صمد» به معنای چیزی است که تو خالی نیست؛ بلکه پر است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
اللَّهُ الصَّمَدُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«خداوند سرور و والا و برآورنده امیدها و برطرفک‌کنندة نیازها است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«خداوند صمد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در آیه مذکور به صفت «صمد» از صفات خداوند اشاره شده که برای این واژه معانی مختلفی بیان شده است. به گزارش مکارم، برخی گفته‌اند: «صمد» کسی است که هر وقت چیزی را اراده کند؛ می‌گوید موجود باش، آن چیز فورا موجود می‌شود. بنابه نقل بعضی «صمد» به معنای چیزی است که تو خالی نیست؛ بلکه پر است. اما به عقیده مکارم، در اصل لغت «صمد» به معنی شخص بزرگی است که همه نیازمندان به سوی او می‌روند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره توحید، صد و دوازدهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، بیست و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره ناس و پیش از سوره نجم نازل شد. در مکی و مدنی بودن سوره اختلاف است و به عقیده برخی، یک مرتبه در مکه و یک مرتبه در مدینه نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۲: ۳۶۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۶۶۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۶۰۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۶۰۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۴۳۷-۴۴۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره توحید»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۴۱.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
