آیه ۱۱ سوره جمعه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | جمعه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱ | ||||
| شماره آیه | ۱۱ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۱ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۱ سوره جمعه یازدهمین آیه از شصت و دومین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. این آیه شامل سرزنش و ملامت کردن مسلمانانی است که به هنگام برپایی نماز جمعه، پیامبر اسلام را رها کردند و برای خرید از قافله‌ای که وارد بازار مدینه شده بود؛ شتافتند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و چون تجارت و سرگرمی ببینند به‌سوی آن پراکنده شده و تو را ایستاده رها می‌کنند بگو: آنچه نزد خداوند است از سرگرمی و تجارت بهتر ست و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و [غافلان] چون داد و ستدی یا سرگرمی‌ای ببینند، به سوی آن بشتابند و تو را ایستاده رها کنند، بگو آنچه نزد خداوند است از سرگرمی و از داد و ستد بهتر است، و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در شماتت و سرزنش کسانیکه پیامبر اسلام را به هنگام اقامه نماز جمعه رها کردند و با سرعت به سمت خرید و فروش رفتند، می‌گوید: «ای پیامبر! به مسلمانان بگو آنچه نزد خداوند است؛ بهتر از لهو و تجارت شماست و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.» به گزارش مکارم، تعبیر «قائماً» در آیه نشان می‌دهد که پیامبر اسلام در حالت ایستاده، خطبه نماز جمعه را می‌خوانده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره جمعه، شصت و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و دهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره صف و پیش از سوره فتح نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۴۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۴۵۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۱۲۸–۱۳۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره جمعه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۵۰.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
