سوره فرقان

سورهٔ قرآن

فرقان
دسته‌بندی	مکی
اطلاعات آماری
شمارهٔ نزول	۴۲
جزء	۱۸
شمار آیه‌ها	۷۷
شمار واژه‌ها	۸۹۲
شمار حرف‌ها	۳۷۳۳
متن سوره
ترجمهٔ فارسی
نور نور	شعراء شعراء

سوره فرقان بیست و پنجمین سوره قرآن و دارای ۷۷ آیه است. از سوره‌های مکی قرآن است که به ترتیب نزول چهل و دومین سوره آن به‌شمار می‌آید. تعداد کلماتش ۸۹۲ کلمه و دارای ۳۷۳۳ حرف است. این سوره بنابه سیاق عمومی آیات، از سوره‌های مکی است؛ اما برخی از مفسران معتقدند سه آیه از آن (آیات ۶۸ تا ۷۰) در مدینه بر پیامبر اسلام نازل شده است. در گزارش ترتیب نزول سوره‌ها، نزول این سوره پیش از سوره فاطر و پس از سوره یس عنوان شده است.

نام‌گذاری

«فرقان» به معنی «جداکننده» نام معروف سوره است که از نخستین آیه آن گرفته شده است. «فرقان» یکی از نام‌های قرآن نیز می‌باشد و دلیل نامگذاری‌اش به این جهت است که کتاب قرآن، جداکننده حق از باطل و هدایت از گمراهی است. نام دیگری که برای این سوره گزارش شده، «تبارک» است که از اولین واژه سوره گرفته شده است.

شأن و محل نزول

براساس گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، این سوره بنابه سیاق عمومی آیات، از سوره‌های مکی است؛ اما برخی مفسران معتقدند سه آیه از آن (آیات ۶۸ تا ۷۰) در مدینه بر پیامبر اسلام نازل شده است. برخلاف این نظر، بعضی دیگر از مفسران، همه سوره را مدنی دانسته و سه آیه ابتدایی آن را مکی گفته‌اند.

محتوا و ساختار

سوره فرقان بیست و پنجمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف و از لحاظ ترتیب نزول سوره‌ها، چهل و دومین سوره‌ای است که بر محمد نازل شده است. این سوره ۷۷ آیه، ۸۹۲ کلمه و ۳۷۳۳ حرف دارد و نزول آن پیش از سوره فاطر و پس از سوره یس در مکه بوده است. از نظر کمیت از سوره‌های مثانی و حدود یک چهارم از یک جزء قرآن است و دو آیه از سوره را منسوخ گفته‌اند. در فرهنگ‌نامه علوم قرآن، هدف از نزول سوره فرقان، تقویت روحی پیامبر اسلام و استقامت او در برابر مشرکان و مخالفان اسلام بیان شده است. نزول تدریجی قرآن و جهانی بودن آن، طرح مباحث توحید و نبوت و روش‌های تبلیغی پیامبران از موضوعات مهم سوره فرقان است. همچنین در آیات این سوره به داستان موسی و هارون و برخی از اقوام گذشته به‌طور اختصار اشاره شده است و سوره با بیان اوصاف و ویژگی‌های عباد الرحمن (بندگان ویژه و ممتاز خداوند) پایان می‌یابد.

پانویس

منابع

• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «سوره فرقان». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.