آیه ۲۲ سوره مجادله
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مجادله | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۲ | ||||
| شماره آیه | ۲۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۲ سوره مجادله بیست و دومین آیه از پنجاه و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. آخرین آیه این سوره، هشداری است برای مومنان که بدانند دوستی خدا و دوستی دشمنان خدا قابل جمع نیست و در یک دل نمی‌توان هر دو محبت را داشت و باید یکی از این دو را برگزید. این مسئله به قدری مهم است که حتی اگر دشمنان خداوند از نزدیک‌ترین افراد انسان باشند هم نباید با آنها دوستی کرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ ۖ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ أُولَٰئِكَ حِزْبُ اللَّهِ ۚ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«گروهی را که به خداوند و روز قیامت ایمان می‌آورند نخواهی یافت با کسی‌که با خدا و پیغمبرش مخالفت ورزیده است دوستی کنند هرچند پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا خویشاوندانشان باشند اینانند که (خداوند) در دلهایشان ایمان را نگاشته است و آنان‌را به فیضی از سوی خود توان داده‌است و آنان‌را به باغ‌هایی درمی‌آورد که از زیر (کاخ‌ها و درختان) آنها رودبارها روان ست و جاودانه در آنجا می‌مانند خداوند از آنان خشنود است و آنان (نیز) از او خشنودند اینان حزب خدا هستند هان بدانید که حزب خدا رستگار است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«قومی نیابی که به خداوند و روز بازپسین ایمان داشته باشند و با کسانی که با خداوند و پیامبر او مخالفت می‌ورزند، دوستی کنند، ولو آنکه پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا خاندانشان باشند اینانند که [خداوند] در دلهایشان [نقش] ایمان نگاشته است، و به فیضی از جانب خویش استوارشان داشته است، و [ایشان را] به بوستانهایی درآورد که جویباران از فرودست آن جاری است، جاودانه در آنند، خداوند از آنان خشنود است، و آنان هم از او خشنودند، اینان خدا خواهانند، بدانید که خدا خواهان رستگارانند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در این آیه نشانه‌ها و خصوصیات مومنان واقعی عنوان و سپس پاداش آنان در قیامت بیان شده است. برطبق متن آیه، مومنان واقعی کسانی هستند که به خداوند و روز قیامت ایمان دارند، با دشمنان خدا دوستی نمی‌کنند، هرچند که آن افراد پدران، فرزندان، برادران یا خانواده‌شان باشند. خداوند در قلب‌های این مومنان، ایمان را حک کرده و آنها را با توفیقی از جانب خودش یاری و تأیید می‌کند. پاداش آنان در نزد خداوند جایگاه ابدی و جاودانی در باغ‌های بهشت است که در آن باغ‌ها رودهایی جاری است، همچنین آنان از خدا راضی‌اند و خدا از آنان راضی است. در پایان آیه، مومنان از «حزب الله» محسوب شده‌اند که سرانجام آنها پیروزی و رستگاری همیشگی است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مجادله، پنجاه و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و پنجاهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره منافقون و پیش از سوره حجرات نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره مجادله، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۴۹۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۳۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۴۶۸-۴۷۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مجادله»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۶۰.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
