آیه ۱ سوره أعلی
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | أعلی | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۹ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره اعلی یکمین آیه از هشتاد و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. اولین آیه این سوره با دستور به تسبیح کردن خداوند آغاز می‌شود که مخاطب آیه نیز پیامبر اسلام است. بنابه نظر مفسران، منظور از این امر این است که نام خداوند را در کنار نام بتها قرار ندهند و او را از هرگونه نقص و محدودیتی منزه بدانند. قرآن در این آیه دو صفت «اعلی» و «ربّ» را برای الله برشمرده و پنج وصف دیگر برای او در آیات بعدی عنوان شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، نام پروردگار برترت را به پاکی یاد کن»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، به نام پروردگارت که بلندمرتبه است، تسبیح گوی»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که اولین آیه این سوره با دستور به تسبیح کردن خداوند آغاز می‌شود که مخاطب آیه نیز پیامبر اسلام است. بنابه نظر مفسران، منظور از این امر این است که نام خداوند را در کنار نام بتها قرار ندهند و او را از هرگونه نقص و محدودیتی منزه بدانند. به عقیده مکارم، عبارت «اعلی» در آیه نشان‌دهنده آنست که خداوند از هر کس و هر چیز و هر آنچه فکر می‌کنیم برتر و بالاتر است. قرآن در این آیه دو صفت «اعلی» و «ربّ» را برای الله برشمرده و پنج وصف دیگر برای او در آیات بعدی عنوان شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره اعلی، هشتاد و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره تکویر و پیش از سوره لیل نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۱: ۱۲۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۴۳۶.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۹۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۹۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۶: ۳۸۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره اعلی»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۵۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
