آیه ۸ سوره ممتحنه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ممتحنه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۳ | ||||
| شماره آیه | ۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸ سوره ممتحنه هشتمین آیه از شصتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. اشاره آیه به گروهی از غیر مسلمانان است که در امر دین با مسلمانان سرجنگ ندارند و آنان را از شهر و وطن‌شان بیرون نکردند. به همین جهت مسلمانان از ارتباط با این افراد نهی نشده‌اند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«خداوند شما را از کسانی‌که با شما در (کار) دین نجنگیده‌اند و شما را از خانه‌هایتان بیرون نکرده‌اند باز نمی‌دارد که به آنان نیکی کنید و در حقّ آنان به داد رفتار نمایید، بی‌گمان خداوند دادگران را دوست می‌دارد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«خداوند شما را از کسانی که با شما در کار دین کارزار نکرده‌اند، و شما را از خانه و کاشانه‌تان آواره نکرده‌اند، نهی نمی‌کند از اینکه در حقشان نیکی کنید و با آنان دادگرانه رفتار کنید، بی‌گمان خداوند دادگران را دوست دارد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن مشرکان و غیر مسلمانان را به دو دسته تقسیم کرده است: «گروهی که با مسلمانان جنگ و پیکاری نمی‌کنند و گروهی که با مسلمانان بر سر دین و عقیده‌شان نبرد دارند و بر روی آنها شمشیر کشیده و از شهر و دیارشان بیرون‌شان کردند.» در آیه مورد بحث، مسلمانان از ارتباط داشتن با گروه اول نهی نشده، بلکه به نیکی رفتار کردن و رعایت عدالت دربارهٔ ایشان توصیه شده‌اند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره ممتحنه، شصتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره احزاب و پیش از سوره نساء نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره ممتحنه، سه آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۲۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۸۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۵۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۵۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۳۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ممتحنه»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۸۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
