آیه ۲۳ سوره قیامت
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | قیامت | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴۰ | ||||
| شماره آیه | ۲۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۳ سوره قیامت بیست و سومین آیه از هفتاد و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. قرآن در این آیه به پاداش‌های معنوی و روحانی مؤمنان اشاره دارد و چنین بیان می‌کند که «مؤمنان در آن روز به پرودگار خود نگاه می‌کنند.» بر طبق تفاسیر و روایات وارده در ذیل این آیه، نگاه نیکوکاران و مؤمنان به پروردگارشان نگاهی با چشم دل و از طریق شهود باطن است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به پروردگار خود می‌نگرند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به سوی پروردگارشان نگران»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که نگاه مؤمنان به ذات پروردگار یکی از پاداش‌های روحانی آنهاست که در این آیه به آن اشاره شده است. به گزارش او، این تماشا و نگاه کردن حسی نیست. چراکه خداوند جسم ندارد و لذا منظور از آن مشاهده جسمانی نمی‌باشد؛ بلکه مشاهده با چشم دل و از طریق باطن آنان است. بعضی از مفسران، واژه «ناظرة» در آیه را به معنای انتظار گفته‌اند؛ در حالیکه برخی دیگر، معتقدند که «نظر» به معنای انتظار با «اِلی» متعدی نمی‌شود و بدون حرف جر متعدی می‌گردد. بنا به روایتی از پیامبر اسلام، منظور از این مشاهده، مشاهده و نگاهی بدون کیفیت، بدون حد محدود و صفت مشخصی است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره قیامه، هفتاد و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره قارعه و پیش از سوره همزه نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره قیامه، یک آیه (آیه ۶) منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۷۳۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۱۷۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۷۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۷۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۵: ۳۰۲–۳۰۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره قیامه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۳۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
