آیه ۱ سوره انشراح
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انشراح | ||||
| تعداد آیات سوره | ۸ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۲۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره انشراح یکمین آیه از نود و چهارمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. اولین آیه این سوره، به «شرح صدر» که مهم‌ترین موهبت الهی به پیامبر اسلام است؛ اشاره دارد. «شرح صدر» در لغت به معنای گسترش آن به وسیله نور خداوند و آرامش بخشیدن خدادادی گفته شده و در اینجا منظور توسعه دادن به روح و فکر پیامبر است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، آیا دلت را برایت نگشادیم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، آیا دلت را برایت گشاده نداشتیم؟»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که اولین آیه این سوره، به «شرح صدر» که مهم‌ترین موهبت الهی به پیامبر اسلام است؛ اشاره دارد. «شرح صدر »در لغت به معنای گسترش آن به وسیله نور خداوند و آرامش بخشیدن خدادادی گفته شده و در اینجا منظور توسعه دادن به روح و فکر پیامبر است. بنابه نظر مکارم، این توسعه هم به لحاظ علمی و هم از جهت افزایش تحمل پیامبر در برابر مشکلات است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انشراح، نود و چهارمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، دوازدهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره ضحی و پیش از سوره عصر نازل شد. در مکی یا مدنی بودن این سوره اختلاف نظر است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۲: ۲۰۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۵۲۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۹۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۹۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۱۲۱-۱۲۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انشراح»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۷۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
