آیه ۱۴ سوره الرحمن
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | الرحمن | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۱۴ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۴ سوره الرحمن چهاردهمین آیه از پنجاه و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. اشاره آیه به خلقت انسان است که یکی از نشانه‌های قدرت و عظمت خداوند به‌شمار می‌آید.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«انسان را از گلِ خشکِ سفال مانند آفرید»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«انسان را از گل خشک همچون سفال، آفرید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه به اصل اولیه آفرینش انسان اشاره دارد و خلقت او را از گِل خشک شده مانند سفال دانسته است. «صلصال» در اصل به معنای (رفت و آمد صدا در اجسام خشک) است که به خاک‌های خشکیده‌ای که وقتی به آن اشاره می‌کنند؛ صدا می‌کند «صلصال» گفته شده است. برخی نیز آن را به معنای گِل بدبو نیز گفته‌اند. ولی از نظر مکارم، معنای اول مشهورتر است. «فخار» از (ماده فخر) است که به کوزه یا هرگونه سفال هم اطلاق شده است. در آیات مختلف قرآن مراحل آفرینش انسان اینگونه آمده: «در آغاز خاک بود؛ سپس با آب آمیخته شد تا به صورت گِل درآمد و بعد به صورت گِل بدبو شد. در مرحله دیگر این گِل حالت چسبندگی پیدا کرد و پس از آن خشک شد و در آخر شکل «صلصال کالفخار» را به خود گرفت.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره الرحمن، پنجاه و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و هفتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره رعد و پیش از سوره انسان نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۲۹) از آن را مکی و الباقی را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۳۴۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۱۵۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۳۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۳۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۱۱۷-۱۱۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره الرحمن»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۶۴.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
