آیه ۷ سوره طلاق
مشخصات قرآنی | |||||
---|---|---|---|---|---|
نام سوره | طلاق | ||||
تعداد آیات سوره | ۱۲ | ||||
شماره آیه | ۷ | ||||
شماره جزء | ۲۸ | ||||
شماره حزب | ۱۱۲ | ||||
اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۷ سوره طلاق هفتمین آیه از شصت و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. در این آیه، به یکی دیگر از احکام و حقوق زنان مطلقه اشاره شده که مربوط به تعیین میزان نفقه آنان (در زمان عده) است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ ۖ وَمَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّهُ ۚ لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا ۚ سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«باید دارا از دارایی خود نفقه دهد و کسی (هم) که روزیاش تنگ شده است باید از آنچه خداوند به او دادهاست انفاق کند، خداوند هیچکس را جز بدان اندازه که به او دادهاست مکلف نمیکند به درستی خداوند پس از سختی و ناخوشی آسایش پدید خواهد آورد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«تا توانگر بر وفق توان خود خرج کند و کسی که روزیاش تنگ شده است، در همان حد که خداوند به او بخشیده است خرج کند، خداوند بر هیچ کس جز بر وفق آنچه به او بخشیده است، تکلیف نمیکند، زودا که خداوند پس از تنگنا، آسایش مقرر دارد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که قرآن دربارهٔ معین کردن مقدار و میزان نفقهای که مردان باید به زنان مطلقه خویش بدهند؛ معیاری را مشخص کرده است: «انفاق به اندازه توانایی». به گزارش مکارم، در آیه به دو دسته از مردان اشاره شده و به آنها چنین فرمان میدهد: «آنهایی که امکانات وسیع و فراوان دارند، از امکانات خودشان نفقه را بپردازند و آنهایی که تنگدستند، از آنچه خدا روزیشان کرده، انفاق کنند.» سپس در ادامه، آیه اشاره دارد به این نکته که خداوند از هر کس به اندازهای که به او داده، تکلیف میخواهد و در پایان نیز برای اینکه سختی و تنگی در معیشت باعث شکایت و انحراف از عدالت نشود؛ میگوید: «خداوند به زودی پس از سختیها، آسانی و راحتی قرار میدهد.» به گفته مکارم، دستور انفاق به اندازه توانایی برای زمان عده است و حکم زنان شیرده از این آیه جداست. چراکه دربارهٔ آنان در آیه قبل، تعبیر به «اجر» شده بود نه «نفقه و انفاق». او در ادامه برخی از احکامی را که در آیات گذشته بیان شد؛ مربوط به طلاق رجعی دانسته که در این نوع طلاق، شوهر تا زمانیکه عده به پایان نرسیده میتواند بازگردد و بدون نیاز به عقد تازه پیوند زناشویی را برقرار سازد و این زوجیت ادامه پیدا کند. از میان احکام گفته شده؛ نفقه، مسکن و عدم خروج زن از منزل همسرش در زمان عده، مخصوص طلاق رجعی است و تنها درمورد زن باردار، حق مسکن و نفقه تا زمان وضع حمل ثابت است. به گفته او، این مسائل و احکام طلاق رجعی، از تعبیر «لاتدری لعل الله یحدث بعد ذلک امراً» در آیه اول سوره بهدست آمده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره طلاق، شصت و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و نهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره دهر و پیش از سوره بینه نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره طلاق، یک آیه ناسخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۶۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۵۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۲۴۸–۲۵۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره طلاق»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۸۵.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.