آیه ۳ سوره طارق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | طارق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۷ | ||||
| شماره آیه | ۳ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳ سوره طارق سومین آیه از هشتاد و ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. قرآن در آیه مورد بحث، «نجم ثاقب» را همان کوبنده شب در آیه اول معرفی می‌کند که منظور از آن ستارگان درخشانی هستند که نور خیره‌کننده آنها تاریکی‌ها و ظلمت‌های آسمان شب را می‌شکافد و در چشم انسان نفوذ می‌کند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
النَّجْمُ الثَّاقِبُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ستارگان درخشان هستند که (تاریکی شب را) می‌شکافند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ستاره درخشان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن در آیه مورد بحث، «نجم ثاقب» را همان کوبنده شب در آیه اول معرفی می‌کند که منظور از آن ستارگان درخشانی هستند که نور خیره‌کننده آنها تاریکی‌ها و ظلمت‌های آسمان شب را می‌شکافد و در چشم انسان نفوذ می‌کند. به گزارش مکارم، در بین مفسران در مورد اینکه منظور از آن کدام یک از ستارگان آسمان هستند؛ اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را ستاره معینی همچون «زحل» یا «ستاره ثریا» دانسته‌اند که جایگاه آنها نسبت به زمین بسیار دور است. براساس برخی روایات نیز «نجم ثاقب» به ستاره زحل گفته شده که در میان سیارات منظومه شمسی سیاره‌ای زیبا، اسرارآمیز و بسیار نورانی است. به نظر می‌رسد سوگند و توجه به این ستاره، به خاطر ویژگی‌های خاص آن بوده است. چراکه از دورترین سیاراتی است که از زمین با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است و به همین علت در میان اعراب در بلندی به آن مثال می‌زنند. دیگر آنکه به دور آن حلقه‌های نورانی وجود دارد که از عجیب‌ترین پدیده‌های آسمانی به‌شمار می‌آید.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره طارق، هشتاد و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بلد و پیش از سوره قمر نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره طارق، یک آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۱: ۱۱۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۴۲۶.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۹۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۹۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۶: ۳۶۰–۳۶۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره طارق»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۹۸۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
