آیه ۱۲ سوره حاقه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حاقه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۲ | ||||
| شماره آیه | ۱۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۲ سوره حاقه دوازدهمین آیه از شصت و نهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه اشاره به هدف اصلی بیان مجازات‌ها می‌شود و می‌گوید: «این سرگذشت‌ها را برای یادآوری شما قرار دادیم و گوشهای شنوایی که آنها را در خود نگهداری می‌کند.» در تفاسیر اسلامی، روایاتی دربارهٔ شأن نزول آیه با این مضمون آمده است: «به هنگام نزول این آیه پیامبر اسلام از خداوند درخواست کرد که گوش علی را از این گوشهای نگه‌دارنده حق قرار دهد. در ادامه این مطلب، نیز به نقل از علی بن ابی‌طالب گفته شده است که «من هیچ سخنی بعد از آن از پیامبر نشنیدم که آن را فراموش کنم؛ بلکه همیشه آن را به خاطر داشتم.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«تا آن‌را برایتان پندی قرار دهیم و گوش‌هایی فراگیر آن‌را به خاطر بسپارند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«تا سرانجام آن را پندآموزی برای شما گردانیم، و گوشهای نیوشا آن را فرا می‌گیرد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در این آیه اشاره به هدف اصلی بیان مجازات‌ها شده و آنها را وسیله یادآوری و هدایت انسان‌ها قرار داده است. به گزارش او، هدف از این عذاب‌ها انتقام از گناه‌کاران نیست؛ بلکه هدف تربیت و هدایت انسان‌هاست. در تفاسیر اسلامی روایاتی دربارهٔ شأن نزول آیه با این مضمون آمده است: «به هنگام نزول این آیه پیامبر اسلام از خداوند درخواست کرد که گوش علی را از این گوشهای نگه‌دارنده حق قرار دهد. در ادامه این مطلب، نیز به نقل از علی بن ابی‌طالب گفته شده است که «من هیچ سخنی بعد از آن از پیامبر نشنیدم که آن را فراموش کنم؛ بلکه همیشه آن را به خاطر داشتم.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حاقه، شصت و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره ملک و پیش از سوره معارج نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۶۲۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۶۵۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۴۴۳–۴۴۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حاقه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۶۶.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
