تفسیر قرطبی

تفسیر قرطبی کتابی در زمینه تفسیر قرآن است که نویسنده آن ابوعبدالله محمد بن احمد انصاری قرطبی مفسر و فقیه مالکی در قرن هفتم است. نام اصلی کتاب الجامع لاحکام القرآن و المبین لما تضمنه من السنة و آی الفرقان است که قرطبی در مقدمه آن به روش تفسیری خود و سایر مفسران اشاره دارد. همچنین او در مقدمه کتابش مباحثی همچون آداب تلاوت قرآن، اعراب و تعلیم آن، ثواب قرائت قرآن، تفسیر به رأی و ویژگی‌های آن، اعجاز و عدم تحریف قرآن را آورده است. به گزارش دانشنامه جهان اسلام، اگرچه قرطبی این کتاب را با دیدگاه فقهی نوشته و بیشتر به بیان احکام فقهی و اختلاف مذاهب فقهی در آن پرداخته؛ اما با این وجود به مباحث کلامی، ادبی، تاریخی و اجتماعی نیز نظر داشته است. قرطبی در این اثر تفسیری‌اش از روش تفسیر آیه به آیه بهرده برده است؛ اما در بسیاری از بخش‌های کتاب اسرائیلیات نیز دیده می‌شود. ویژگی دیگر کتاب آن است که تفسیری صوفیانه است و مطالبی از تفاسیر ابوعبدالرحمن سلمی و قشیری در آن آورده شده است. از آنجایی که قرطبی در فقه پیرو مذهب مالکی بوده؛ در تفسیر آیات فقهی نیز ضمن بیان نظرات فقهی سایر مذاهب، به نقل و اثبات دیدگاه‌های فقهی مالک بن انس پرداخته است.

پانویس

منابع

• معینی، محسن (۱۳۹۶). «تفسیر قرطبی». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.