آیه ۳ سوره طلاق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | طلاق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲ | ||||
| شماره آیه | ۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۲ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳ سوره طلاق سومین آیه از شصت و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. آیه موردبحث، گشایش کارهای بسته و راه خروج از مشکلات را رعایت تقوا و توکل کردن بر خداوند عنوان کرده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ ۚ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و به او از جایی که فکرش را نمی‌کند روزی خواهد داد و کسی‌که بر خداوند توکل کند همو او را بس است بی‌گمان خداوند حکمش را اجرا می‌کند به تحقیق خداوند برای هر چیزی اندازه‌ای مقرّر کرده است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و او را از جایی که گمان نمی‌برد، روزی رساند، و هر کس بر خداوند توکل کند، همو وی را کافی است، بی‌گمان خداوند سررشته‌دار کار خویش است، به راستی که خداوند برای هر چیز اندازه‌ای نهاده است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ادامه آیه قبل که درمورد احکام طلاق و شرایط شهود آن بود؛ این آیه وعده‌های امید بخشی را داده است که نه تنها این مسئله که سایر مسایل زندگی انسان‌ها را نیز شامل می‌شود و به پرهیزکاران و متوکلان این نوید را می‌دهد که در سایه تقوا و توکل می‌توانند بر مشکلات فائق شوند و از امتحانات سخت زندگی با سربلندی بیرون بیایند. به گزارش مکارم، عبارت پایانی آیه «قد جعل الله لکل شیء قدراً» اشاره‌ای است بر این مطلب که در نظام عالم تکوین و در تمام دستوراتی که خداوند صادر کرده است (عالم تشریع)، حساب و اندازه‌گیری‌های دقیق و حکیمانه‌ای برقرار است و انسان‌ها به هنگام مواجهه با مشکلات گوناگون زندگی، باید به جای بی‌تقوایی و شکایت، به خداوند توکل کنند و با رعایت تقوا از خداوند راه حل و بیرون آمدن از مشکلات را بخواهند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره طلاق، شصت و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و نهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره دهر و پیش از سوره بینه نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره طلاق، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۵۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۵۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۲۳۵-۲۴۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره طلاق»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۹۸۵.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
