آیه ۱۲ سوره حدید
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حدید | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۱۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۲ سوره حدید دوازدهمین آیه از پنجاه و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در ادامه آیات قبل که وعده به اجر و پاداش عظیم درباره مسئله انفاق بیان شد؛ قرآن در این آیه روزی که مؤمنان آن پاداش‌ها را دریافت می‌کنند؛ توصیف کرده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ يَسْعَىٰ نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ بُشْرَاكُمُ الْيَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«روزی‌که مردان و زنان مؤمن را می‌بینی که نورشان پیشاپیش آنان و در سمت راستشان شتابان است امروز شما را مژده باد باغهایی که (در زیر کاخ‌های آن) رودبارها جاری است و در آنجا جاودانه‌اید این است رستگاری بزرگ»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«روزی که مردان مؤمن و زنان مؤمن را بینی که نورشان پیشاپیش آنان و در سمت راستشان می‌شتابد، امروز بشارت شما باغهایی است که از فرودست آن جویباران جاری است و جاودانه در آن هستید، این همانا رستگاری بزرگ است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: در متن آیه به توصیف وضعیت مؤمنان و انفاق‌کنندگان در روز قیامت پرداخته شده است. به گزارش او مخاطب این آیه پیامبر اسلام است که برای شناسایی مؤمنان به او، نشانه‌های آنها در این آیه بیان شده است. در متن چنین آمده: «در آن روز مردان و زنان مؤمن را می‌بینی که نورشان در پیش‌رو و در سمت راستشان به سرعت حرکت می‌کند و به آنها گفته می‌شود: بشارت باد بر شما به باغهایی از بهشت که نهرها زیر درختانش جاری است و در آن جاویدان خواهید ماند که این همان رستگاری بزرگ است.» به گفته مکارم، درباره نور نظرات مختلفی بیان شده که به عقیده او بهترین احتمال آن است که منظور تجسم نور ایمان در روز قیامت است و این نور به جهت آنکه از عقاید و اعمال نیک آنان مجسم شده به صورت نوری درخشان نیز آنها را احاطه می‌کند. او در ادامه می‌آورد که شبیه این تعبیر در آیه ۸ سوره تحریم نیز آمده و عبارت «یسعی» (از ماده سعی به معنای حرکت سریع) دلیل بر این است که مؤمنان به سرعت راه محشر به سوی بهشت را می‌پیمایند. همچنین در آیه سخن از دو نور به‌میان آمده که ممکن است اشاره به دو گروه از مؤمنان باشد: «گروه مقربان» که دارای صورت‌های نورانی هستند و نورشان پیشاپیش آنها حرکت می‌کند و «اصحاب الیمین» که نورشان در سمت راست و از نامه اعمال‌شان برمی‌خیزد. این احتمال هم وجود دارد که منظور یک گروه از مؤمنان باشد که نور یمین‌شان کنایه از اعمال نیک آنان است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حدید، پنجاه و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره زلزال و پیش از سوره محمد نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۴۵۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۲۶۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۳۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۳۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۳۲۸-۳۳۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حدید»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
