آیه ۱۶ سوره حدید
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حدید | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۱۶ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶ سوره حدید شانزدهمین آیه از پنجاه و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. موضوع این آیه اهمیت ذکر و یاد خداوند است که براساس متن آیه غفلت از آن موجب قساوت قلب می‌گردد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَلَا يَكُونُوا كَالَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلُ فَطَالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ ۖ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ فَاسِقُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آیا برای مؤمنان وقت آن فرا نرسیده است که دلهایشان به (هنگام) یاد خدا و (هنگام) به یاد آوردن آنچه از حقّ نازل شده است خشوع یابد و مانند کسانی نباشند که پیش از این به آنان کتاب داده شد و روزگار بر آنان دراز آمد آنگاه دلهایشان سخت شد و بیش‌ترشان بدکارند؟!»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آیا مؤمنان را هنگام آن نرسیده است که دلهایشان به یاد خداوند، و آنچه از حق که نازل شده است، خشوع یابد، و مانند کسانی نباشند که پیشترها به آنان کتاب آسمانی داده شده است، و سپس روزگارشان دراز نمود، آنگاه دلهایشان سخت شد و بسیاری از آنان نافرمان بودند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه گروهی از مؤمنان را ملامت می‌کند که چرا در برابر ذکر خدا و قرآن خاشع نمی‌شوند و سپس برای تنبه آنان به اهل کتاب اشاره دارد که آنها در نتیجه غفلت از این امور دچار قساوت قلب شدند و به گناهان مختلف آلوده گردیدند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حدید، پنجاه و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره زلزال و پیش از سوره محمد نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۴۶۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۲۸۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۳۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۳۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۳۴۰-۳۴۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حدید»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
