آیه ۳ سوره حاقه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حاقه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۲ | ||||
| شماره آیه | ۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳ سوره حاقه سومین آیه از شصت و نهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. این آیه در حقیقت برای تأکید بیشتر بر عظمت روز قیامت است تا جایی که به پیامبر اسلام گفته شده است: «و تو نمی‌دانی که آن روز چگونه است؟» برخی مفسران نیز این جمله را اشاره به عذاب‌های دنیایی می‌دانند که مجرمان و کافران را دربر می‌گیرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحَاقَّةُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و تو چه می‌دانی رخداد راستین چیست؟»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چه دانی حاقه چیست؟»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در این آیه برای تأکید بیشتر بر عظمت روز قیامت، پیامبر اسلام مورد خطاب قرار گرفته و به او گفته می‌شود که تو نیز نمی‌دانی این روز چگونه است؟ به گزارش او، بعضی از مفسران معتقدند در قرآن جمله «ما ادراک» در مواردی به کار رفته که آن مطلب معلوم و مسلّم است؛ در مقابل مواردی که به علت نامعلوم بودن مطلب از تعبیر «ما یُدریک» استفاده شده است. همچنین برخی مفسران این عبارت را اشاره به عذاب‌های دنیایی مجرمان و کافران دانسته‌اند. چنانکه در تفسیر قمی، «الحاقه: الحذر من العذاب» (هشداری برای نزول عذاب) آمده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حاقه، شصت و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره ملک و پیش از سوره معارج نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۶۲۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۶۵۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۴۳۶-۴۳۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حاقه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۶۶.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
