تفسیر الباقر

تفسیر الباقر یا کتاب الباقر یا تفسیر ابوالجارود کتابی تفسیری به محمد باقر، امام پنجم شیعیان دوازده‌امامی منسوب است که ابن ندیم آن را منقول از ابوجارود دانسته‌است. نجاشی این تفسیر را در صدر فهرست اولین تفسیرها بر قرآن می‌آورد. سید بن طاووس حداقل پنج قسمت از این کتاب را داشته و از آن نقل قول کرده‌است. بخشی از این اثر اکنون در دسترس است.

وجود کتاب

اصل تفسیر به صورت مستقل در دسترس نیست اما بسیاری از روایات ابوالجارود را علی‌بن ابراهیم قمی در تفسیرش آورده‌است. مشکل این نقل از تفسیر این است که صرف‌نظر از موثق بودن یا نبودن ابوالجارود، راوی آن مجهول است و اتصال سند آن از ابوالجارود تا علی بن ابراهیم مشخص نیست.

کتاب‌های مشابه

تفسیر جابر الجعفی از دیگر تفاسیر منتسب به محمد باقر است. این تفسیر مشتمل بر روایات تفسیری است که به نقل از جابر بن یزید جعفی گردآوری شده است. همچنین عبدالعلی الاهوازی در تفسیر نورالثقلین که مشتمل بر ۱۴۰۰۰ تفسیر روائی است، احادیث زیادی در زمینه تفسیر قرآن از محمد باقر روایت کرده است که بعد از احادیث پیامبر اسلام و جعفر صادق، رتبه سوم را از نظر تعداد به خود اختصاص داده است و سیزده درصد از احادیث این کتاب را شامل می شود.

پانویس

منابع

• امین، سید محسن (۱۳۷۱). اعیان الشیعه (به نسخه چاپ سنگی). ج. ۱۱ جلد.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• مدرسی، سید حسین (۱۳۸۶). میراث مکتوب شیعه در سه قرن نخستین هجری. ج. اول. ترجمهٔ رسول جعفریان و سید رسول قرائی. قم: اعتماد.

• دانیالی، عبداللّه (اسفند ۱۳۸۶ و فروردین ۱۳۸۷). «نقش اهل بیت علیهم السلام در تفسیر تابعین». پاسدار اسلام (۳۱۵ و ۳۱۶): ۵۴. دریافت‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۳.
• حسینیان قمی، مهدی (زمستان ۱۳۸۳). «پاسخی به کتاب «حدیث‌های خیالی»» (PDF). علوم حدیث (۳۴): ۱۵۶ تا ۱۸۱. دریافت‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۳.
• Buckley، .Ron P (۲۰۲۰). Muḥammad al-Bāqir (ویراست Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson). Encyclopaedia of Islam, THREE.
• Modarressi, Hossein (2003). Tradition and Survival (به انگلیسی). Vol. ۱. Oxford: Oneworld. p. ۱.