آیه ۵ سوره صف
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | صف | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۴ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره صف پنجمین آیه از شصت و یکمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. موضوع آیه، بیان نمونه‌ای از جدایی «گفتار و عمل» است که در آیات پیش به آنها اشاره شد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ لِمَ تُؤْذُونَنِي وَقَدْ تَعْلَمُونَ أَنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ ۖ فَلَمَّا زَاغُوا أَزَاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ ۚ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و آنگاه که موسی به قومش گفت: ای قوم من! چرا مرا آزار می‌دهید حال آنکه به درستی می‌دانید من فرستادة خدا به‌سوی شما هستم؟! پس هنگامیکه به انحراف گرایش یافتند خداوند دلهایشان را منحرف ساخت و خداوند گروه بدکاران را هدایت نمی‌کند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چنین بود که موسی به قومش گفت ای قوم من چرا مرا می‌آزارید و حال آنکه می‌دانید که پیامبر خداوند به سوی شما هستم، پس چون [از حق] برگشتند خدا دلهایشان را برگردانید، و خداوند نافرمانان را هدایت نمی‌کند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند آیه مورد بحث، سخن موسی به قومش را بیان می‌کند که از آنان پرسید: «چرا مرا آزار می‌دهید؟ با اینکه می‌دانید من پیامبر خدا هستم.» به گفته مکارم، ممکن است این جمله اشاره به آن ماجرای ورود به «بیت‌المقدس» باشد که قوم موسی به او گفتند: ما وارد شهر نمی‌شویم. تو و خدایت با دشمنان بجنگید و آنجا را بگیرید تا ما وارد شویم! و مانند این موارد که قوم بنی اسرائیل تهمت‌ها و آزارهای بسیاری نسبت به پیامبرشان روا داشتند. در پایان آیه نیز اشاره می‌شود به این مطلب که این اعمال و سخنان ناپسندشان بدون مجازات نماند به این شکل، «هنگامیکه آنان از راه حق منحرف شدند، خداوند نیز قلب‌های آنان را منحرف ساخت. چراکه خداوند فاسقان را هدایت نمی‌کند.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره صف، شصت و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و نهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره تغابن و پیش از سوره جمعه نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۲۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۴۱۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۷۰–۷۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره صف»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۹۷۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
