آیه ۲۰ سوره حدید
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حدید | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۲۰ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۰ سوره حدید بیستمین آیه از پنجاه و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به زندگی دنیا و مراحل مختلف حیات دنیوی انسان اشاره و ۵ مرحله آن با تعابیر لعب، لهو، زینة، تفاخر و تکاثر بیان شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ۖ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطَامًا ۖ وَفِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ ۚ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«بدانید که زندگانی دنیا تنها بازی، سرگرمی و آرایش و فخرفروشی درمیانتان و افزون‌خواهی در اموال و اولاد است و بس مانند بارانی که گیاهان آن کشاورزان را به شگفت می‌آورد سپس خشک می‌شود و آن‌را زرد می‌بینی و آن‌گاه خرد و تکّه تکّه می‌گردد و در آخرت عذابی سخت و (هم) آمرزش و خشنودی از سوی خدا خواهد بود و زندگانی دنیا جز مایة فریب نیست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«بدانید که همانا زندگانی دنیا بازیچه و سرگرمی، و زیور و فخرفروشی در میان شما و افزون طلبی در اموال و اولاد است، همانند بارانی که کشاورزان را گیاه آن خوش آید، سپس پژمرده شود و آن را زرد شده بینی، سپس خرد و ریز شود، و در آخرت هم عذابی شدید هست و هم آمرزش و خشنودی از جانب خداوند، و زندگانی دنیا جز مایه فریب نیست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن برای تذکر انسان‌ها به این نکته که علاقه و حب دنیا موجب گناهان بسیار می‌گردد؛ به ترسیم مراحل مختلف زندگی دنیوی پرداخته و برای هر مرحله تعبیر و نام خاصی را عنوان کرده است. مرحله اول: «لعب» که اشاره به دوران کودکی انسان دارد که مرحله غفلت و بازی است. مرحله دوم: «لهو» اشاره دارد به دوران نوجوانی که انسان در این دوره مشغول سرگرمی است و به مسائلی می‌پردازد که او را از امور مهم زندگی و جدی دور می‌سازد. مرحله سوم: «زینة» که دوره جوانی است و در آن زمان انسان به شور و عشق و تجمل پرستی دلخوش است. مرحله چهارم: «تفاخر بینکم» است که انسان در این دوران مشغول به کسب مقام و افتخار می‌شود. مرحله پنجم: «تکاثر فی الاموال و الاولاد» در این دوره انسان به افزایش مال و ثروت و فرزندان و نفرات است. در ادامه آیه، قرآن یک مثال آغاز و پایان زندگی دنیا را برای بیداری و تنبه انسان‌ها می‌آورد. در این مثال وضعیت زمین به هنگام باریدن باران و مراحل رویش گیاهان بر روی آن توصیف شده است. در پایان آیه نیز به نتیجه نهایی زندگی انسان‌ها اشاره شده است که سرانجامشان در آخرت یا عذاب شدید است یا مغفرت و رضای خداوند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حدید، پنجاه و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره زلزال و پیش از سوره محمد نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۴۶۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۲۸۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۳۵۱-۳۵۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حدید»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
