بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر

ابوالفتوح رازی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
 
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد''' معروف به '''شیخ ابوالفتوح رازی''' و ملقب به '''جمال‌الدین رازی''' از مفسران شیعی بود. او نیشابوری الأصل بود و در علم کلام تبحر داشت.
{{جعبه اطلاعات مراجع تقلید
|عنوان= ابوالفتوح رازی
|تصویر=
|نام کامل=
|لقب=
|نسب=
|تاریخ تولد= حدود۴۷۰ قمری
|تاریخ فوت= ۵۵۲ یا ۵۵۶ هجری قمری
|کشور تولد= {{پرچم|ایران}}
|محل تحصیل=
|تاریخ وفات=
|محل وفات= {{پرچم|ایران}}
|مدفن= شهرری، حرم [[شاه عبدالعظیم|حضرت عبدالعظیم شهرری]]
|اساتید= عبدالرحمن بن احمد خزاعی نیشابوری (مفید ثانی){{سخ}}عبدالجبار بن مقری رازی (مفید رازی){{سخ}}ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری
|شاگردان= ‍‍‍ رشیدالدین محمد بن شهرآشوب مازندرانی (ابن شهر آشوب){{سخ}}منتجب الدین رازی
|تالیفات= تفسیر روض الجنان و روح الجنان{{سخ}}روح الاحباب و روح الالباب فی شرح الشهاب{{سخ}}رساله یوحنا{{سخ}}تبصرة العوام فی معرفة مقالات الانام{{سخ}}مناظره حسنیه{{سخ}}منهاج المناهج
|فرزندان = تاج الدین محمد رازی{{سخ}}صدرالدین علی رازی
|فعالیتهای اجتماعی=
|فعالیتهای علمی=
|وبگاه رسمی=
}}
'''ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد''' معروف به '''شیخ ابوالفتوح رازی''' و ملقب به '''جمال‌الدین رازی''' از [[مفسران]] [[شیعه|شیعی]] بود. او [[نیشابور|نیشابوری]] الأصل بود و در [[علم کلام]] تبحر داشت.


== نام و نسب ==
== نام و نسب ==
نام او را ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد معروف به شیخ ابوالفتوح رازی و ملقب به جمال‌الدین رازی گزارش شده است. جدّ اعلای او، احمد بن حسین بن احمد خزاعی نزیل ری بود که از نیشابور به آنجا مهاجرت کرد. پدربزرگ او محمد بن احمد بن حسین و عموی پدرش، ابومحمد عبدالرحمن بن احمد بن حسین و فرزند او محمد بن حسین و خواهرزاده‌اش احمد بن محمد همه از عالمان و محدثان روزگار خویش بوده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>
نام او را ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد معروف به شیخ ابوالفتوح رازی و ملقب به جمال‌الدین رازی گزارش شده است. جدّ اعلای او، احمد بن حسین بن احمد خزاعی نزیل ری بود که از نیشابور به آنجا مهاجرت کرد. پدربزرگ او محمد بن احمد بن حسین و عموی پدرش، ابومحمد عبدالرحمن بن احمد بن حسین و فرزند او محمد بن حسین و خواهرزاده‌اش احمد بن محمد همه از عالمان و [[محدثان]] روزگار خویش بوده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>


== موقعیت علمی ==
== موقعیت علمی ==
ابوالفتوح از پدرش، علی، و او از پدر خویش روایت می‌کند و همچنین روایت می‌کند از عموی خود و او از پدر خویش که هم جدّ صاحب عنوان است، نقل روایت کرده است. از ابوالفتوح، عبدالله بن حمزه طوسی، رشید بن شهرآشوب و منتجب‌الدین بن بابویه قمی روایت کرده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>
ابوالفتوح از پدرش، علی، و او از پدر خویش روایت می‌کند و همچنین روایت می‌کند از عموی خود و او از پدر خویش که هم جدّ صاحب عنوان است، نقل [[روایت]] کرده است. از ابوالفتوح، [[عبدالله بن حمزه طوسی]]، [[رشید بن شهرآشوب]] و [[منتجب‌الدین بن بابویه قمی]] روایت کرده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>


== سرگذشت ==
== سرگذشت ==
ابن شهرآشوب در کتاب معالم العلماء و منتجب‌الدین در فهرست خویش، دربارهٔ او مطالبی را آورده است. ابن شهرآشوب دربارهٔ او گفته است که ابوالفتوح، استاد وی بوده است. منتجب‌الدین در فهرستش، او را مردی عالم، واعظ و مفسر گزارش کرده است. با توجه به تفسیر فارسی او، وی را معاصر با صاحب کشاف گزارش کرده‌اند؛ هر چند که ادعا شده او تفسیر کشاف را ندیده است. گفته شده است که او در اصفهان درگذشته و در همان‌جا دفن شده است. ملاباقر طهرانی در کتاب جنهٔ النع، محل دفن او را ری و در نزدیکی امامزاده حمزه گزارش می‌کند. تاریخ دقیق تولد و درگذشت وی در دست نیست. از قرائن بر می‌آید که وی حدود ۴۷۰ ه‍.ق متولد و در بین سال‌های ۵۵۲ و ۵۵۹ ه‍.ق درگذشته است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>
[[ابن شهرآشوب]] در کتاب ''[[معالم العلماء]]'' و منتجب‌الدین در فهرست خویش، دربارهٔ او مطالبی را آورده است. ابن شهرآشوب دربارهٔ او گفته است که ابوالفتوح، استاد وی بوده است. منتجب‌الدین در فهرستش، او را مردی عالم، واعظ و مفسر گزارش کرده است. با توجه به تفسیر فارسی او، وی را معاصر با صاحب [[کشاف]] گزارش کرده‌اند؛ هر چند که ادعا شده او ''تفسیر کشاف'' را ندیده است. گفته شده است که او در [[اصفهان]] درگذشته و در همان‌جا دفن شده است. [[ملاباقر طهرانی]] در کتاب ''جنة النع''، محل دفن او را ری و در نزدیکی [[امامزاده حمزه (ری)|امامزاده حمزه]] گزارش می‌کند. تاریخ دقیق تولد و درگذشت وی در دست نیست. از قرائن بر می‌آید که وی حدود ۴۷۰ ه‍.ق متولد و در بین سال‌های ۵۵۲ و ۵۵۹ ه‍.ق درگذشته است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>


== آثار ==
== آثار ==
عبدالجلیل رازی، ابوالفتوح را صاحب ۲۰ جلد کتاب گزارش می‌کند که احتمال رفته بیشتر آنها عربی باشند. از آثار منسوب به او، رَوح الجَنان و رُوح الجِنان فی تفسیر القرآن است که به زبان فارسی است. کتاب شرح شهاب الاخبار دیگر اثر منسوب به او است. روح الألباب و کتاب دیگری به نام روح الالباب فی شرح الشهاب از آثار اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>
[[عبدالجلیل رازی]]، ابوالفتوح را صاحب ۲۰ جلد کتاب گزارش می‌کند که احتمال رفته بیشتر آنها [[عربی]] باشند. از آثار منسوب به او، ''[[روح الجنان و روح الجنان|رَوح الجَنان و رُوح الجِنان فی تفسیر القرآن]]'' است که به زبان [[فارسی]] است. کتاب ''[[شرح شهاب الاخبار]]'' دیگر اثر منسوب به او است. ''[[روح الألباب]]'' و کتاب دیگری به نام روح الالباب فی شرح الشهاب از آثار اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوالفتوح رازی}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۲۰: خط ۴۱:
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابوالفتوح رازی|دانشنامه=[[دایرةالمعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایرةالمعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}}
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابوالفتوح رازی|دانشنامه=[[دایرةالمعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایرةالمعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}}


{{قرآن}}
{{ادبیات فارسی}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}


[[رده:اهالی ری]]
[[رده:خاندان خزاعی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۱۳۱ (میلادی)]]
[[رده:روحانیان شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل ایران]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل نیشابور]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:فقیهان اهل ایران]]
[[رده:مدفونان در حرم شاه عبدالعظیم]]
[[رده:مفسران قرآن اهل نیشابور]]
[[رده:نویسندگان ادبیات فارسی]]
[[رده:نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی]]
[[رده:عرب‌های سده ۱۲ (میلادی)]]
[[رده:مفسران قرآن شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:اسلام‌شناسان مسلمان شیعه]]
[[رده:مفسران قرآن]]
[[رده:درگذشتگان ۵۵۲ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۵۵۲ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۵۵۹ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۵۵۹ (قمری)]]
[[رده:زادگان ۴۷۰ (قمری)]]
[[رده:زادگان ۴۷۰ (قمری)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۵۳

ابوالفتوح رازی
ابوالفتوح رازی
اطلاعات شخصی
زادهحدود۴۷۰ قمری
 ایران
درگذشته ایران
مدفنشهرری، حرم حضرت عبدالعظیم شهرری
فرزندانتاج الدین محمد رازی
صدرالدین علی رازی
اطلاعات آموزشی
استادانعبدالرحمن بن احمد خزاعی نیشابوری (مفید ثانی)
عبدالجبار بن مقری رازی (مفید رازی)
ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری
تألیفاتتفسیر روض الجنان و روح الجنان
روح الاحباب و روح الالباب فی شرح الشهاب
رساله یوحنا
تبصرة العوام فی معرفة مقالات الانام
مناظره حسنیه
منهاج المناهج

ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد معروف به شیخ ابوالفتوح رازی و ملقب به جمال‌الدین رازی از مفسران شیعی بود. او نیشابوری الأصل بود و در علم کلام تبحر داشت.

نام و نسب

نام او را ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد معروف به شیخ ابوالفتوح رازی و ملقب به جمال‌الدین رازی گزارش شده است. جدّ اعلای او، احمد بن حسین بن احمد خزاعی نزیل ری بود که از نیشابور به آنجا مهاجرت کرد. پدربزرگ او محمد بن احمد بن حسین و عموی پدرش، ابومحمد عبدالرحمن بن احمد بن حسین و فرزند او محمد بن حسین و خواهرزاده‌اش احمد بن محمد همه از عالمان و محدثان روزگار خویش بوده‌اند.[۱]

موقعیت علمی

ابوالفتوح از پدرش، علی، و او از پدر خویش روایت می‌کند و همچنین روایت می‌کند از عموی خود و او از پدر خویش که هم جدّ صاحب عنوان است، نقل روایت کرده است. از ابوالفتوح، عبدالله بن حمزه طوسی، رشید بن شهرآشوب و منتجب‌الدین بن بابویه قمی روایت کرده‌اند.[۲]

سرگذشت

ابن شهرآشوب در کتاب معالم العلماء و منتجب‌الدین در فهرست خویش، دربارهٔ او مطالبی را آورده است. ابن شهرآشوب دربارهٔ او گفته است که ابوالفتوح، استاد وی بوده است. منتجب‌الدین در فهرستش، او را مردی عالم، واعظ و مفسر گزارش کرده است. با توجه به تفسیر فارسی او، وی را معاصر با صاحب کشاف گزارش کرده‌اند؛ هر چند که ادعا شده او تفسیر کشاف را ندیده است. گفته شده است که او در اصفهان درگذشته و در همان‌جا دفن شده است. ملاباقر طهرانی در کتاب جنة النع، محل دفن او را ری و در نزدیکی امامزاده حمزه گزارش می‌کند. تاریخ دقیق تولد و درگذشت وی در دست نیست. از قرائن بر می‌آید که وی حدود ۴۷۰ ه‍.ق متولد و در بین سال‌های ۵۵۲ و ۵۵۹ ه‍.ق درگذشته است.[۳]

آثار

عبدالجلیل رازی، ابوالفتوح را صاحب ۲۰ جلد کتاب گزارش می‌کند که احتمال رفته بیشتر آنها عربی باشند. از آثار منسوب به او، رَوح الجَنان و رُوح الجِنان فی تفسیر القرآن است که به زبان فارسی است. کتاب شرح شهاب الاخبار دیگر اثر منسوب به او است. روح الألباب و کتاب دیگری به نام روح الالباب فی شرح الشهاب از آثار اوست.[۴]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابوالفتوح رازی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.