آیه ۸ سوره فجر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فجر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۰ | ||||
| شماره آیه | ۸ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸ سوره فجر هشتمین آیه از هشتاد و نهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در ادامه آیه قبل، قرآن دربارهٔ واژه «ارم» می‌گوید: «همان شهر و دیاری که مانند آن در شهرها آفریده نشده بود.» این تعبیر و توصیف نشان می‌دهد که منظور «شهر ارم» است و نه قبیله و طایفه‌ای با این نام؛ لذا بر اساس ظاهر آیه، تفسیرهایی را در آیه قبل مطرح شدند و «ارم» را یک شهر می‌دانستند؛ مناسب‌تر به‌نظر می‌رسند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُهَا فِي الْبِلَادِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«که همانند آن در (هیچ‌یک) از شهرها آفریده نشده است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«همان که مانندش در [هیچ‌یک از] شهرها ساخته نشده بود»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ادامه آیه قبل، قرآن دربارهٔ واژه «ارم» می‌گوید: «همان شهر و دیاری که مانند آن در شهرها آفریده نشده بود.» این تعبیر و توصیف نشان می‌دهد که منظور «شهر ارم» است نه قبیله و طایفه‌ای با این نام؛ لذا بر اساس ظاهر آیه، تفسیرهایی را در آیه قبل مطرح شدند و «ارم» را یک شهر می‌دانستند؛ مناسب‌تر به‌نظر می‌رسند. در کتاب‌های تاریخی و تفسیری دربارهٔ این شهر و «بهشت شداد» نقل‌های فراوانی وجود دارد؛ اما به گزارش مکارم، اکثر آنها به داستان‌های اساطیری بیشتر شباهت دارند تا واقعیت. ولی آنچه از این آیه برداشت می‌شود؛ اینست که چنین شهر باشکوه و بزرگی در گذشته که محل سکونت «قوم عاد» بوده؛ وجود داشته است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره فجر، هشتاد و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، دهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره لیل و پیش از سوره ضحی نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۱: ۱۵۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۴۶۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۹۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۹۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۶: ۴۵۲–۴۵۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فجر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۱۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
