آیه ۳ سوره جمعه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | جمعه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱ | ||||
| شماره آیه | ۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۱ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳ سوره جمعه سومین آیه از شصت و دومین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به این نکته اشاره می‌شود که پیامبر اسلام تنها بر قوم زمان خودش مبعوث نبوده؛ بلکه دعوتش برای همه جهانیان و در همه زمان‌های پس از اوست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و دیگرانی از آنان که هنوز به ایشان نپیوسته‌اند و او پیروزمند فرزانه است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و دیگرانی از آنان که هنوز به آنان نپیوسته‌اند، و اوست پیروزمند فرزانه»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند اشاره آیه به دعوت جهانی پیامبر است که منحصر به زمان حیات پیامبر و عصر او نبوده، بلکه آیین او برای همه مومنانی است که پس از او و یارانش به دنیا می‌آیند و با تعلیمات اسلام و سنت پیامبر آشنا می‌شوند و هدایت می‌یابند. به گزارش مکارم، پیامبر اسلام به هنگام خواندن این آیه دست خود را بر شانه سلمان گذاشت و گفت: «ایمان اگر در ثریا باشد، مردانی از این گروه (ایرانیان) به آن دست می‌یابند. (به گفته مکارم، منظور از سخن پیامبر این است که تمام اقوامی که پس از پیامبر به وجود آمدند، این آیه شامل حالشان می‌شود و آیه مذکور نشانه دعوت جهانی اسلام است.) در پایان آیه بار دیگر به دو صفت خداوند از اسماءالحسنی اشاره شده است: «عزیز» و «حکیم».[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره جمعه، شصت و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و دهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره صف و پیش از سوره فتح نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۳۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۴۴۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۱۰۹–۱۱۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره جمعه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۵۰.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
