سوره مجادله

سورهٔ قرآن

مجادله
دسته‌بندی	مدنی
اطلاعات آماری
شمارهٔ نزول	۱۰۵
جزء	۲۸
شمار آیه‌ها	۲۲
شمار واژه‌ها	۴۷۳
شمار حرف‌ها	۲۰۴۶
متن سوره
ترجمهٔ فارسی
حدید حدید	حشر حشر

سوره مجادله پنجاه و هشتمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف است. ۲۲ آیه دارد و از نظر ترتیب نزول صد و پنجمین سوره‌ای است که زمان نزول آن را پیش از سوره حجرات و پس از سوره منافقون عنوان کرده‌اند. محل نزول سوره در مدینه و پس از هجرت بوده است. از سوره‌های مفصل قرآن و از نوع طوال آن است که یک آیه منسوخ دارد. بنابه گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، تنها سوره قرآن است که در تمامی آیاتش نام خداوند (الله) آمده است.

نام

نام مشهور این سوره، «مجادله» است که به مناسبت ماجرای مجادله و گفتگوی پیامبر اسلام با زنی است که شوهرش او را «ظهار» کرده بود. ظهار در زمان جاهلیت رواج داشت و نوعی تحریم زن در روابط زناشویی بود. براساس گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، این سوره دو نام دیگر نیز دارد. «قد سمع» که نخستین کلمه و آغاز سوره با آن است. نام دیگر سوره، «ظهار» است که اشاره دارد به نوعی تحریم زن در زمان جاهلیت که در فقه اسلامی برای آن احکام خاصی بیان شده است. این احکام در آیات ابتدایی سوره آمده است و به همین جهت این سوره را «ظهار» هم نامیده‌اند.

محتوا و ساختار

تعداد آیات سوره در نزد کوفیان، بصریان و شامیان ۲۲ آیه و در نزد حجازیان مکه و مدینه ۲۱ آیه است و ۴۷۳ یا ۴۷۵ کلمه و ۱۷۹۲ یا ۲۰۴۶ حرف دارد. پنجاه و هشتمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف است و از نظر ترتیب نزول صد و پنجمین سوره‌ای است که زمان نزول آن را پیش از سوره حجرات و پس از سوره منافقون عنوان کرده‌اند. محل نزول سوره در مدینه و پس از هجرت بوده است. «سوره مجادله» شامل مطالب و موضوعات گوناگونی از احکام، آداب و صفات است. آیات ابتدایی آن مربوط به حکم «ظهار» و بخش دیگری از سوره در رابطه با «نجوی» و درگوشی صحبت کردن است. همچنین با بیان صفات مخالفان خدا و رسولش، افرادی که دارای این ویژگی‌ها هستند؛ به مومنان معرفی و از دوستی با آنان برحذر داشته می‌شوند. از موضوعات مطرح شده دیگر در سوره می‌توان به آداب معاشرت با مردم و رعایت حقوق دیگران در مجالس عمومی، نهی از نجوا کردن و بیان حدود و شرایط آن، شرح مصادیق حزب الله و حزب شیطان و معرفی صفات مومنان اشاره کرد.

پانویس

منابع

• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «سوره مجادله». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «اسامی سوره مجادله». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.