آیه ۱۲ سوره الرحمن
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | الرحمن | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۱۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
دآیه ۱۲ سوره الرحمن دوازدهمین آیه از پنجاه و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. اشاره آیه به دانه‌های خوراک انسان و حیوانات و گیاهان معطر و خوش‌بویی است که با عبارات «الحَبّ ذو العصف» و «الریحان» معرفی شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّيْحَانُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(و در آن) دانة برگ‌دار و ریحان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و دانه برگ‌دار و گیاه خوشبو»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می کند که قرآن در این آیه اشاره دارد به دانه‌هایی که در زمین رشد می‌کنند و ساقه و برگ دارند و سپس به شکل کاه در می‌آیند و همچنین گیاهان معطری که از آن می‌رویند. «حَبّ» به هر نوع دانه گفته شده؛ منظور از «عصف» نیز گیاهانی است که برگ‌ها و اجزایش از آن جدا می‌شود و گاهی به آن «کاه» گفته شده است. به گفته مکارم، «الحبّ ذو العصف» به معنای گیاهانی است که دانه‌هایش خواک انسان و برگ‌ها و ساقه‌هایش خوراک حیوانات را تشکیل می‌دهد. «ریحان» نیز معانی مختلفی دارد: از جمله گیاهان خوشبو و روزی که در اینجا معنای اول متناسب‌تر با مضمون آیه است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره الرحمن، پنجاه و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و هفتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره رعد و پیش از سوره انسان نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۲۹) از آن را مکی و الباقی را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۳۴۶.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۱۵۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۳۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۳۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۱۱۲-۱۱۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره الرحمن»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۶۴.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
