آیه ۱ سوره فلق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فلق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۲۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره فلق یکمین آیه از صد و سیزدهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. قرآن در اولین آیه سوره، به پیامبر اسلام که الگو و رهبر جامعه اسلامی است؛ دستور می‌دهد: «بگو، پناه می‌برم به پروردگار سپیده صبح.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، بگو: پناه می‌برم به پروردگار سپیده‌دم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، بگو به پروردگار فلق پناه می‌برم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن در اولین آیه سوره، به پیامبر اسلام که الگو و رهبر جامعه اسلامی است؛ دستور می‌دهد: «بگو، پناه می‌برم به پروردگار سپیده صبح.» به گزارش مکارم، در این سوره تعلیماتی از جانب خداوند به محمد داده شده است تا خود را به او بسپارد و از شر هر موجود صاحب شر و بدی به او پناه ببرد. بنابه نظر او این دستورات پس از پیامبر به صورت عمومی به همه مسلمانان نیز گفته شده است. در لغت «فلق» در اصل به معنای شکافتن چیزی است و در اینجا به سپیده صبح اشاره دارد. به گزارش مکارم، برخی آن را به آفرینش هر موجودی تفسیر کرده‌اند و بنابه برخی روایات «فلق» چاه یا زندانی در جهنم است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره فلق، صد و سیزدهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، بیستمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره فیل و پیش از سوره ناس نازل شد. در مکی و مدنی بودن این سوره اختلاف است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۲: ۳۶۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۶۷۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۶۰۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۶۰۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۴۵۷–۴۵۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فلق»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۱۷.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
