سوره زمر
| زمر | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| دسته‌بندی | مکی | ||||
| اطلاعات آماری | |||||
| شمارهٔ نزول | ۵۹ | ||||
| جزء | ۲۳ | ||||
| شمار آیه‌ها | ۷۵ | ||||
| شمار واژه‌ها | ۱۱۹۲ | ||||
| شمار حرف‌ها | ۴۸۷۱ | ||||
| متن سوره | |||||
 | |||||
|
|
||||
سوره زمر سی و نهمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف است. ۷۵ آیه دارد و از نظر ترتیب نزول پنجاه و نهمین سوره‌ای است که زمان نزول آن پیش از سوره غافر و پس از سوره سبأ بوده است. براساس گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، به دلیل نزولش در مکه از سوره‌های مکی به‌شمار می‌آید. برخی مفسران معتقدند آیات ۵۲ تا ۵۴ سوره در مدینه نازل شده است. از نظر کمیت از سوره‌های مثانی و حدود نیم جزء قرآن است. این سوره دارای پنج یا هفت آیه منسوخ است.[۱]
نام‌ها
«زمر» به معنای دسته‌ها و گروه‌هاست که در این سوره اشاره دارد به دسته‌بندی انسان‌ها به بهشتیان و دوزخیان و ترسیم وضعیت آنان در آن روز، از این رو به «سوره زمر» مشهور گشته است. نام دیگری که برای سوره گزارش شده «سوره غُرَف» می‌باشد.[۲]
ساختار و محتوا
تعداد آیات «سوره زمر» در نزد کوفیان ۷۵ و به عدد حجازی و بصری ۷۲ و به عدد شامی ۷۳ آیه است. ۱۱۹۲ یا ۱۱۸۰ کلمه و ۴۷۰۸ یا ۴۸۷۱ حرف دارد. این سوره به دلیل سیاق و اتصال آیات آن از سوره‌های مکی به‌شمار می‌آید. زمان نزول آن پیش از سوره غافر و پس از سوره سبأ بوده است.[۳] به گفته سیوطی از مفسران سنی مذهب، با اینکه سوره زمر پیش از سوره‌های حوامیم قرار دارد ولی از نظر آغاز سوره با عبارت «تنزیل الکتاب» به این سور شباهت دارد و در مصحف ابی بن کعب دارای «حم» بوده است.[۴] مطالب مهم سوره عبارتند از: بیان حقانیت و اهمیت قرآن، بیان اقسام چهارگانه توحید و آثار آن، طرح مسئله معاد، اخلاص در دین و عبادت و اشاره به سرنوشت امت‌های گذشته.[۵]
پانویس
ارجاعات
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۹۱۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۹۱۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۹۱۲.
- ↑ طباطبایی، «حوامیم»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۹۱۲.
منابع
- طباطبایی، سید کاظم (۱۳۹۳). «حوامیم». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «سوره زمر». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.