آیه ۵ سوره تحریم
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | تحریم | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۲ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره تحریم پنجمین آیه از شصت و ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. این آیه بار دیگر آن دو نفر از همسران پیامبر اسلام را تهدید کرده و به آنان چنین گفته می‌شود: «هرگاه پیامبر شما را طلاق دهد، امید هست که خداوند همسرانی بهتر از شما برای او قرار دهد؛ همسران مسلمان، مؤمن، متواضع، توبه‌کار، عابد، مطیع و زنانی باکره و غیر باکره.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
عَسَىٰ رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ يُبْدِلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِنْكُنَّ مُسْلِمَاتٍ مُؤْمِنَاتٍ قَانِتَاتٍ تَائِبَاتٍ عَابِدَاتٍ سَائِحَاتٍ ثَيِّبَاتٍ وَأَبْكَارًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«اگر شما را طلاق دهد چه بسا پروردگارش همسرانی بهتر از شما برایش جایگزین کند، (زنانی که) مسلمان، مؤمن، فرمانبردار، توبه‌کار، پرستشگر (خداوند)، روزه‌دار، اعم از بیوه و دوشیزه»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«چه بسا اگر شما را طلاق دهد، پروردگارش برای او همسرانی بهتر از شما جانشین گرداند که زنانی مسلمان، مؤمن، فرمانبردار، توبه‌کار، پرستشگر خداوند، روزه‌دار، اعم از بیوه و دوشیزه باشند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در آیه موردبحث، به آن دو زن از همسران پیامبر با لحنی تهدید آمیز هشدار داده می‌شود تا تصور نکنند پیامبر هرگز آنها را طلاق نخواهد داد یا چنین گمان نکنند که اگر پیامبر آنها را طلاق دهد؛ همسرانی بهتر از آنها جایگزین‌شان نمی‌شود؛ لذا بهتر است دست از آزار و توطئه علیه پیامبر بردارند؛ در غیر این صورت از افتخار همسری پیامبر محروم شده و زنانی بهتر و بافضیلت‌تر جای آنان را خواهند گرفت. به گزارش مکارم، قرآن شش وصف را برای همسران خوب و شایسته برشمرده است: اسلام، ایمان، تواضع، عبادت، اطاعت و سپس دربارهٔ باکره یا غیرباکره بودن زن تأکید ندارد و آن را ویژگی مهمی ندانسته است؛ بلکه به اوصاف معنوی اهمیت بالاتری داده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره تحریم، شصت و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و هفتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره حجرات و پیش از سوره تغابن نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۷۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۵۴۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۲۷۸–۲۸۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره تحریم»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۳۱.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
