آیه ۲ سوره ممتحنه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ممتحنه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۳ | ||||
| شماره آیه | ۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲ سوره ممتحنه دومین آیه از شصتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. آیه مورد بحث، بر این مطلب تأکید می‌کند که اگر دشمنان اسلام بر مسلمانان و مؤمنان مسلط شوند؛ با دست و زبان و با هر وسیله‌ای که بتوانند به دشمنی‌شان ادامه می‌دهند، به آنها آزار می‌رسانند و سعی می‌کنند مؤمنان را از ایمان به سمت کفر برگردانند. پس قرآن فرمان می‌دهد: «هرگز مسلمانان نباید با آنها (کافران و مشرکان) اظهار دوستی و محبت کنند.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِنْ يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاءً وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«اگر کافران شما را بیابند دشمنتان می‌شوند و دستان و زبان‌های خود را به‌سوی شما به بدی می‌گشایند و دوست دارند که کفر ورزید»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«اگر بر شما دست یابند دشمنان شما خواهند بود و دست و زبانشان را به بدی در حق شما می‌گشایند، و خوش دارند که شما کفر بورزید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ادامه آیه قبل، در این آیه، بر این مطلب تأکید می‌شود که اگر دشمنان اسلام بر مسلمانان و مؤمنان مسلط شوند؛ با دست و زبان و با هر وسیله‌ای که بتوانند به دشمنی‌شان ادامه می‌دهند، به آنها آزار می‌رسانند و سعی می‌کنند مؤمنان را از ایمان به سمت کفر برگردانند. پس قرآن فرمان می‌دهد: «هرگز مسلمانان نباید با آنها (کافران و مشرکان) اظهار دوستی و محبت کنند.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره ممتحنه، شصتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره احزاب و پیش از سوره نساء نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره ممتحنه، سه آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۱۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۸۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۱۳–۱۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ممتحنه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۸۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
