آیه ۲ سوره ماعون
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ماعون | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷ | ||||
| شماره آیه | ۲ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۲۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲ سوره ماعون دومین آیه از صد و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در آیه مورد بحث، به راندن یتیمان با خشونت به عنوان اولین صفت از منکران معاد اشاره شده که یکی از روایات شأن نزول سوره به این ماجرا پرداخته است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
فَذَٰلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آن شخص همان کسی است که یتیم را (با اهانت) از خود می‌راند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«این همان کسی است که یتیم را می‌راند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در آیه مورد بحث، به راندن یتیمان با خشونت به عنوان اولین صفت از منکران معاد اشاره شده که یکی از روایات شأن نزول سوره به این ماجرا پرداخته است. به گزارش مکارم، «یدع» (از ماده دعّ) را به معنای دفع شدید و راندن همراه با خشونت گفته‌اند و به عقیده او، تعبیر به «فذلک» اشاره به این نکته است که ایمان نداشتن به معاد سبب این نوع از اعمال انسان‌هاست. برخی شأن نزول سوره را درباره «ابوسفیان» دانسته‌اند که بنابه نقل آنان، ابوسفیان هر روز دو شتر نحر می‌کرد و خود و اطرافیانش از آن می‌خوردند. روزی یتیمی آمد و از او تقاضایی کرد؛ اما او آن یتیم را با عصایش زد و از خود دور کرد. بعضی از مفسران، نزول آیه را درباره «ولید بن مغیره» یا «عاص بن وائل» گفته‌اند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره ماعون، صد و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفدهم سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره تکاثر و پیش از سوره کافرون نازل شد. در مکی و مدنی بودن این سوره اختلاف نظر است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۲: ۳۰۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۶۳۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۶۰۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۶۰۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۳۵۶-۳۵۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ماعون»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
